شناسه : ۳۰۳۱۶۲ - چهارشنبه ۷ تیر ۱۳۹۶ ساعت ۰۳:۵۶
در آیین رونمایی از «تفسیر اهل بیت(ع)» مطرح شد؛
روش تفسیری معصومین(ع) جامع است/ اهداف نگارش «تفسیر اهل بیت(ع)»
گروه اندیشه: در آیین رونمایی از کتاب «تفسیر اهل بیت(ع)»، آیتالله ریشهری روش اهل بیت(ع) در تفسیر قرآن را روش جامع دانست و برازش هدف از تالیف این اثر را مراجعه سهلتر طلاب و پژوهشگران جوان به حدیث عنوان کرد.
به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، آیتالله ریشهری در آیین رونمایی از کتاب «تفسیر اهل بیت(ع)» که امروز در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی انجام شد، اظهار کرد: توفیقی است که در جمع دوستداران قرآن و اهل بیت به مناسبت این کتاب عرایضی داشته باشم و جا دارد به آقای خاموشی، برازش و همه دستاندر کاران تدیون این اثر تبریک بگویم. من به مناسبت نام این اثر به صورت کوتاه درباره روش تفسیر قرآن توسط اهل بیت(ع) و نیز گونههای روایات تفسیری اشاراتی خواهم داشت.
روش اهل بیت(ع) در تفسیر قرآن
ریشهری ادامه داد: روش اهل بیت(ع) در تفسیر قرآن بهرهگیری از همه منابع معرفتی در کنار اصول تفسیری است و میتوان روش ایشان را روش جامع دانست. قرآن آنقدر جامعیت دارد که اهل بیت(ع) فرمودند همه چیز در قرآن است و برای هیچ گویندهای جای حرف نگذاشته است اما اگر کسی بخواهد به این مرتبه از شناخت قرآن برسد، باید به سراغ اهل بیت بیاید که جز خدا و راسخون علم معنای قرآن را کسی نخواهد دانست.
وی با تاکید بر اینکه روش تفسیر اهل بیت(ع) روش جامع بود، گفت: همه معارف و اصول تفسیری از جمله زبانشناسی، مبانی ادبیات عرب، مبانی عقلی و هنر فهم حقایق عقلی در قالب مثال مورد استفاده اهل بیت(ع) قرار گرفته است.
ریشهری ادامه داد: امام علی(ع) در پاسخ یک یهودی درباره اینکه وجه رب کجاست، دستورداد آتش روشن کردند و بعد حضرت فرمود، روی این آتش کجاست؟ یهودی گفت همهاش وجه آتش است که امام فرمود وجه خدا هم همه جا هست.
وی تصریح کرد: وقتی روایات تفسیری را ملاحظه میکنیم، میبینیم روایات تفسیری بیست گونه دارند. برخی از روایات فضای نزول را و شان نزول را بیان می کنند، دسته دیگر قرآن را با قرآن تفسیر میکنند. دسته سوم روایات تفسیر لفظی کرده و الفاظ قرآن را با الفاظ روشنتری معنا میبخشند. برخی از تفاسیر به تفسیر علمی آیات قرآن میپردازند. برخی دیگر از روایات تفسیر شهودی میکنند.
ریشهری افزود: دستهبندی دیگر روایات تفسیر اهل بیت(ع) را میتوان مفهومی، مصداقی، عقلی، فقهی، علمی و تجربی، تاریخی، تمثیلی متشابهات باطنی، تبیین حکمت احکام، تبیین اطلاقات و عمومات، تبیین اشارات، تبیین آیات منسوخ و مبارزه با تفسیر نادرست در روایات تفسیری دانست.
وی در پایان گفت: اهل بیت(ع) همچنین به تفسیر قرآن بدون اشاره به آیهای خاص پرداختهاند که این همه معارف اهل بیت(ع) را شامل میشود از این حیث با تطبیق روایات به قرآن، احادیث دیگر به سندشناسی نیازمند نخواهند بود.
اثری تکمیلتر از البرهان و نورالثقلین
در ادامه این نشست حجتالاسلام و المسلمین خاموشی رییس سازمان تبلیغات اسلامی به سخنرانی پرداخت. وی ضمن تسلیت شهادت حضرت فاطمه(س) در آغاز سخنانش گفت: یکی از ماناترین کارها برای بقا اندیشه، نوشتن کتاب است. امروز فضای دیجیتال تسهیل کننده دیگری برای ثبت اندیشههاست، اما فضای دیجیتال جای کتاب را نمیگیرد. امروزه با حضور فضای مجازی، کتاب باید با کیفیت بیشتری تالیف شود.
خاموشی ادامه داد: در کشور ما و در حوزه کتاب دین، تولید فکر پس از انقلاب بیشتر شده است و نوعی رقابت در این زمینه به وجود آمده است. در تفسیر قرآن نیز قبل و بعد از انقلاب وضعیت نشر کتاب قابل مطالعه است. ما در خصوص تفسیر قرآن تفسیر مجمع و خلاصهاش، تفسیر کلامی اطیبالبیان، و تفاسیر حکمی، تلفیقی را داریم و تفسیر المیزان علاوه بر روش قرآن به قرآن از دیگر روشها استفاده کرده است. در زمینه تفاسیر روایی دو تفسیر روایی شیعه با استفاده از روایات اهل بیت(ع) انجام شده است که شاخصترین نمونهها تفسیر «البرهان» و «نورالثقلین» بوده است. این تفاسیر کارهای خوبی هستند هرچند همه روایات از صحت عالی برخوردار نباشند. شاخصه مهمی که «تفسیر اهل بیت(ع)» دارد این است که توانسته تکمیلتر از دو اثر قبلی این کار را انجام دهد و جا دارد به آقای برازش و انتشارات امیر کبیر این مساله را تبریک بگویم.
هدف ما آسانسازی رجوع به احادیث بوده است
برازش در آغاز سخنانش به دعای 42 صحیفه سجادیه اشاره کرد که در خصوص ختم قرآن است و در بخشی از آن امام(ع) میفرمایند: خدایا تو کمک کردی که ما قرائت قرآن را تمام کنیم، قرآنی که نور است... خدایا تو قرآن را مجمل نازل کردی، ولی مفصل آن را در دل ما قرار دادی.
وی ادامه داد: در سال 63 طرح گردآوری احادیث تفاسیر روایی در ذهن من زده شد و آن را با سازمان تبلیغات اسلامی در میان گذاشتم که استقبال خوبی شد. به پیشنهاد آیتالله جنتی معاجم حدیثی شیعی بررسی شد که خیلی به ما کمک کرد. هدف ما از این کار این بود که مراجعه به حدیث در بین طلاب و پژوهشگران جوان بیشتر و راحتتر صورت بگیرد.