آیه پنجم
قل لا اسئلکم علیه اجراً الا المودّة فی القربی شوری/23؛ بگو (ای پیامبر) من برای انجام رسالتم، پاداشی از شما نمی خواهم، مگر مودت با خویشان نزدیکم.
پیغمبر اکرم صلی اللّه علیه وآله، اجر رسالت خودش را، از طرف حضرت حق تبارک و تعالی، مودت نزدیکان خویش اعلام می دارد، یعنی فقط مودت خویشان حضرت رسول اکرم را می توان اجر و مزد رسالت عظمای احمدی دانست. درباره این آیه باید به طور تفصیل بحث و بررسی کرد تا روشن شود که آیا این آیه شریفه در شأن کیست؟ و این مودت ارزنده، مودت چه کسانی است و مقدار و اندازه آن چگونه است؟ مودتی که هم سنگ، هم کفه، و هم وزن اجر رسالت محمدی است. به اجماع فریقین (شیعه و سنی) و جمیع مسلمین، این آیه در شأن اهل بیت عصمت و قداست، یعنی: علی، فاطمه، حسن و حسین سلام اللّه علیهم، نازل شده است.
احمد بن حنبل در مناقب حافظ ابن منذر حافظ ابن ابی حاتم حافظ طبرانی حافظ ابن مردویه واحدی مفسر ثعلبی مفسر حافظ ابراهیم بقوی مفسر و فقیه ابن المغازلی از ابن عباس روایت می کند که می فرماید: لما نزلت هذه الا~یه، قیل یا رسول اللّه من قرابتک، هولاء الذین وجبت علینا مودتهم، فقال: علی و فاطمة و ابناهما؛ بعد از نزول این آیه از پیامبر اکرم صلی اللّه علیه وآله سؤال شد: خویشان نزدیک شما که مودت آنان بر ما واجب است، چه کسانی هستند؟ حضرت در جواب فرمودند: علی، فاطمه، و دو فرزند آنها (حسن و حسین علیهماالسلام.)
محب الدین طبری در ذخایر - زمخشری در کشاف حموینی در فراید نیشابوری در تفسیرش ابن طلحه شافعی در مطالب السئول رازی در تفسیرش ابوسعید در تفسیرش ابوحیان در تفسیرش نسفی در تفسیرش حافظ هیثمی در مجمع - ابن صباغ مالکی در فصول - حافظ گنجی در کفایة الطالب - نیز روایت مذکور را ذکر کرده اند.
قسطلانی در المواهب اللدنیه می فرماید: الزم اللّه مودة قرباه کافة بریته و فرض محبة جمله اهل بیته المعظم و ذریته. فقال تعالی: قل لا اسالکم علیه اجرا الا المودّة فی القربی، خدای تعالی مودت خویشان نزدیک پیامبر صلی اللّه علیه وآله را بر همگان واجب کرده است و درباره وجوب محبت اهل بیت معظم حضرت رسول و ذریه اوست که خدا می فرماید: بگو ای پیامبر، در مقابل انجام رسالتم از شما مزدی نمی خواهم به جز مودت خویشان نزدیکم. روایت مذکور را زرقانی در شرح المواهب - ابن حجر در صواعق سیوطی در احیاءالمیت و در اتحاف - شبلنجی در نورالابصار - و صبان در اسعاف الراغبین ذکر کرده اند. در این موضوع روایت دیگری حافظ ابوعبداللّه ملا در سیره اش نقل کرده است که می فرماید: ان رسول اللّه قال: ان اللّه جعل اجری علیکم المودّة فی اهل بیتی و انّی سائلکم غدا عنهم . رسول خدا فرمود: بدرستی که خدای تعالی مزد (رسالتم) را که بر عهده شماست، مودت خویشان نزدیکم قرار داده است، و من در روز قیامت نسبت به این مودت از شما بازخواست خواهم کرد، یعنی آنچه در روز قیامت همه در مقابل آن مسئول هستند، عبارت از ولایت چهارده معصوم علیهم السلام است که از جمله ولایت حضرت صدیقه سلام اللّه علیها است. روایت دیگری از جابر بن عبداللّه نقل شده است که می فرماید: جاء اعرابی الی النبی و قال: یا محمد، اعرض علی الاسلام. فقال: تشهد ان لا اله الا اللّه وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله، قال: تسالنی علیه اجرا؟ قال لا، الا المودّة فی القربی، قال: قرابتی او قرابتک؟ قال قرابتی. قال: هات، ابایعک، فعلی من لایحبّک و لایحب قرابتک لعنة اللّه، فقال النبی صلی اللّه علیه وآله: آمین.
