پس از عرضه بیت‌کوین فناوری بلاک‌چین نیز توجهات را به خود جلب کرد و بسیاری از کاربران به کمک این فناوری نوین خدمات و برنامه‌های متنوع غیرمتمرکز را توسعه دادند. درحالی‌که در سال‌های ابتدایی جمع‌آوری سرمایه و توسعه اکوسیستم برنامه‌ها توسط جامعه ارزهای دیجیتال و علاقه‌مندان فناوری بلاک چین دنبال می‌شد، اما امروزه این فضا به یکی از بخش‌های مهم و محبوب در فضای دیجیتال و مالی تبدیل شده است و توجه سرمایه‌گذاران نهادی، شرکت‌های بزرگ و کوچک، دولت‌ها و نهاد‌های نظارتی را به خود جلب کرده است. در نتیجه اخیرا اکوسیستم استارت‌آپی ارزهای دیجیتال با ظهور کسب‌وکار‌های جدید برای ارائه راه‌حل‌های نوآورانه، زیرساخت‌های ذخیره و انتقال داده و عرضه برنامه‌های کاربردی و سرگرمی جدید شاهد رشد بی‌سابقه‌ای بوده است.
فضای ارزهای دیجیتال برای استارت‌آپ‌ها و سرمایه‌گذاران داخلی نیز جذابیت‌های خود را داشته است و افزایش علاقه به این دارایی‌های بلاک‌چینی، عرضه خدمات متنوعی مانند صرافی‌های متمرکز، غیرمتمرکز، کیف پول و حتی ارائه خدماتی مانند وام ارزهای دیجیتال در کشور را به همراه داشته است.
ظهور و رشد استارت‌آپ‌های ارز دیجیتال
از زمان عرضه بیت‌کوین در سال2009 تا به امروز بازار ارزهای دیجیتال گسترش و رشد بسیار زیادی پیدا کرده است و درحالی‌که زمانی تنها تعدادی اندک از ارزهای دیجیتال استفاده می‌کردند، امروزه پیرامون این دارایی‌های بلاک‌چینی یک بازار چند تریلیون دلاری در سراسر جهان ایجاد شده است. این رشد تنها متوجه قیمت و ارزش بازار ارزهای دیجیتال نبوده است و خدمات مرتبط با آنها نیز رشد انفجاری را تجربه کرده‌اند. اکوسیستم استارت‌آپی ارزهای دیجیتال هم‌اکنون طیف گسترده‌ای از کسب‌وکار‌ها و خدمات را دربرمی‌گیرد و از صرافی‌های ارز دیجیتال و کیف پول‌ها گرفته تا خدمات مالی غیرمتمرکز، بانکداری دیجیتال، سپرده‌گذاری، وام، استیبل‌کوین‌ها و زیرساخت‌های مختلف بلاک‌چینی را شامل می‌شود.
علاوه بر رشد قیمتی ارزهای دیجیتال، عوامل متعددی در رشد و گسترش استفاده از استارت‌آپ‌های این فضا تاثیرگذار بوده است. یکی از مهم‌ترین دلایل، افزایش علاقه سرمایه‌گذاران نهادی به فضای غیرمتمرکز و برنامه‌های ارز دیجیتال به شمار می‌رود و هر سال میلیارد‌ها دلار به برنامه‌های ارز دیجیتال سرازیر می‌شود. تنها در سال2021، استارت‌آپ‌های ارزهای دیجیتال موفق شدند تا بیش از 25میلیارد دلار سرمایه جذب کنند که نشان‌دهنده افزایش علاقه سرمایه‌گذاران سنتی و شرکت‌ها به ارزهای دیجیتال و بازار بلاک‌چینی است.
باور به آینده درخشان فناوری بلاک‌چین و احتمال کسب بازده از جمله دلایلی هستند که در افزایش سرمایه ورودی به استارت‌آپ‌های ارز دیجیتال نقش داشته‌اند.
