اعلام جزئیات همایش مطالعات میان‌رشته‌ای قرآن کریم/ دریافت بالغ بر ۳۰۰ مقاله

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، نشست خبری همایش بین‌المللی مطالعات میان‌رشته‌ای قرآن کریم بعد از ظهر امروز 14 اسفند، با حضور حمید صابرفرزام، رئیس سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان کشور و ابوالفضل خوش‌منش، دبیر علمی همایش و دبیر کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور برگزار شد.

صابرفرزام در آغاز این نشست خبری گفت:‌ جهاد دانشگاهی از سال 62 فعالیت‌های قرآنی خود را آغاز کرده است و تا سه سال پیش عمده فعالیت‌های خود را در حوزه تبلیغی و ترویجی سامان داده بود؛ در دیداری که رهبر معظم انقلاب از جهاد دانشگاهی داشتند به توصیه ایشان در کنار فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی، فعالیت‌های گزین و گسترده‌ای نیز در دستور کار سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان قرار گرفت.

وی با بیان اینکه سه مرکز جدید علمی، پژوهشی و آموزشی در راستای بیانات مقام معظم رهبری تاسیس شده است، گفت: همایش بین‌المللی مطالعات بین‌رشته‌ای قرآن کریم دوشنبه 16 اسفند طی سه روز به همراه برگزاری 4  پنل تخصصی و 7 کارگاه برگزار خواهد شد.

رییس سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان کشور ادامه داد: پنل اول در خصوص مطالعات میان‌رشته‌ای قرآن و سلامت دوشنبه 16 اسفند از ساعت 8 الی 18 در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران برگزار خواهد شد. در ادامه، پنل دوم در خصوص روش‌شناسی مطالعات میان‌رشته‌ای قرآن کریم، سه شنبه 17 اسفند از ساعت 8 الی 18  در دانشکده الهیات دانشگاه تهران و پنل سوم در خصوص مطالعات نظام سازمانی قرآنی روز چهارشنبه 18 اسفند، از ساعت 8 الی 12 در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار خواهد شد. همچنین در این روز از برگزیدگان و برگزارکنندگان همایش در محل سالن همایش‌های برج میلاد تجلیل به عمل خواهد آمد.

عقب ماندن از قافله پژوهش قرآنی زیبنده ایران نیست

در ادامه این نشست ابوالفضل خوش‌منش، دبیر کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور با بیان اینکه بحث مقام معظم رهبری در خصوص فعالیت قرآنی دانشگاهیان بحث مهمی است، گفت: آنچه معظم له انتظار دارند و به زبان آورده‌اند به این معناست که وقتی ما می‌گوییم فعالیت قرآنی دانشگاهیان کشور، جنس کار باید با کارهایی که در جاهای مختلف و با نیت‌های دیگر برگزار می‌شود، متفاوت باشد.

وی ادامه داد:‌ در کشورمان قریب به 5 میلیون دانشگاهی داریم که گروه محدودی در رشته قرآن و حدیث تحصیل می‌کنند و این در جای خودش ارزشمند است، اما دانشجویان بسیار زیادی در رشته‌های دیگر هم به صورت مختلف دغدغه قرآنی داشته و به سخن و پیام قرآن عنایت دارند.

دبیر کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور افزود: همچنین بسیار ارزشمند است که مرکز فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان، دغدغه‌های قرآنی جامعه دانشگاهی را شناسایی کند. فرض کنید اگر هر دانشجویی بخشی از فعالیت خود را به پژوهش در حوزه قرآن اختصاص دهد، با توجه به تعداد 5 میلیونی دانشگاهیان، حجم بزرگی از تحقیقات و فعالیت‌های قرآنی به وجود خواهد آمد.

وی تصریح کرد: من نمی‌خواهم برای این سازمان محترم تعیین تکلیف کنم، اما شاهدم این سازمان با تنگنا، سختی و کمبودهای متعددی کار خود را تا جایی که توانسته پیش برده است و این کار بالاتر و بالنده‌تر هم خواهد شد.

دبیر کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور ادامه داد: باز هم به بیانات مقام معظم رهبری اشاره می‌کنم. ایشان در خصوص جامعه دانشگاهی سخنی قریب به این مضمون گفته‌اند که جامعه دانشگاهی در تحریم‌ها کمک کرد و یا آبروی کشور را حفظ کرد. این سخن بسیار مهم است.

