![](/Upload/Public/Content/Images/1396/04/05/0012190143.jpg)
علیاکبر فراهی بخشایش، مدرس جامعه المصطفی(ص) در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) گفت: تعارض میان قرآن و علم را برخی مستشرقان مدعی شدهاند و این افراد تعارض ظاهری را به نادرستی به تعارض حقیقی و واقعی مرتبط کرده و مدعی تعارض میان قرآن و علم شدهاند.
وی افزود: مستشرقان پیشفرضها و ذهنیتهای نادرستی داشتهاند و ادعای خود را بر اساس این ذهنیتهای نادرست عنوان کردهاند. مثلا مدعی هستند که قرآن گفتههای پیامبر(ص) است و بحث تجربه دینی را مطرح میکنند و وقتی کلامی از دید آنان، انسانی شد میتواند تعارض با علم هم برای آن اتفاق بیفتد.
این محقق و مدرس قرآنی تصریح کرد: جداانگاری که خیلی از مستشرقان غربی مدعی شدهاند، همانند بحث جدایی دین از سیاست مطرح شده است و به صراحت میگویند که این دو با هم میانهای ندارند، اما برخی مانند احمد دلال عنوان میکند که قرآن و علم در برخی موارد به یکدیگر کمک میکنند.
فراهی بخشایش با بیان اینکه پرداختن به مباحث میانرشتهای قرآن و علم موضوع تازهای است که در برخی مراکز به آن پرداخته میشود، اظهار کرد: جا دارد که هر کدام از موضوعات علمی مانند روانشناسی، علوم تجربی، علوم سیاسی و سایر مباحث علوم انسانی مورد مطالعه تطبیقی با قرآن قرار گیرد.
پرهیز از تفسیر به رای
وی عنوان کرد: یکی از اشکالاتی که ممکن است در مباحث تطبیقی دامنگیر برخی شود بحث تحمیل بر قرآن است که در برخی تفاسیر و آراء مشاهده میشود در حالی که در این نوع مطالعات اصل بر استنطاق از قرآن و مبنا قراردادن نظریات کلام الهی است.
این محقق تصریح کرد: برخی تعبیر «لا رطب و لا یابس» را حمل بر توسیع کرده و آن را مبنا برای تفاسیر مختلف مانند تفسیر علمی برمیشمرند، در حالی که مراد از آن، طریق هدایت و ساختن جامعه بشری است و قرآن همه چیز را برای هدایت انسان بیان کرده و از چیزی فروگذار نکرده است.
وی افزود: قرآن مافوق همه کلامهاست و وقتی موضوعی علمی مانند کیهانشناسی و زیستشناسی و ... را مطرح میکند، نمیتوان این مباحث را کنار گذاشت و به آن بیتوجه بود. اصل آن مطلب حق است، ولی در تفسیر آن باید مراقب باشیم تا مطلبی در تضاد با عقل و مخالف با کلیات عقلی عنوان نشود.
فعالیت گسترده مستشرقان
مدرس دانشگاه قرآن و حدیث مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره) با اشاره به فعالیتهای متعدد علمی مستشرقان درباره قرآن ادامه داد: فعالیت مستشرقان درباره قرآن اگر بیشتر از ما نباشد کمتر هم نبوده است و البته آنان بیشتر از زوایهای به قرآن پرداختهاند که بتوانند برای آن اشکالتراشی کنند.
وی افزود: مثلا ابن وراق در کتابی 700 صفحهای با عنوان «چرا مسلمان نیستم» به نقد دیدگاههای اسلام، احکام اسلامی، معارف کلی قرآن پرداخته و جا دارد که محققانی آن را مطالعه و پاسخ دهند.
فراهی گفت: باعث تاسف است که این اثر به زبان فارسی توسط فردی به نام مسعود انصاری که خودش لائیک و بی دین است ترجمه شده ولی با وجود این ترجمه هنوز محققانی برای پاسخدهی به آن اقدامی نکردهاند.