یک عرب بادیه نشین آمد حضور پیامبر اکرم صلی اللّه علیه وآله و عرض کرد: یا محمد! اسلام را به من عرضه بدار، فرمود: شهادت بده به یکتائی خدای تعالی، و این که محمد، بنده و فرستاده اوست . اعرابی عرض کرد: یا رسول اللّه! در مقابل این رسالت که مرا هدایت فرمودی آیا از من مزدی هم می خواهید؟ پیامبر فرمود: نه، بجز مودت خویشان نزدیکم، که اجر رسالت من است. اعرابی گفت: خویشان نزدیک خودم را دوست بدارم یا خویشان تو را یا رسول اللّه؟! پیامبر فرمود: خویشان نزدیک مرا. اعرابی عرض کرد: یا رسول اللّه اینک دستت را به دست من بده، تا برای دوستی تو و نزدیکانت با تو بیعت کنم، خدا لعنت کند کسی را که تو را و خویشان تو را دوست ندارد. پیامبر اکرم صلی اللّه علیه وآله به این دعای او آمین فرمود.
پس هر کس ایمان و اعتقاد به ولایت و مودت حضرت صدیقه سلام اللّه علیها نداشته باشد، نفرین شده است به زبان پیامبر صلی اللّه علیه وآله. در روایت دیگری طبری، و ابن عساکر، و حاکم حسکانی در شواهد التنزیل، به چند طریق از ابی امامه باهلی نقل کرده اند که حضرت پیغمبر اکرم صلی اللّه علیه وآله فرمود: ان اللّه خلق الانبیاء من اشجار شتی و خلقنی من شجرة واحدة، فانا اصلها، و علی فرعها و فاطمة لقاحها، والحسن والحسین ثمرها فمن تعلق بغصن من اغصانها نجی. و من زاغ عنها هوی ولو ان عبدا عبداللّه بین الصفا و المروة الف عام ثم الف عام ثم الف عام ثم لم یدرک صحبتنا، اکبّه اللّه علی منخریه فی النار ثم تلی: قل لا اسالکم علیه اجرا الا المودة فی القربی؛ بدرستی که خدای تعالی، نهال وجود پیامبران را متفاوت و متفرق آفرید، ولی درخت وجود من را جداگانه، واحد، و منحصر بفرد خلق فرمود. من خود استقلال دارم، کسی در اصالت وجودم شریک من نیست، من اصل آن درختم، علی، ساقه آن، فاطمه لقاح (مایه باروری) آن و حسن و حسین میوه های درخت وجود من هستند، هر کس شاخه ای از شاخه های آن درخت را دستاویز خود کند، نجات یافته است و هر کس از آن دور شود به گمراهی افتد و اگر بنده ای از بندگان خدا سه هزار سال بین صفا و مروه خدا را عبادت کند ولی صحبت ما پنج تن را درک نکرده باشد، خدای تعالی او را به رو در آتش افکند، سپس پیامبر اکرم صلی اللّه علیه وآله این آیه را تلاوت فرمود:قل لااسالکم علیه اجرا الا المودة فی القربی، بنابراین، اگر بشری، بنده خدائی، موحدی، مسلمانی، مقدسی که به خدا و پیامبر او معتقد باشد، و خدا را عبادت کند، نه این که بت پرستی نماید، کجا عبادت کند؟ بین صفا و مروه، نه در مکان گناه آلوده ای، به چه مدت عبادت کند؟ سه هزار سال؛ لیکن به ولایت پنج تن در نتیجه به ولایت حضرت صدیقه زهرا سلام اللّه علیها ایمان و اعتقاد نداشته باشد، عبادت او به حساب نخواهد آمد و مورد قبول واقع نخواهد شد و جای او در آتش دوزخ است. این مودت، همان است که در آیه شریفه دیگر به نام حسنه عنوان شده است که خدای تعالی می فرماید: و من یقترف حسنة نزد له حسنا؛ هر کس حسنه ای را به دست آورد، ما (عاقبت) بخیری را برای او می افزائیم که مراد از حسنه در اینجا مودت است. چنان که احمد بن حنبل و ابوحاتم از ابن عباس روایت می کنند که مراد از حسنه در آیه مذکور، مودت آل محمد صلی اللّه علیه وآله است.