وی افزود: ما در نقطه بسیار مهم تاریخی و جغرافیایی ایستاده‌ایم. میزان فعالیت قرآنی در مقایسه با دوران کودکی ما، غیرقابل مقایسه بوده و تحول عظیمی رخ داده است. ایران بحث تمدن اسلامی را مطرح کرده است و ما می‌بینیم که به موازات این بحث، کشورهایی که کل تحولات‌شان، بیست - سی سال هم نمی‌شود، چند برابر ما با این سابقه چندهزارساله، از تمدن اسلامی حرف می‌زنند و کتاب می‌نویسند و در حال پژوهش هستند و تولیداتی به چند زبان دارند، اگر ایران بخواهد از این کشورها عقب بماند، زیبنده نخواهد بود.

خوش‌منش تصریح کرد: تمدن و مدنیت نیازمند روح و جان برای کالبد خود است و کالبد تمدن، فرهنگ است و در طول تاریخ کتابی فرهنگ‌سازتر و تمدن‌سازتر از قرآن که امتحان خود را پس داده باشد، وجود نداشته است و در چنین جا، عرصه، مجال و میدانی، نقش جامعه دانشگاهی در رشته‌های مختلف آشکار و محرز است. غرض و جمع‌بندی من تقدیر و اظهار قدردانی و احساس خوش‌بینی به فرصت‌های پیش روی ما و فعالیت سازمان فعالیت‌های قرآنی است که زمینه لازم برای پیش‌برد پژوهش‌های قرآنی را فراهم ساخته است.

دریافت بالغ بر 300 مقاله

در ادامه صابرفرزام به سوالات خبرنگاران پاسخ داد. وی در پاسخ به این پرسش که چرا در پنل سلامت بخش سلامت معنوی وجود ندارد؟ تشریح کرد: سلامت معنوی یکی از 4 بعد سلامت است. این بعد هنوز از سوی سازمان بهداشت جهانی به عنوان بعدی مستقل تصویب نشده است و در کنار همان سلامت روانی و اجتماعی مطرح می‌شود. اگر دقت کرده باشید، ما در پنل روز سلامت، در قبل از ظهر، سلامت جسمانی و در بعد از ظهر، سلامت اجتماعی و روانی را داریم که اگر عناوین مقالات در این بخش را ملاحظه کنید، مقالات مربوط به سلامت معنوی در این بخش قرار دارد.

رئیس سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان کشور در پاسخ به این پرسش که چه تعداد مقاله به این همایش ارسال شده است؟ گفت:‌ در مجموع بالغ بر 300 مقاله برای هر دو قسمت روش‌شناسی و سلامت به دبیرخانه همایش ارسال شده است که از این تعداد 117 مقاله تایید شده‌اند و 39 مقاله ارائه خواهد شد. پس از بررسی‌های انجام شده جوایزی به مقالات برتر در هر بخش داده خواهد شد، اما بقیه مقالات پوستر شده است. همچنین ارائه‌های این همایش‌ در کتاب کلی همایش و مجلات پژوهشی جهاد دانشگاهی منتشر خواهد شد.

صابرفرزام در پاسخ به این پرسش که روند داوری این مقالات چگونه بوده است؟ تشریح کرد: فرایند داوری در سه مرحله، ابتدا با حضور اعضای هیئت علمی جهاد دانشگاهی، سپس اساتید بیرون از مجموعه جهاد انجام شده و در مرحله نهایی، پس از اظهارنظر اساتید؛ منتظری، مفتون و طاووسی در بخش سلامت و اساتید؛ لسانی‌فشارکی، پهلوان و نکونام در بخش روش‌شناسی، نتیجه نهایی توسط آقای خوش‌منش که دبیر علمی همایش هستند اعلام خواهد شد.

وی در پاسخ به این پرسش که قسمت سلامت این همایش چه نسبتی با همایش بجنورد در زمینه قرآن و سلامت دارد؟‌ گفت: همایش بجنورد همایشی ملی در این حوزه بود، این همایش به صورت بین‌المللی به مبحث قرآن و سلامت پرداخته است به اضافه اینکه مباحث روش‌شناسی را نیز در بر می‌گیرد.

رئیس سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان کشور ادامه داد: مستحضر هستید که این سازمان بعد از برگزاری مسابقات ملی قرآن دانشجویان تا سال 87، اقدام به برگزاری مسابقات بین‌المللی کرد. از دور پنجم این مسابقات بخش پژوهش هم اضافه شد. از سال 93، بخش همایش‌ پژوهشی از مسابقات بین‌المللی که جنبه تبلیغی و ترویجی دارد جدا شده است و هر کدام از این دو بخش به صورت یک سال در میان برگزار می‌شود.

