دکتر هما فاتحی - عضو انجمن علمی لیزر ایران
تحریریه زندگی آنلاین : کهیر یا راش (Rash) ضایعات قرمز، برجسته و خارش‌دار پوستی است که گاهی به علت آلرژی ایجاد می‌شود. آلرژن، محرکی است که باعث واکنش آلرژیک می‌شود. زمانی که یک واکنش آلرژیک رخ می‌دهد، بدن پروتئینی به نام هیستامین آزاد می‌کند و هنگامی که هیستامین آزاد می‌شود از رگ‌های خونی کوچک معروف به مویرگ‌ها، مایع نشت می‌شود، این مایعات در پوست تجمع می‌یابند و باعث ایجاد این عارضه پوستی می‌شوند. این عارضه مسری و واگیردار نیست. در این مطلب به دلایل ایجاد کهیر پوستی و روش‌های درمان آن می‌پردازیم.
بیشتربخوانید:
علل ایجاد کهیر
برخی مواد غذایی (به‌خصوص بادام‌زمینی، تخم‌مرغ، آجیل و صدف) 2. برخی داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها (به‌ویژه پنی‌سیلین)، آسپرین و ایبوپروفن 3. نیش و گزش حشرات 4. محرک‌های فیزیکی مانند فشار، سرما، گرما، ورزش یا قرار گرفتن در معرض آفتاب 5. مواد لاتکس 6. تزریق خون 7. عفونت‌های باکتریایی مانند عفونت‌های دستگاه ادراری 8.از گیاهان مانند بلوط سمی
علائم کهیر
برآمدگی‌های برجسته‌ی دایره‌ای شکل که شبیه به نیش پشه هستند.
لبه‌ی بیرونی کهیرها قرمز و داخل آن‌ها آن سفید رنگ است.
معمولاً خارش موضعی وجود دارد.
یک کهیر تکی که طول عمر آن‌ها حدود دو تا چهار ساعت است و به ندرت به 24 ساعت می‌رسد.
کهیرها به صورت دسته‌ای یا خوشه‌ای ظاهر می‌شوند.
هنگامی که یک دسته جدید به وجود می‌آید یک دسته دیگر ناپدید می‌شود.
در کهیر حاد، ممکن است بثورات برای روزها یا هفته‌ها باقی بمانند.
در کهیر مزمن، ممکن است بثورات ماه‌ها تا سال‌ها و گاهی اوقات تا چند دهه باقی بمانند.
بیشتر بخوانید:
انواع کهیر پوستی
کهیر پوستی در واقع واکنش پوستی است که ممکن است حاد یا مزمن باشد. این دو نوع عارضه تفاوت‌هایی با هم دارند.
کهیر مزمن: کهیرهای مزمن برای بیش از 6 هفته روی پوست باقی می‌مانند. این نوع کهیرها به طور مداوم عود کرده و گاهی ماه‌ها یا سال‌ها این علائم تکرار می‌شوند. پیداکردن علت کهیر مزمن اغلب مشکل است. ممکن است علت آن تیروئید، هپاتیت، عفونت یا سرطان باشد. نوع مزمن بیش از 6 هفته طول می‌کشد. تقریباً یک نفر از 1000 نفر به نوع مزمن مبتلا می‌شوند. علت دقیق نوع مزمن آن ناشناخته است؛ اما ممکن است مرتبط با سیستم ایمنی باشد. همچنین ویروس‌ها می‌توانند باعث ایجاد آن شوند. در برخی موارد ممکن است به دلیل بیماری‌های خودایمنی مانند مشکلات تیروئید و لوپوس ، نوع مزمن آن ایجاد شود. توجه داشته باشید آنژیوادما شبیه به کهیر است؛ اما تفاوت آن در این است که لایه‌های عمقی پوست را درگیر می‌کند.
کهیر حاد: کهیرهای حاد در کوتاه مدت به وجود آمده و از بین می‌روند. این نوع کهیرها به طور ناگهانی ظاهر می‌شوند و پس از چند روز خودبه‌خود از بین می‌روند. شایع‌ترین علت ایجاد این نوع عارضه غذاها، دارو و عفونت است. شایع‌ترین نوع کهیر، نوع حاد است که علائم آن کمتر از 6 هفته طول می‌کشد و معمولاً بر روی صورت و گردن، انگشتان دست، انگشتان پا و ناحیه تناسلی مردان تأثیر می‌گذارد. با این حال نوع حاد، در هر قسمتی از بدن می‌تواند ایجاد شود.
بیشتر بخوانید:
تشخیص کهیر
هنگامی که یک بیمار کهیر داشته باشد، پزشک اغلب می‌تواند با نگاه کردن به پوست آن را تشخیص دهد. با این حال یافتن دلیل کهیر می‌تواند یک چالش باشد. این امر به خصوص برای کهیرهایی که بیشتر از 6 هفته دوام داشته باشند، صادق است. جهت یافتن علت بروز کهیر، پزشک، سابقه‌ی پزشکی شما را بررسی می‌کند و یک معاینه‌ی فیزیکی انجام می‌دهد. همچنین ممکن است به آزمایش‌های زیر نیاز داشته باشید:
تست آلرژی (تست بر روی پوست یا خون)
آزمایش خون (برای بررسی امکان بیماری یا عفونت)
نمونه‌برداری از پوست
به منظور نمونه‌برداری از پوست، پزشک یک بخش کوچک از پوست مبتلا به بیماری کهیر را جدا می‌کند به طوری که بتوان آن را زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار دهد.