حافظ ابوالشیخ ابن حبان در کتاب الثواب از واحدی روایتی از امیرالمؤمنین سلام اللّه علیه نقل می کنند که آن حضرت فرمودند: فینا آل حم آیة لایحفظ مودتنا الا کل مومن، ثم قرا امیرالمؤمنین سلام اللّه علیه: قل لااسالکم علیه اجرا الا المودة فی القربی، در قرآن آیه ای است که در شأن ما (آل حم) است، و مودت ما را نگهداری نمی کند، مگر کسی که مؤمن است. (یعنی هر کس مودت آل محمد صلی اللّه علیه وآله را محافظت نکند مؤمن نیست، و از او سلب ایمان می شود) و سپس امیرالمؤمنین سلام اللّه علیه، آیه: قل لااسالکم علیه اجرا الا المودة فی القربی؛ را قرائت فرمودند. در نتیجه هر کس به ولایت فاطمه سلام اللّه علیها ایمان نداشته باشد، مؤمن (به اعتقادات اسلامی) نیست. در آن روز که امیرالمؤمنین سلام اللّه علیه شهید شد، حسن بن علی سلام اللّه علیه خطبه ای انشاد کرد و در آن خطبه فضایل امیرالمؤمنین علیه السلام را بر شمرد، و از جمله فرمود: ایها الناس، لقد فارقکم رجل ما سبقه الاولون و لایدرکه الاخرون، لقد کان رسول اللّه یعطیه الرایة فیقاتل جبرئیل عن یمینه و میکائیل عن یساره فما یرجع حتی یفتح اللّه علیه، و لقد قبضه اللّه فی اللیلة التی قبض فیها وصی موسی و عرج بروحه فی اللیلة التی عرج فیها بروح عیسی بن مریم... ایها الناس، من عرفنی فقد عرفنی و من لم یعرفنی فانا الحسن بن محمد. ثم تلی هذه الا~یة قول یوسف: و اتبعت ملة آبائی ابراهیم و اسحاق و یعقوب. ثم اخذ فی کتاب اللّه، ثم قال انا ابن البشیر، و انا ابن النذیر، انا ابن النبی، انا ابن الداعی الی اللّه باذنه، و انا ابن السراج المنیر، و انا ابن الذی ارسل رحمة للعالمین و انا من اهل البیت الذین اذهب اللّه عنهم الرجس و طهرهم تطهیرا و انا من اهل البیت الذین افترض اللّه عزوجل مودتهم و ولایتهم، فقال فینا انزل علی محمد: قل لا اسالکم علیه اجرا الا المودة فی القربی. ای مردم! امروز مردی را از دست داده اید که به تحقیق کسی از اولین و آخرین به (مرتبه) او نرسیده و از او پیشی نگرفته است. هم او بود که پیامبر اکرم صلی اللّه علیه وآله پرچمش را به دست او می داد، و در هنگام جنگ جبرئیل از طرف راست، و میکائیل از جانب چپ هم رزم و همیار او بودند، و هرگز از میدان نبردی مراجعت نمی کرد مگر این که خدا به دست او پیکار را پیروزمندانه پایان داده بود. خدا او را در همان شبی که وصی موسی، جان سپرد و عیسی بن مریم به آسمان عروج کرد، قبض روح فرمود. ای مردم، هر کس مرا می شناسد که شناخته است، و اگر نمی شناسد این که بداند:... من، حسن، فرزند محمدم،... منم فرزند پیامبری که بشارت دهنده به رحمت، و ترساننده از عذاب الهی بود، و مردم را (به اذن خدا) به سوی خدا دعوت می کرد، منم فرزند چراغ نورافشان، منم فرزند آن کسی که رحمت (خدا) در دو جهان است. منم از خاندانی که خدا پلیدی ها را از آنان دور گردانیده و منزه و پاکشان کرده است، منم از آن خانواده ای که خدای تبارک و تعالی مودت و ولایت آنان را بر همگان واجب فرموده است .