صابرفرزام در پاسخ به این پرسش که سخنران افتتاحیه که خواهد بود؟‌ گفت: ما در این همایش نوآوری و ساختار شکنی داشتیم. متاسفانه سخنرانی‌های مسئولان موجب چیره شدن حاشیه بر متن در همایش‌های علمی می‌شود، به همین دلیل ما برنامه افتتاحیه و اختتامیه خاصی نداریم و از روز اول برنامه‌های همایش با پنل اول برگزار خواهد شد و تنها در ضیافت پایانی از برگزیدگان و برگزار کنندگان این همایش تشکر خواهد شد. بقیه قسمت‌های همایش کاملا به صورت علمی خواهد بود.

صابرفرزام در پاسخ به این پرسش که آیا استفاده‌ای از دستاوردهای این همایش خواهد شد، گفت؟ این همایش‌ها توسط مرکز مطالعات میان‌رشته‌ای سازمان فعالیت‌های قرآنی برگزار می‌شود، همچنان که پنل قرآن و سلامت را داریم، گروه قرآن و سلامت را هم در این مرکز داریم که در این همایش حضور دارند و در پروژه‌های‌شان از دستاوردهای این همایش استفاده خواهند کرد.

وی در پاسخ به این پرسش که ارزیابی شما در رابطه با استقبال از این همایش چیست؟‌ عنوان کرد: هنوز همایش برگزار نشده است که ارزیابی در این زمینه داشته باشیم، اما همایش به صورت تخصصی است و مخاطبان محدودی دارد. با توجه به اینکه محل برگزاری پنل‌ها در دانشگاه‌هاست و با توجه به تبلیغاتی که شده است، استقبال خوبی را پیش‌بینی می‌کنیم؛ همچنین تبدیل همایش به فیلم و کتاب باعث خواهد شد که محتوای این همایش در آینده نیز قابل استفاده باشد.

رئیس سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان کشور در خصوص اینکه چه کشورهایی در این همایش مشارکت داشتند؟‌ گفت: ما از کشورهای ایران، آمریکا، مالزی، عراق، هند، استرالیا، پاکستان، سودان، فلسطین، ترکیه، الجزایر و مراکش مقاله دریافت کرده‌ایم، ولی اساتیدی که برای مدیریت پنل‌ها دعوت شده‌اند از کشورهای پاکستان، استرالیا، مالزی، سودان، کانادا، سومالی و اندونزی هستند. متاسفانه تحریم‌های جدید آمریکا باعث شد تا برخی از صاحب‌نظران نتوانند در این همایش شرکت کنند.

صابرفرزام در پاسخ به این پرسش که آیا در سال‌های آتی بخش تقدیر از کتاب نیز قرار داده خواهد شد؟ تصریح کرد: جشنواره کتاب سال دانشجویی توسط جهاد دانشگاهی برگزار می‌شود. سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان کشور در دو دوره گذشته، کتاب سال قرآن دانشجویی را مورد حمایت قرار داده است، اما کمیت آثار به میزانی نیست که ما این بخش را در همایش داشته باشیم، البته همایش‌های علمی و پژوهشی بیشتر در حوزه مقاله و ارائه فعالیت می‌کنند.

ضرورت رصد تولیدات پژوهشی در حوزه میان‌رشته‌ای

در ادامه نشست خوش‌منش ضمن ابراز خوشایندی از این حرکت علمی گفت: من به سهم خودم ابراز اشتیاق می‌کنم که رصد تولید پژوهش‌های میان‌رشته‌ای قرآنی در ایران و کشورهای دیگر و تولیدات صورت گرفته در قالب کتاب و مقاله از سوی سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان انجام بگیرد و مورد حمایت بخش‌های ذی ربط از جمله شورای توسعه فرهنگ قرآنی قرار بگیرد.

وی در پایان گفت:‌ منتهی در درجه اول حرکت باید از سوی جامعه دانشگاهیان باشد، اگر واقعا تولیدات مرتبط در بحث میان‌رشته‌ای به صورت معتبر از حیث کم و کیف قابل توجه باشد، جا دارد سالانه یا دو سالانه این موضوع مد نظر قرار بگیرد.