همه می دانیم که انسان ها در طول تاریخ سازه ها و بناهای با معماری خارق العاده ای را خلق کرده اند که با دیدن آن ها دهانتان باز مانده و خالق اثر را به خاطر این همه نبوغ و زیبایی تحسین خواهید کرد. برخی از این سازه ها چنان بزرگ و خارق العاده هستند که انسان امروزی نمی تواند با وجود این همه پیشرفت و تجهیزات فراوان مانند آن ها را خلق کند. هنوز هم مشخص نیست که انسان چگونه برخی از این آثار را خلق کرده است. اما روی هم رفته زیبایی برخی از این سازه های با معماری شگفت انگیز را تنها با نگاه کردن به سقف آن ها می توان درک کرد. به عبارت دیگر اگر بخواهید زیبایی اصیل این سازه ها را ببینید باید به سقف آن ها توجه کنید. در ادامه ی این مطلب قصد داریم شما را با 10 مورد از زیباترین سقف های سازه های معماری جهان آشنا کنیم.
1-Castello di Sammezzano، لچیو، ایتالیا
سقف، طاق ها و دکور مسحور کننده اتاق موسوم به «اتاق طاووس» (Peacock Room) در این قصر متروکه در ایتالیا در نزدیکی فلورانس نیازی به تمجید کردن ندارد. طاووس و دیگر شگفتی ها منبع الهام دکوراسیون داخلی اتاق های بی پایان این سازه ی رویایی هستند. این دکوراسیون و معماری آفریقایی در واقع از آثار هنرمندی به نام فردیناندو پانچیاتیچی خیمنز دی آراگونا است.
اگر چه این معمار، مهندس، فیلسوف و سیاستمدار آریستوکرات ایتالیایی هیچ گاه از شرق و آفریقا دیدن نکرده بود اما با استفاده از قوه ی تخیل و نبوغ خود تصاویر شگفت انگیزی را در ساختمان های لچیو بین سال های 1843 تا 1889 به وجود آورد. این مکان در قرن بیستم به عنوان هتل مورد استفاده قرار می گرفت اما در حال حاضر استفاده ی خاصی از آن نمی شود.
2- کلیسای الی، کمبریجشایر
این نورگیر چوبی بسیار زیبا در سقف برج هشت گوشه مرکزی کلیسای الی (Ely Cathedral) که توسط ویلیام هارلی، نجار سلطنتی، در سال 1334 ساخته شده است یکی از بهترین شاهکارهای سبک معماری قرون وسطی را در مهندسی و طراحی به نمایش می گذارد. از زمین کف این کلیسا، این نورگیر به شکل یک ستاره ی هشت ضلعی بزرگ دیده می شود که روی آن تصاویری از عیسی مسیح به وِیژه در مرکز آن حکاکی شده است.
این نورگیر از تنه ی هشت درخت بلوط انگلیسی ساخته شده و بیش از 9 متر ارتفاع دارد که توسط الوارهای مشخص و شبکه ای مخفی از تیرک های چوب بلوط نگه داشده شده است. پنل های چوبی که با تصاویری رنگی از فرشتگان در قرن نوزدهم میلادی تزیین شده اند می توانند در اطراف نورگیر باز شوند.
3- ایستگاه مترو سولنا سنتروم، استکهلم
زیباترین جاذبه ی مرکز خرید بزرگ سولنا سنتروم (Solna Centrum) در شهر استکهلم بدون شک ایستگاه مترو خط آبی (Blue Line Metro station) آن است که از سال 1975 مشغول به فعالیت است. آندرس آبرگ و کارل اولوف بیورک دو هنرمندی بودند که سقف بیرون زده ی این محل اجتماع زیرزمینی را با یک رنگ قرمز روشن زیبا رنگ آمیزی کردند. وقتی که سوار پله های برقی این مکان می شوید انگار که سقف این غار شگفت انگیز شما را به سمت خود می کشند یا در حال فرار از آن هستید.