و در شأن ما اهل بیت است که خدا بر پیامبرش این آیه را نازل فرموده است: قل لااسالکم علیه اجرا الا المودة فی القربی، این روایت را حاکم زرندی نقل کرده است و چنین ادامه می دهد که حضرت حسن سلام اللّه علیه فرمود: انا من اهل البیت الذین کان جبرئیل علیه السلام ینزل فینا و یصعد من عندنا و انا من اهل البیت الذین افترض اللّه تعالی مودتهم علی کل مسلم و انزل اللّه فیهم: قل لااسالکم علیه اجرا الا المودة فی القربی. من از خاندانی هستم که جبرئیل بر ما نازل می شد و سپس از نزد ما بر آسمان صعود می کرد، من از خانواده ای هستم که خدای تعالی مودت آنان را بر همه مسلمانان واجب کرده است (یعنی هر کس ادعای مسلمانی کند، باید دارای مودت اهل بیت پیامبر باشد و فردی از افراد مسلمین در این مورد استثناء نشده است) و در شأن آنهاست که خدا می فرماید: بگو ای پیامبر، من برای انجام رسالتم مزدی از شما نمی خواهم، بجز مودت خویشان نزدیکم.
ما همان خاندانیم که آیه: و من یقترف حسنة نزد له فیها حسنا در شأن ما نازل شده است، و کسب حسنه عبارت است از به دست آوردن مودت ما اهل بیت. این روایت را حافظ بزاز - حافظ طبرانی در معجم- ابوالفرج در مقاتل الطالبین- ابن ابی الحدیددر شرح نهج البلاغه - هیثمی در مجمع- ابن الصباغ در فصول- حافظ گنجی در کفایة- حافظ نسائی از هبیره- ابن حجر در صواعق صفوری در نزهة المجالس - و حضرمی در رشفة الهادی آنرا ذکر کرده اند. حضرت علی بن الحسین علیه السلام در سفرش به دمشق به آیه مودت استدلال کرد و خطاب به یکی از روایان چنین فرمود: اقرات القرآن؟ فقال: نعم. قال: فقرات آل حم؟ قال: قرات القرآن و لم اقرا آل حم. قال: ما قرات: قل لا اسالکم علیه اجرا الا المودة فی القربی. قال: و انکم لانتم هم؟ ! قال: نعم. آیا قرآن خوانده ای؟ عرض کرد: بلی. حضرت فرمود: آل حم را خوانده ای؟ عرض کرد: چگونه می شود قرآن را قرائت کرده باشم و آل حم را نخوانده باشم. حضرت فرمود: آیا آیه: بگو (ای پیامبر) من برای رسالتم پاداشی از شما نمی خواهم مگر مودت نسبت به خویشان نزدیکم را نخوانده ای؟ عرض کرد: راستی شما همان خانواده هستید؟ حضرت در جواب فرمود: بلی. این روایت را ثعلبی در تفسیرش - ابوحیان در تفسیرش - سیوطی در درالمنثور - ابن حجردر صواعق و زرقانی در شرح مواهب ذکر کرده اند. طبری در تفسیرش می نویسد سعید بن جبیر، و عمروبن شعیب، در موضوع این که خویشان نزدیک پیامبر صلی اللّه علیه وآله چه کسانی هستند، از زمخشری چنین نقل می کنند: آل محمد، هم الذین یعود امرهم الیه فکل من کان امرهم الیه اشد و اکمل کانوا هم الا~ل، ولا شک ان فاطمة و علیا والحسن والحسین، کان التعلق بهم و بین رسول اللّه اشد التعلقات و هذا کالمعلول بالنقل المتواتر وجب آن یکونوا هم الا~ل . خلاصه کلام این که: مسلما علی علیه السلام، فاطمه سلام اللّه علیها و حسنین علیهماالسلام آل پیغمبرند و قطعا حب فاطمه سلام اللّه علیها ضمیمه اجر نبوت و نشان دهنده ولایت اوست .
