احساس خستگی مداوم در دنیای امروز بسیار رایج است. تحقیقات نشان داده تنها اضطراب بالا نیست که میتواند باعث شود تمام روز احساس خستگی و خواب آلودگی کنیم.
به گزارش روزیاتو، در بسیاری از موارد عوامل فیزیکی و نه روانی، دلیل این مشکل هستند که تشخیص آنها کار سادهای نیست.
در ادامه از دلایل پنهان خستگی دائمی خواهیم گفت:
1- مصرف زیاد کافئین
ما معمولاً تصور میکنیم قهوه و نوشیدنیهای انرژی زا تنها باعث میشوند انرژی مان فوراً بالا برود و به کلی فراموش میکنیم که انرژی ما بی پایان نیست. به همین دلیل، وابستگی بیش از اندازهای به این نوشیدنیها پیدا میکنیم. شاید برای مدت کوتاهی احساس خوبی پیدا کنیم، اما روز بعد خستگی شدیدی احساس خواهیم کرد.
به علاوه، قهوه تأثیر بسیار زیادی بر خواب ما دارد و آن را ضعیف و ناکافی میکند. مصرف زیاد قهوه ارتباطی مستقیم با بی قراریهای شبانه و همینطور افزایش بیداری در نیمههای شب دارد و بنابراین، به طور کلی، مدت زمان خواب را کاهش میدهد.
به علاوه، برخی افراد به تأثیرات کافئین بر خواب حساس ترند. به همین دلیل اگر متوجه چنین چیزی شده اید، مصرف آن را کاهش دهید و ببینید که کمکی به بهبود خواب و سطح انرژی تان میکند یا خیر.
چای سبز هم حاوی کافئین است، بنابراین اگر طرفدار این انرژی زای «طبیعی تر» هستید، باید ببینید که آیا اصلاً برای سلامتی تان خوب است یا نه. مصرف روزانه یک فنجان چای ایرادی ندارد، اما ضرر مصرف زیاد آن ممکن است بیشتر از فوایدش برای سلامتی باشد.
2- عدم مصرف به اندازهی آب
برخورداری بدن از آب کافی برای حفظ سطح انرژی ضروری است. ما با هر کالریای که مصرف میکنیم، آب از دست میدهیم؛ و همهی این از دست رفتنها باید جایگزین شود. اگر به اندازهی کافی آب ننوشیم، بیشتر و بیشتر احساس خستگی خواهیم کرد و توان مان برای تمرکز به میزان چشمگیری کاهش خواهد یافت.
در حقیقت، کمبود آب تمام بدن را تحت تأثیر قرار میدهد، امری که روی چرخههای خواب هم تأثیر میگذارد، به طوری که آنها را کوتاه میکند، مانند همان تأثیری که قهوه دارد؛ و نشانههای این مسأله هم بسیار آشنا هستند: تشنگی، احساس خستگی، سرگیجه و حتی سردرد.
ممکن است شنیده باشید که هر روز باید 8 لیوان آب نوشید. اما این امر تماماً به وزن، سن، جنسیت و میزان فعالیت بدنی فرد بستگی دارد. برای شروع، هر زمان که احساس خستگی کردید، یک لیوان آب بنوشید و خودتان را زیر نظر بگیرید. خواهید دید که خیلی زود حال و روحیه تان بهتر میشود.
3- کمبود آهن
این امر باعث مشکل کم خونی میشود که ممکن است دلیل اصلی احساس خستگی زیاد شما باشد. کمبود آهن در خون مانع از آن میشود که بدن بتواند به اندازهی کافی هموگلوبین تولید کند. با این حال، تا زمانی که آزمایش خون ندهید، نمیتوان با اطمینان در اینباره صحبت کرد. در برخی موارد شدید، میتوان از روی رنگ پریدگی زیاد پوست در مقایسه با پوست طبیعی، به کمبود گلبولهای قرمز پی برد.
اگر احساس خستگی برای شما مدتها است که به امری دائمی تبدیل شده، حتماً به پزشک مراجعه کنید. اگر آهن کافی در بدن شما وجود ندارد، رژیم غذایی خود را تغییر دهید و اسفناج و گوشت بیشتری مصرف کنید. میتوانید از مکملهای آهن هم استفاده کنید.
4- وگان یا وجترین بودن
وگان یا وجترین بودن ایرادی ندارد. اما ویتامین ضروری B12 تنها در پروتئین حیوانی وجود دارد و کمبود آن میتواند یاعث احساس خستگی شود؛ بنابراین به پزشک مراجعه کنید و همهی ویتامینهای لازم را دریافت کنید تا همیشه انرژی داشته باشید.
5- کم کاری تیروئید
کم کاری تیروئید بیماری بسیار رایجی است و زمانی رخ میدهد که غدهی تیروئید به اندازهی کافی هورمون تیروئید تولید نمیکند، هورمونی که سوخت و ساز بدن را کنترل میکند. به همین دلیل است که وقتی سطح این هورمون پایین است، ممکن است احساس خستگی کنیم، دچار اضافه وزن شویم و همیشه احساس سرما کنیم.