خطرات کهیر
کهیر منجر به مرگ نمی‌شود. جوش‌های ناشی از کهیر بدون هیچ عارضه‌ای برطرف می‌شوند، با این حال برخی افراد دچار خارش شدید می‌شوند. خاراندن تهاجمی پوست باعث ایجاد زخم و خراش‌هایی می‌شود که خطر عفونت ثانویه را بالا می‌برند. عوارض احتمالی (اما نادر) کهیر می‌تواند شامل موارد زیر باشند:
آنژیوادم
آنافیلاکسی
اضطراب
افسردگی
کاهش انجام فعالیت‌های روزانه
پیشگیری از کهیر
اگر سابقه‌ی ابتلا به کهیر را داشته‌اید می‌توانید با تغییرات ساده‌ای از بروز مجدد آن جلوگیری کنید.
اگر حساسیت دارید و عامل آن را می‌دانید، از قرار گرفتن در معرض ماده‌ی محرک خودداری کنید.
تزریق آمپول آلرژی هم گزینه‌ی دیگری است که می‌تواند احتمال ایجاد کهیر را کاهش دهد.
اگر اخیراً دچار کهیر شده‌اید از پوشیدن لباس‌های تنگ و قرار گرفتن در معرض دمای غیر متعادل و رطوبت بالا خودداری کنید.
درمان کهیر
کهیرهای خفیف معمولاً بدون نیاز به انجام اقدامات درمانی بهبود می‌یابند. اقدامات درمانی با تمرکز بر از بین بردن علل زمینه‌ای مانند محرک‌ها انجام می‌شود. اگر کهیرها به بیماری‌های دیگر مربوط باشند، معمولاً درمان آن بیماری‌ها به بهبود کهیرها منجر می‌شود. اگر علت بروز کهیرهای پوستی مشخص نشد، معمولاً باز هم می‌توان کهیرها را درمان نمود.
دارو: برای درمان کهیر ، داروهای متعدد تجویزی و بدون نیاز به نسخه پزشک وجود دارد. در برخی موارد ترکیبی از داروها باید استفاده شود. داروهای زیر برای درمان کهیرهای پوستی به کار برده می‌شود. برخی داروهای تجویزی که برای درمان کهیرهای پوست و آنژیودم به کار برده می‌شوند عبارت‌اند از:
آنتی‌هیستامین‌های خوراکی: این داروها تولید هیستامین را در بدن متوقف کرده و به کاهش علائم کهیرهای پوستی کمک می‌کنند. به هر حال برخی داروها نمی‌توانند بیماری‌های زمینه‌ای را درمان کنند. آنتی‌هیستامین‌های خوراکی می‌توانند به تنهایی یا در ترکیب با داروهای دیگر مانند آنتاگونیست‌های H-2 مصرف شوند. میزان دوز مصرفی داروها متفاوت بوده و برخی از بیماران باید چند روز این داروها را مصرف کنند تا کهیرهای ظاهر شده روی پوستشان به طور کامل برطرف شود.
کورتیکواستروئیدها: مانند پردنیزون به سرعت عمل کرده و می‌توانند به مدت کوتاهی برای رفع کهیرها مورد استفاده قرار گیرند. پردنیزون به کاهش تورم، قرمزی و خارش پوست کمک کرده و از بازگشت دوباره کهیرها پیشگیری می‌کند. در موارد شدید، کورتیکواستروئیدها ممکن است به شکل تزریقی و تزریق در ورید به کار برده شوند. این داروها می‌توانند عوارض جانبی زیادی داشته باشند بنابراین این داروها باید با احتیاط و در حداقل دوز مؤثر استفاده شوند.
داروهای ضد خارش: درمان استاندارد برای رفع کهیر و آنژیودم مصرف آنتی‌هیستامین، داروهای ضد خارش، ضد تورم و دیگر داروهای برطرف‌کننده علائم آلرژی است.
داروهای ضدالتهابی: برای کهیرهای شدید یا آنژیودم، پزشکان ممکن است داروهای خوراکی کورتیکواستروئیدی مانند پردنیزون را برای کاهش تورم، قرمزی و خارش پوست تجویز کنند.
داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی بدن: اگر مصرف داروهای آنتی‌هیستامین و کورتیکواستروئیدها مؤثر واقع نشدند، پزشک ممکن است داروهایی که بیش فعالی سیستم ایمنی بدن را آرام می‌کنند تجویز نمایند.
داروهای مسکن و ضد تورم: کهیرهای مزمن و آنژیودم ممکن است با داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی که به آن‌ها آنتاگونیست لکوترین گفته می‌شود درمان شوند.
داروهای کنترل‌کننده پروتئین خون: اگر شما به صورت ارثی به آنژیودم مبتلا هستید، داروهای متعددی وجود دارند که می‌توانند سطح پروتئین خون شما را تنظیم کرده و علائم بیماری شما را کاهش دهند.
اپینفرین: (تزریق آدرنالین) ممکن است در موارد اورژانسی برای پیشگیری از بروز شوک آنافیلاکتیک (واکنش سریع و حاد آلرژیک) به کار برده شود. بیمارانی که واکنش‌های آلرژیک شدید دارند ممکن است نیاز به تزریق اپیپن داشته باشند که می‌توانند آن را تزریق کنند. اقدامات درمانی اورژانسی برای کهیرهای شدید شامل تزریق وریدی مایعات و داروهای دیگر برای افزایش فشار و اکسیژن خون می‌شود که به بهبود تنفس هم کمک می‌کند.