آیه ششم:
و یطعمون الطعام علی حبه مسکینا و یتیما و اسیرا؛ انما نطعمکم لوجه اللّه لانرید منکم جزاءا و لاشکورا، آنانکه، در راه دوستی خدا طعام (خود) را به فقیر و یتیم و اسیر می دهند، (و می گویند) ما فقط برای رضای خدا به شما طعام می دهیم و از شما هیچ پاداش و سپاسی هم نمی طلبیم. از این آیه هم در منقبت حضرت صدیقه زهراء سلام اللّه علیها می توان استفاده کرد. این موضوع هم از مسلمات فریقین (شیعه و سنی) است که یقینا حضرت صدیقه سلام اللّه علیها از جمله اشخاصی است که سوره هل اتی در شأن آنها نازل شده است و هیچ کس در این مطلب که این سوره در فضائل اهل بیت است (و حضرت صدیقه سلام اللّه علیها نیز یکی از آنان می باشد) هیچگونه اشکالی را عنوان نکرده است. ما ابتدا حدیثی را که ابن عباس راوی آن است، نقل می کنیم، و بعد به بررسی سند روایت و ذکر نام راویان حدیث می پردازیم. قال ابن عباس رضی اللّه عنه ان الحسن و الحسین مرضا فعادهما رسول اللّه صلی اللّه علیه وآله وسلم فی ناس معه، فقالوا: یا ابالحسن لو نذرت علی ولدک. فنذر علی و فاطمة و فضة جاریة لهما، ان برئا مما بهما، ان یصوموا ثلاثة ایام، فشفیا و ما معهم شیئی فاستقرض علی من شمعون الخیبری الیهودی ثلاث اصواع من شعیر فطحنت فاطمة صاعا و اختبزت خمسة اقراص علی عددهم فوضعوها بین ایدیهم لیفطروا، فوقف علیهم سائل فقال: السلام علیکم اهل بیت محمد، مسکین من مساکین المسلمین. اطعمونی اطعمکم اللّه من موائد الجنة فاثروه و باتوا لم یذوقوا الا الماء و اصبحوا صیاما، فلما امسوا و وضعوا الطعام بین ایدیهم وقف علیهم یتیم فاثروه، و وقف علیهم اسیر فی الثالثة ففعلوا مثل ذلک، فلما اصبحوا اخذ علی رضی اللّه عنه بیدالحسن والحسین و اقبلوا الی رسول اللّه صلی اللّه علیه وآله وسلم فلما ابصرهم و هم یرتعشون کالفراخ من شدة الجوع. قال: ما اشد ما یسؤنی ما اری بکم؟! و قام فانطلق معهم، فرای فاطمة فی محرابها قد التصق ظهرها ببطنها، و غارت عیناها، فساءه ذلک، فنزل جبرئیل و قال: خذها یا محمد؟ هناک اللّه فی اهل بیتک فاقراه السورة.
ابن عباس می فرماید: حسنین علیهماالسلام بیمار شدند، پیامبر صلی اللّه علیه وآله با جمعی از مردم به عیادت آنان آمدند، برخی پیشنهاد کردند یا ابالحسن چه خوب است برای شفای فرزندانت نذری بنمائی، آنگاه علی علیه السلام و فاطمه سلام اللّه علیها و فضه (که جاریه آنها بود) نذر کردند که اگر حسنین علیهماالسلام شفا یافتند سه روز روزه بگیرند. هنگامی که حسنین علیهماالسلام سلامتی خود را باز یافتند، در خانه علی علیه السلام چیزی برای افطار موجود نبود، لذا امیرالمؤمنین سلام اللّه علیه از شمعون یهودی خیبری سه صاع جو وام گرفت، و فاطمه سلام اللّه علیها از یک صاع آن پنج قرص نان پخت و در سفره افطار نهاد، هنگامی که آماده افطار شدند، ندای سائلی برخاست: سلام بر شما ای خاندان محمد، مسکینی از مساکین مسلمین بر در خانه شما آمده است، اطعام کنید، خدا از مائده های بهشتی شما را روزی فرماید. خاندان وحی نان افطار خود را ایثار کردند، و فضه نیز از آنان تبعیت نمود و همگی شب را بدون غذا صبح کردند و جز آب چیز دیگری به کامشان نرسید.