لازم به ذکر است که کم کاری تیروئید میتواند در نشانههای افسردگی هم نقش داشته باشد. اما یک آزمایش خون ساده میتواند آن را مشخص کند و پزشک میتواند داروهای برای شما تجویز کند که به حل مشکل کم کاری تیروئید و بهبود حال تان کمک میکنند.
6- اختلال وقفه تنفسی خواب (آپنه خواب)
آپنه خواب مشکلی مزمن است که ممکن است تنفس فرد را در حین خواب به طور موقت متوقف کند. این وضعیت تنها چند ثانیه به طول میانجامد، اما میتواند طی شب بارها رخ دهد. در اغلب موارد، تنفس فرد با یک خروپف یا صدایی مشابه به حالت عادی بازمی گردد. این مشکل خواب فرد را مختل میکند و به همین دلیل باعث احساس خواب آلودگی و خستگی در روز بعد میشود.
دیگر نشانههای آپنه خواب عبارتند از: سردردهای صبحگاهی، مشکلات حافظه، تمرکز پایین و زودرنجی؛ بنابراین اگر میدانید که خروپف میکنید، از اطرافیان خود بپرسید که ایا متوجه شده اند که حین خواب مشکل تنفس هم دارید یا خیر. اگر این نشانهها را داشتید، به پزشک مراجعه کنید. درمانهای زیادی برای این حل این مشکل وجود دارد که به بالا رفتن کیفیت خواب و روحیهی شما کمک میکنند.
7- حساسیتهای غذایی
بسیاری از افراد دچار حساسیت غذایی هستند، بخصوص اگر به تیروئیدیت هاشیموتو یا هر گونه بیماری خودایمنی دیگر مبتلا باشند. رایجترین حساسیتهای غذایی عبارتند از حساسیت به گلوتن، سویا، تخم مرغ، ذرت و آجیل.
در اینصورت، با یک آزمایش خون ساده میتوانید متوجه شوید که آیا حساسیتی دارید یا خیر. یا میتوانید صرفاً ماده غذایی که فکر میکنید برایتان مشکل ساز است را از رژیم غذایی خود حذف کنید. این کار نه تنها به حفظ سطح انرژی تان کمک میکند، بلکه شما را از دیگر عوارض حساسیت غذایی تان هم میتواند مصون نگه دارد.
8- نور آبی
قرارگیری طولانی مدت در معرض نور آبی بخصوص در زمان شب، میتواند تأثیر چشمگیری برای کیفیت خواب ما و سلامت مان داشته باشد. نور آبی از صفحهی تمامی لوازم الکترونیکی که روزانه با آنها سر و کار داریم ساطع میشود، از تلویزیون و کامپیوتر گرفته تا موبایل و تبلت.
همچون هر مسألهی دیگری، در اینجا هم کلید حل مشکل رعایت تعادل است؛ بنابراین سعی کنید استفاده از لوارم الکترونیک را تا حد امکان کاهش دهید یا نور صفحهی آنها را کمتر کنید.
با این حال، اگر تصور میکنید کنار گذاشتن موبایل و کتابخوانی پیش از خواب، مشکل را برطرف خواهد کرد، باید بدانید که در اشتباه هستید، چرا که لامپهای معمول هم یکی از منابع نور آبی به شمار میروند؛ بنابراین تلاش کنید به جای آنها از لامپهایی استفاده کنید که ضریب M/P پایین تری دارند. این لامپها تنها به اندازهی کافی روشنایی تولید میکنند و باعث خسته شدن چشمها نمیشوند.
اگر نمیتوانید از کار با موبایل پیش از خواب دست بکشید، یا اگر به بی خوابی دچار هستید، از عینکهای مخصوص حذف نور آبی استفاده کنید. این عینکها گرچه شما را در برابر تأثیرات نور آبی مصون نگه نمیدارند، اما به طور حتم باعث میشوند در معرض نور آبی کمتری قرار بگیرید.
9- سندرم خستگی مزمن
سندرم خستگی مزمن به خستگی شدیدی اطلاق میشود که بیشتر از 6 ماه به طول انجامد. این مشکل با استراحت برطرف نمیشود و اغلب موجب کاهش عملکرد شغلی، تحصیلی یا اجتماعی فرد میشود؛ و حتی میتواند باعث شود دائماً احساس کنید در حال غش کردن هستید.
تشخیص این مشکل تنها توسط پزشکان ممکن است و گرچه درمان قطعیای ندارد، اما اغلب نشانههای آن را میتوان با دارو و تغییر سبک زندگی مدیریت کرد. در برخی موارد، نشانههای این مشکل میتواند سالها به طول انجامد، اما با کمک روشهای درمانی، بسیاری از افراد به مرور احساس بهبود میکنند.