از سال 1957 تاکنون هنرمندان زیادی بر روی رنگ آمیزی ایستگاه های این شهر کار کرده اند و تاکنون بیش از 94 ایستگاه از 100 ایستگاه با رنگ ها و طرح های مسحور کننده ای رنگ آمیزی شده اند به طوری که می توان مترو استکهلم که 112 کیلومتر طول دارد را بزرگترین گالری هنری جهان دانست. از این لحاظ شاید تنها بتوان مترو شهر مسکو که سال ها قبل از مترو استکهلم ساخته شده است را هم ردیف این شبکه ی مترو دانست.
4- ایستگاه گرند سنترال، نیویورک
برای دهه ها سقف زودیاکی زیبا و دوست داشتنی ایستگاه گرند سنترال (Grand Central Station) تا حدود زیادی نامشخص و پنهان بود زیرا سقف آن با مقدار زیادی دود سیگار پوشیده شده بود که از سیگارهای بیشماری که توسط مسافران در طول دهه ها کشیده می شد به سقف ایستگاه شماره 67 چسبیده بود. این سقف که با الهام از نقشه های ستاره شناسی قرون وسطی طراحی شده توسط یک هنرمند فرانسوی به نام پل سزار هِلو و یک نقاش نیویورکی به نام چارلز بسینگ با گروهی از دستیارانشان رنگ آمیزی شده است.
نشان های زودیاکی روی لایه هایی از طلا و روی یک پس زمینه آبی- سبز که نشان دهنده آسمان شب های زمستان و پاییز در یونان و جنوب ایتالیاست رنگ آمیزی شده اند. این سقف زیبا بعد از تمیزکاری و تعمیرات در سال 1998 رونمایی شد.
5- مسجد شاه، اصفهان
در سال 1598، شاه عباس صفوی پایتخت را به اصفهان منتقل کرد و در آن جا پروژه های معماری جاه طلبانه و بسیار زیبایی با معماری دینی را خلق کرد. اما از آن جا که در آن زمان تنها مصالح ساختمانی موجود در اصفهان از گل و به صورت آجر گلی پخته ساخته می شد این بیم وجود داشت که ساختمان های جدید غلی رغم بزرگی و شکوه کمی مات و بیروح به نظر برسند. به همین دلیل تکنیک های تازه ای در ساخت کاشی های رنگی پخته ابداع شد.
بدین ترتیب معماران شاه عباس توانستند دکوراسیون زیبا و مسحور کننده ای را در مسجد شاه ایجاد کنند که ساخت آن به طور کامل از سال 1612 تا 1638 به طول انجامید. سقف این سازه توسط یک خطاط و مینیاتوریست سرشناس آن دوران به نام رضا عباسی با استفاده از کاشی های آبی، زرد، فیروزه ای، صورتی و سبز ساخته شده و زیبایی و روشنایی این شهر زیبا را در زیر گنبد مسجد شاه به نمایش می گذارد.
6- خانه ی باشگاه گلف هاسلی ناین بریجز، یوجو گون، کره ی جنوبی
این سازه توسط یک معمار ژاپنی مشهور طراحی شده که در حوزه ی سازه های کاغذی و مقوایی تخصص دارد. خانه ی گلف هاسلی ناین بریجز (Haesley Nine Bridges Golf Club House) در سال 2010 افتتاح شده که دهلیز لابی آن زیباترین بخش آن به شمار می آید. این سقف لایه لایه و مشبک توسط پایه هایی عمودی سبک و بسیار بلند که از همان مواد سقف ساخته شده اند حمایت می شود. این شبکه های عمودی و افقی توسط کامپیوتر برش داده شده و سعی شده که تا حد ممکن از مواد کوچک و سبک برای آن ها استفاده شود.