فردای آن شب را نیز روزه گرفتند، و چون شب فرا رسید و نان افطارشان در سفره نهاده شد، یتیمی بر در خانه آمد و باز، به همان ترتیب همگی غذای خود را به آن یتیم ایثار کردند. روز سوم، اسیری از راه رسید و مطالبه طعام کرد، بار سوم نیز آنچه در سفره بود (قبل از افطار) از طرف خاندان پیامبر به آن اسیر ایثار شد. صبح روز چهارم، علی سلام اللّه علیه دست حسنین علیهماالسلام را گرفت و به سوی رسول خدا صلی اللّه علیه وآله روان گردیدند، پیامبر اکرم صلی اللّه علیه وآله هنگامی که چشمش به حسنین علیهم السلام افتاد که همانند مرغکان از شدت گرسنگی می لرزیدند، فرمود: چه سخت است برای من که شما را به این حال می بینم، رسول خدا صلی اللّه علیه وآله فورا از جای برخاست و همراه آنان به خانه حضرت زهرا سلام اللّه علیها آمد، و او را در محراب عبادتش مشاهده فرمود، اما چه مشاهده ای، از شدت گرسنگی بطن مبارکش به پشت چسبیده، و چشمهایش در گودی نشسته بود... از این منظره پیامبر اکرم صلی اللّه علیه وآله بسیار افسرده خاطر گردید، در آن هنگام جبرئیل فرود آمد و چنین گفت: بگیر یا محمد، مبارک باد بر تو این خاندان تو و سپس سوره هل أتی را قرائت نمود. روایتی که نقل شد، مورد تأیید و تصدیق پیشوایان علمی حضرات (سنی و شیعه) و عموم مسلمین می باشد، و اینک نام دانشمندانی از اهل سنت که این روایت را نقل کرده اند: ابو جعفر اسکافی حکیم ترمذی محمدبن جلیل طبری ابن عبد ربه حاکم ابوعبداللّه نیشابوری حافظ ابن مردویه ابواسحاق ثعلبی مفسر کبیر ابوالحسن واحدی مفسر کبیر حافظ ابوعبداللّه اندلسی حمیدی ابوالقاسم زمخشری در کشاف اخطب خوارزمی حافظ ابوموسی ابوعبداللّه رازی شرخانی محمدبن طلحه شافعی ابوالمظفر سبط ابن جوزی عزالدین عبدالحمید حافظ ابوعبداللّه گنجی شافعی قاضی ناصرالدین بیضاوی حافظ محب الدین طبری حافظ ابو محمد ابوحمزه عضدی اندلسی حافظ الدین نسفی شیخ الاسلام حموئی نظام الدین قمی نیشابوری مفسر معروف علاءالدین علی بن محمد خازن بغدادی قاضی عضدالدین ایجی حافظ ابن حجر حافظ جلال الدین سیوطی ابوسعود عمادی حنفی شیخ اسماعیل بروسی شوکائی محمد سلیمان محفوظ از علمای قرن دوازدهم، و علاوه بر آنها جماعتی دیگر از علماء عامه این حدیث شریف را در ذیل آیه مذکور آورده اند.
