سخن از برزخیان به میان آمد، مناسب است مطالبی پیرامون اهل برزخ بیان شود؛ کسانی که در برزخ به سر می‌برند، منتظر هستند که از دوستان و آشنایان چه‌کسی به آن‌ها ملحق می‌شود، تا از او احوال دنیا را بپرسند. مثلا می‌پرسند فلانی چطور است؟ جواب می‌شنوند: فلانی که چهار سال قبل مرده است! می‌گویند: چرا او را به جمع ما نیاوردند؟ یا مقامش از ما بالاتر است یا درحال عذاب شدن است.
شخصی از امام صادق(ع) سؤال کرد: ارواح مؤمنین در کجا به سر می‌برند؟ حضرت فرمود: در منازلی از بهشت؛ از طعام بهشتی می‌خورند و از شراب آن می‌نوشند. به دیدار یکدیگر می‌روند و به پروردگار عرض می‌کنند: خدایا! قیامت را برپاکن تا آنچه به ما وعده داده‌ای، بدان دست یابیم. دوباره پرسید: پس ارواح کفار در کجا به سر می‌برند؟ حضرت فرمود: در منازلی از آتش؛ از غذای جهنمی می‌خورند و از شراب آن می‌نوشند. یکدیگر را ملاقات می‌کنند و از خدا می‌خواهند: خدایا! مبادا قیامت را برپا کنی تا به آنچه ما را بدان وعده داده‌ای، گرفتار آییم.[1]
کسانی که نعمت‌های عالم برزخ را درک می‌کنند، با خود می‌گویند: اگر برزخ این‌گونه است، بهشت پروردگار چگونه خواهد بود؟ نعمت و رحمت پروردگار در برزخ دورنمایی از بهشت جاویدان است. کسانی که گرفتار عذاب برزخی‌اند، می‌گویند: این‌که دورنمایی از جهنم است قابل تحمل نیست، آتش جهنم چگونه خواهد بود؟ کاش هرگز قیامتی نباشد! انسان‌هایی که پروندهٔ اعمالشان سیاه است، در عالم برزخ تنها هستند و تا قیامت در تاریکی و وحشت به سر می‌برند. وضعیت انسان در برزخ تابع اعمال اوست. این اعمال هستند که برزخ را می‌سازند.
کسانی که با عشق به خدا، با عشق به امیرمؤمنان(ع)، با نماز و روزه، اخلاق خوش، خمس و زکات وارد برزخ شوند، مورد استقبال ملائکه قرار می‌گیرند.
کسانی هم که با حبّ دنیا، با حسد، کبر، نفاق، سنگ‌دلی و با شکمی که از لقمه حرام پُرشده، وارد برزخ شوند، مورد استقبال وحوش و حیوانات درنده قرار
می‌گیرند.
پی نوشت
-------------------------------------------------------------
[1] . بحارالأنوار: 6/234، باب8، حدیث 49؛ «عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ إِسْحَاقَ الْجَازِیِّ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللهِ× أَیْنَ أَرْوَاحُ الْمُؤْمِنِینَ فَقَالَ أَرْوَاحُ الْمُؤْمِنِینَ فِی حُجُرَاتٍ فِی الْجَنَّةِ یَأْکُلُونَ مِنْ طَعَامِهَا وَ یَشْرَبُونَ مِنْ شَرَابِهَا وَ یَتَزَاوَرُونَ فِیهَا وَ یَقُولُونَ رَبَّنَا أَقِمْ لَنَا السَّاعَةَ لِتُنْجِزَ لَنَا مَا وَعَدْتَنَا قَالَ قُلْتُ فَأَیْنَ أَرْوَاحُ الْکُفَّارِ فَقَالَ فِی حُجُرَاتِ النَّارِ یَأْکُلُونَ مِنْ طَعَامِهَا وَ یَشْرَبُونَ مِنْ شَرَابِهَا وَ یَتَزَاوَرُونَ فِیهَا وَ یَقُولُونَ رَبَّنَا لَا تُقِمْ لَنَا السَّاعَةَ لِتُنْجِزَ لَنَا مَا وَعَدْتَنَا.»
مطالب فوق برگرفته شده از کتاب:
حسنات و سیئات
نوشته استاد حسین انصاریان