دهلیز مشبک و نسوز این سقف به راحتی اجازه ی ورود هوا به داخل ساختمان را داده و معماری آن ها از بالش های سنتی و مشبک ساخته شده از چوب بامبو الهام گرفته شده است که در هوای گرم و مرطوب خنک تر از بالش های معمولی بودند. انعکاس این سقف مشبک و بسیار سبک در حوضچه ی کف سازه تصویر شاعرانه ای را به وجود می آورد.
7- مرکز حیدر علی اف، باکو، آذربایجان
کف زمین، دیوارها و سقف های سالن کنفرانس مدور این مرکز فرهنگی که در سال 2012 افتتاح شده به صورت یک تکه و متصل ساخته شده است. نتیجه ی کار بسیار جادویی و قابل توجه بوده و زاها حدید، طراح پروژه، تمامی قوانین طبیعی ساخت و ساز را ترکیب و متحول کرده و یک سبک جدید مربوط به خود را به وجود آورده است. در واقع لایه ی بیرونی پیچیده و مشبک پیچیده ی داخل این سازه که از چوب بلوط سفید ساخته شده در درون قالب هایی فولادی قرار گرفته است. این ترکیب باعث شده که در عین استحکام، این سالن همایش و سخنرانی بسیار سیال و معلق به نظر برسد.
8- سن پانتالون، دوروسدورو، ونیز
سقف رنگ آمیزی شده با رنگ روغن و نقاشی سیاه قلم این کلیسای متعلق به قرن هفدهم میلادی در ونیز با 443 متر مربع مساحت زیبایی خاصی به این کلیسا بخشیده است. این تصویر سازی بدیع و مسحور کننده از آثار جیان آنتونیو فومیانی (1645-1710) است. جان راسکین، منتقد و فیلسوف مشهور انگلیسی در قرن نوزدهم، این کلیسا و دکوراسیون رنگی آن را نمونه ای جالب اما ناآشنا و نامأنوس در اروپا در تصویرسازی رنگی مبتذل و دراماتیک توصیف می کند که به نظر نمی رسد دیدگاه منصفانه ای باشد.
9- سالن دعا برای محصول خوب، معبد بهشت، پکن
معبد بهشت (Temple of Heaven) یک مجموعه ی بزرگ از ساختمان های دینی در شهر پکن است در دوران حکومت سلسله ی مینگ و در سال 1420 ساخت آن به اتمام رسیده است. سقف سالن دعای سه ردیفی که نمایانگر ساعت ها، روزها،ماه ها و فصل های سال است به شکل بسیار زیبا و دقیقی با استفاده از هنر جغرافی و ترکیبات چوبی رنگی در گنبد این مرکز ساخته شده و جالب این که در ساخت گنبد آن که 38 متر ارتفاع دارد حتی از یک میخ نیز استفاده نشده و تنها الوارها و پایه های چوبی به کار گرفته شده اند.
رنگ های متنوع به کار رفته در سقف این سالن نمایانگر خوش اقبالی، شادی، سعادت و پیروزی خاندان سلطنتی هستند. معبد فوق در سال 1889 به طور کلی در آتش سوخت و بعد از بازسازی، دکوراسیون داخلی آن با رنگ های جدید رنگ آمیزی شده و در سال 2008 برای مسابقات المپیک پکن تعمیرات اساسی روی آن انجام گرفت.
10- کلیسای سن استفان والبروک، لندن
از نمای بیرون این کلیسا بسیار معمولی به نظر می رسد اما نمای داخلی آن که توسط کریستوفر ورن طراحی شده را می توان یکی از عجایب و شاهکارهای معماری قرن هفدهم اروپا دانست. ستون های کرینتی همراه با هشت کمان و پنجره های روشن متناوب باعث تشکیل یک گنبد فنجانی بسیار فوق العاده شده است. این گنبد نمونه ی کوچک شده است از آن چه که کریستوفر ورن قصد داشت روی کلیسای سنت پل بسازد. اما پس از موفق نشدن در این کار، طرح خود را با استفاده از الوار،گچ و مس در این کلیسا پیاده کرد.