در این بین حوزه دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز نیز به‌عنوان یکی از بخش‌های آینده‌دار اکوسیستم ارزهای دیجیتال ظاهر شده است. استارت‌آپ‌های دیفای جایگزین‌های غیرمتمرکزی برای بسیاری از خدمات مالی سنتی مانند وام‌دهی و وام‌گیری، تبادل، انتقال و سپرده‌گذاری دارایی‌ها ارائه می‌دهند. این پلتفرم‌ها از فناوری بلاک‌چین برای حذف واسطه‌ها استفاده می‌کنند که می‌تواند به افزایش سرعت انجام فرآیند‌ها، کاهش هزینه‌ها و حفظ حریم خصوصی بیشتر کاربران منجر شود. همان‌طور که حوزه دیفای به رشد خود ادامه می‌دهد، استارت‌آپ‌های جدید برای ایجاد محصولات مالی نوآورانه ظهور می‌کنند و سرمایه‌گذاران و کاربران بیشتری به آنها جذب می‌شوند. نقش ارزهای دیجیتال نیز در اقتصاد جهانی رو به افزایش است. اکنون بسیاری از شرکت‌ها بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال را به‌عنوان پرداخت می‌پذیرند و سرمایه‌گذاران نهادی آنها را به سبد خود اضافه می‌کنند. این پذیرش رو به رشد، به عرضه استارت‌آپ‌های بیشتر پیرامون استفاده از ارزهای دیجیتال در استفاده روزمره مانند تراکنش‌های خرد منجر شده است.
همچنین معرفی ویژگی‌های جدید و نوآورانه بازار ارزهای دیجیتال مانند توکن‌های غیرمثلی می‌توانند ناگهان عرضه استارت‌آپ‌ها و پروژه‌های مختلفی را رقم بزنند. طی سال‌های گذشته شرکت‌های بزرگ جهانی نیز به موارد مختلفی مانند متاورس و توکن‌های غیرمثلی علاقه نشان داده و سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی در این بخش‌ها انجام داده‌اند. در مجموع، شرایط اکوسیستم استارت‌آپی ارزهای دیجیتال طی چند سال گذشته رو به رشد بوده است و همراه با گسترش استفاده از ارزهای دیجیتال، بر تعداد و میزان محبوبیت برنامه‌ها و پلتفرم‌های پیرامون این دارایی‌ها نیز افزوده می‌شود.
بخش‌های کلیدی اکوسیستم
با وجود تنوع بسیار زیاد در برنامه‌ها و پلتفرم‌های استارت‌آپی ارزهای دیجیتال، معمولا این برنامه‌ها در چند دسته کلی قرار می‌گیرند.
یکی از محبوب‌ترین دسته‌ها صرافی‌های ارز دیجیتال هستند که خرید، فروش و تجارت این دارایی‌های دیجیتال را امکان‌پذیر می‌کنند. این صرافی‌ها امروزه نقش بسیار مهمی در بازار ارزهای دیجیتال پیدا کرده‌اند و برخی مانند بایننس این قدرت را دارند تا با تصمیمات خود نوسانات شدید قیمتی را رقم بزنند.
کیف پول‌ها یکی دیگر از مهم‌ترین برنامه‌های استارت‌آپی ارزهای دیجیتال به شمار می‌روند که برای نگهداری ایمن از ارزهای دیجیتال ضروری هستند. امروزه این برنامه‌ها توسط شرکت‌ها در انواع مختلفی عرضه شده‌اند و می‌توانند ماهیتی متمرکز و غیرمتمرکز داشته باشند.
طی چند سال گذشته استارت‌آپ‌های دیفای نیز به سرعت در حال رشد بوده‌اند. امروزه خدمات مالی غیرمتمرکز با مزایا و ویژگی‌های منحصر به فرد خود کاربرد‌های زیادی پیدا کرده‌اند و به سرمایه‌گذاران و کاربران کمک می‌کنند تا به راه‌های جدیدی برای انجام تعاملات مالی و سرمایه‌گذاری دسترسی داشته باشند.
در این بین ارائه‌دهندگان زیرساخت بلاک‌چینی نیز از اهمیت زیادی برخوردار هستند. این استارت‌آپ‌ها فناوری زیربنایی ارزهای دیجیتال و برنامه‌های بلاک‌چینی را ارائه می‌دهند و راه‌حلی برای بسیاری از چالش‌ها مانند پیچیدگی ساخت برنامه‌های جدید، مقیاس‌پذیری، امنیت و مدیریت داده‌ها هستند.