آیه هفتم:
انا عرضنا الامانه علی السموات و الارض و الجبال فابین ان یحملنها و اشفقن منها و حملها الانسان انه کان ظلوما جهولا، آیه مذکور نیز از آیاتی است که در اثبات ولایت حضرت صدیقه سلام اللّه علیها می توان از آن استفاده کرد؛ امانتی که خدای تعالی به آسمان ها و زمین و کوه ها عرضه کرده است و آنها زیر بار نرفته اند، و این همان امانت ولایت پیامبر اکرم صلی اللّه علیه وآله، امیرالمؤمنین، حضرت فاطمه و حسنین و ائمه بعد از آنان علیهم السلام می باشد. مفضل بن عمر می گوید حضرت صادق سلام اللّه علیه فرمود: ان اللّه تبارک و تعالی خلق الارواح قبل الاجساد بالفی عام فجعل اعلاها و اشرفها ارواح محمد و علی و فاطمة والحسن والحسین و الائمة بعد هم صلوات اللّه علیهم فعرضها علی السماوات و الارض و الجبال، فغشیها نورهم، فقال اللّه تبارک و تعالی للسماوات و الارض و الجبال: هولا احبائی و اولیائی و حججی علی خلقی و ائمة بریتی ما خلقت خلقا احب الی منهم، و لمن تولاهم خلقت جنتی، و لمن خالفهم و عاداهم خلقت ناری ...، فولایتهم امانة عند خلقی، فایکم یحملها باثقالها و یدعیها لنفسه دون خیرتی؟ فابت السماوات و الارض و الجبال ان یحملنها و اشفقن من ادعاء منزلتها و تمنی محلها من عظمة ربها، فلما اسکن اللّه عزوجل آدم و زوجته الجنة قال لهما: کلا منها رغدا حیث شئتما ولاتقربا هذه الشجرة فتکونا من الظالمین فنظرا الی منزلة محمد و علی و فاطمة والحسن والحسین و الائمة بعدهم فوجداها اشرف منازل اهل الجنة فقالا: یا ربنا لمن هذه المنزلة؟ فقال اللّه جل جلاله: ارفعا روِوسکما الی ساق عرشی، فرفعا روِوسهما فوجدا اسم محمد، و علی، و فاطمة، والحسن والحسین و الائمة صلوات اللّه علیهم مکتوبة علی ساق العرش بنور من نور الجبار جل جلاله، فقالا: یا ربنا ما اکرم اهل هذه المنزلة علیک! و ما احبهم الیک! و ما اشرفهم لدیک! فقال اللّه جل جلاله: لولاهم ما خلقتکما، هولاء خزنة علمی و امنائی علی سری. خدای تعالی ارواح را دو هزار سال قبل از خلقت بدنها آفرید، و از اولین و آخرین، از آدم ابوالبشر تا روز قیامت، شریف ترین، و برترین روح ها، ارواح محمد، علی، فاطمه و حسنین و ائمه نه گانه از نسل حسین بن علی یعنی چهارده معصوم علیهم السلام هستند که خدای تعالی آنان را بر آسمان ها و زمین و کوه ها عرضه کرد، نور چهارده معصوم همه جا را فرا گرفت و جهانگیر شد، آنگاه از جانب حق تبارک و تعالی خطاب آمد که اینانند دوستان و اولیاء من، و اینها هستند حجت های من بر همه مخلوقات من. (لذا حضرت صدیقه سلام اللّه علیها، حجت اللّه و ولیة اللّه است به نص خود حضرت احدیت جلت عظمته هیچ یک از آفریدگانم نزد من محبوبتر از آنان نیست، بهشتم را برای دوستان آنها، و آتش دوزخم را برای مخالفین و اذیت کنندگان آنان آفریده ام، پس ولایتشان امانت من است در نزد مخلوقاتم ... به جز این برگزیدگان من، آیا کیست که بتواند این بار امانت را با تمام سنگینش بر دوش کشد و یا مدعی این مقام باشد؟....