پذیرندگان پرداخت و صادرکنندگان استیبل‌کوین‌ها از دیگر استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های مهم بازار ارزهای دیجیتال به شمار می‌روند. امروزه شرکت‌هایی مانند تتر به بازیگران کلیدی در استیبل‌کوین‌ها و به‌طور کلی ارزهای دیجیتال تبدیل شده‌اند و چالش استفاده از پول فیات (مانند دلار و یورو) را در فضای ارزهای دیجیتال حل کرده‌اند.
با وجود کاهش علاقه، بازار‌های توکن‌های غیرمثلی نیز همچنان از اهمیت قابل توجهی در بازار ارزهای دیجیتال برخوردار هستند و می‌توانند فرصت‌های منحصر به فرد سرمایه‌گذاری را ارائه دهند.
چالش‌های پیش‌رو
با وجود رشد سریع و فرصت‌های موجود در اکوسیستم ارز دیجیتال، استارت‌آپ‌ها با چالش‌های مختلفی نیز روبه‌رو هستند. یکی از بزرگ‌ترین مشکلات حال حاضر بازار ارزهای دیجیتال، نبود چارچوب قانونی و مقررات مشخص است که می‌تواند به‌عنوان مانع بزرگی برای شرکت‌های سرمایه‌گذاری و همچنین گسترش استفاده از خدمات برنامه‌ها عمل کند.
برای استارت‌آپ‌ها، نبود قانون‌گذاری مشخص چالش‌های مختلفی را ایجاد می‌کند و باعث می‌شود تا همواره نگرانی‌های مختلفی پیرامون آینده فعالیت آنها وجود داشته باشد. در ایران نیز این چالش دیده می‌شود و در شرایطی که قانون‌گذاری فضای ارزهای دیجیتال تعیین تکلیف نشده است، استارت‌آپ‌ها به‌طور مداوم با اخبار، شایعات و تصمیمات مختلفی مواجه هستند که ممکن است ناگهان تاثیرات بزرگی بر کسب‌وکار آنها داشته باشد. این شرایط علاوه بر اضافه کردن چالش به مدیریت استارت‌آپ، می‌تواند ریسک سرمایه‌گذاری در این پروژه‌ها را افزایش دهد و باعث شود تا رشد و گسترش اکوسیستم استارت‌آپی ارزهای دیجیتال در کشور با سرعت کمتری دنبال شود.
در این نگرانی‌های امنیتی نیز وجود دارند و با وجود تمام پیشرفت‌ها، امنیت همچنان یک مساله حیاتی برای استارت‌آپ‌های ارز دیجیتال به شمار می‌رود. همانند تمام پلتفرم‌ها و برنامه‌ها، استارت‌آپ‌های ارز دیجیتال نیز به‌طور مداوم در معرض حملات و تلاش هکر‌ها هستند و با توجه به اینکه اکثر این استارت‌آپ‌ها ماهیتی مالی دارند، هک و نفوذ به آنها می‌تواند آسیب‌های بزرگی را به همراه داشته باشد. هر سال میلیارد‌ها دلار سرمایه از استارت‌آپ‌های ارز دیجیتال به سرقت می‌رود که می‌تواند به اعتبار و اعتماد کاربران نسبت به این برنامه‌ها آسیب بزند و از دست رفتن جایگاه آنها را به دنبال داشته باشد.
نوسانات قیمتی شدید ارزهای دیجیتال، سختی‌های استفاده از خدمات و برخی قطعی‌ها از جمله دیگر چالش‌ها و مشکلات امروزه فضای استارت آپی ارزهای دیجیتال به شمار می‌روند.
با وجود تمام این چالش‌ها، در طی چند سال رشد برنامه‌ها و استارت‌آپ‌های ارز دیجیتال متوقف نشده و حتی رشد قابل توجهی نیز ثبت کرده است. با افزایش میزان سرمایه‌گذاری‌ها، ظهور فناوری‌های جدید، بهبود بلاک‌چین و گسترش پذیرش ارزهای دیجیتال، پتانسیل رشد استارت‌آپ‌های بلاک‌چینی نیز زیاد است و می‌توانند علاوه بر خدمات و کاربرد‌های خود، فرصت‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاری در اختیار علاقه‌مندان قرار دهند.