هنگامی که خدای عزوجل آدم و همسرش حوا را در بهشت ساکن گردانید و آنها به مکان و منزلت چهارده معصوم صلوات اللّه علیهم نظر افکندند و مشاهده کردند که مقامات آنان اشرف منازل اهل بهشت است، عرض کردند: پروردگارا، این مقام والای چه کسانی است؟
خطاب آمد که سر بلند کنید و به ساق عرش من نظر افکنید. آدم و حوا، هنگامی که سر به سوی عرش الهی بلند کردند، مشاهده کردند که نام محمد، علی، فاطمه، حسن، و حسین و ائمه بعد از آنها با خط نور از جانب خدای جبار بر ساق عرش نوشته شده است، عرض کردند: پروردگارا، این چه کرامتی است که به این چهارده تن داده ای، و این چه مقام و منزلتی است که به آنان عطا فرموده ای؟ خدایا، سبب چیست که این موجودات در نزد تو شریف ترین و محبوب ترین مخلوقاتند؟ خدای عزوجل فرمود: یا آدم، اگر این چهارده تن نبودند تو و همسرت را نمی آفریدم، اینان خزانه داران علم من و امینان اسرار من هستند. بنابراین حضرت صدیقه زهراء سلام اللّه علیها یکی از گنجوران دانش و امانت داران اسرار خدائی است . در ادامه روایت شریفه پس از این که حضرت صادق علیه السلام موضوع ارتکاب ترک اولای آدم و حوا را شرح می دهد، چنین می فرماید: فلما اراداللّه عزوجل ان یتوب علیهما جائهما جبرئیل فقال لهما: انکما ظلمتما انفسکما بتمنی منزلة من فضل علیکما، فجزاوِ کما ما قد عوقبتما به من الهبوط من جواراللّه عزوجل الی ارضه، فسلا ربکما بحق الاسماء التی رایتموها علی ساق العرش حتی یتوب علیکما فقالا: اللهم انا نسالک بحق الاکرمین علیک محمد، و علی، و فاطمة، والحسن، والحسین، و الائمة الا تبت علینا و رحمتنا فتاب اللّه علیهما، انه هوالتواب الرحیم، فلم یزل انبیاءاللّه بعد ذالک یحفظون هذه الامانة و یخبرون بها، اوصیاءهم و المخلصین من اممهم... هنگامی که خدای عزوجل اراده فرمود توبه آدم و حوا را قبول کند، جبرئیل نازل شد، و خطاب به آنها چنین گفت: شما بر نفس خود ستم روا داشتید، اینک از پروردگار خود بخواهید که به حق آن نامهائی که بر ساق عرش الهی مشاهده کردید، توبه شما را قبول فرماید. آنگاه آدم و حوا چنین معروض داشتند: پروردگارا، از تو درخواست می کنیم به حق محمد، علی، فاطمه، حسن و حسین و ائمه علیهم السلام که نزد تو از همه گرامی ترند، توبه ما را بپذیری و ما را مشمول رحمت خود قرار دهی. و بعد از آنکه آدم و حوا این دعا را خواندند و این توسل بجای آوردند، خدای تعالی توبه آنها قبول فرمود، بدرستی که اوست بسیار توبه پذیر و مهربان. در ادامه حدیث، حضرت صادق سلام اللّه علیه می فرماید: بعد از این جریان، فرستادگان الهی، در سایه ولایت چهارده معصوم علیهم السلام نگهدارنده این امانت و معرف آن بوده اند، و به اوصیاء خود و مخلصین امت خویش نیز این موضوع را بیان می کردند. در نتیجه حضرت صدیقه زهرا سلام اللّه علیها نیزولیه انبیا بوده است چنانکه پیغمبر اعظم و علی و یازده امام دیگر سلام اللّه علیهم ولیّ آنها بوده اند، یعنی همه انبیا به خضوع و فروتنی و در مقابل این چهارده وجود مقدس ایمان و اعتقاد داشته اند، چنانکه در بعضی از احادیث آمده است که از جمله اعمال امت حضرت موسی و حضرت عیسی در زمان نبوت آن دو پیامبر، ذکر صلوات بر محمد و آل محمد بوده است، و این خود نشان دهنده اعتراف بر ولایت چهارده معصوم علیهم السلام می باشد. از امام سلام اللّه علیه سؤال می کنند که منظور از صلوات چیست؟ حضرت می فرماید: صلوات اعتراف به ولایت محمد و آل محمد است و سپس اضافه می فرماید که این ولایت، همان است که خدا می فرماید؛ و ذلک قول اللّه عزوجل انا عرضنا الامانة علی السماوات و الارض والجبال، فأبین ان یحملنها و اشفقن منها و حملها الانسان، انه کان ظلوما جهول
این بود هفت آیه ای که برای شناسائی مقام والای حضرت صدیقه سلام اللّه علیه می توان از آنها استفاده کرد. منبع: فاطمةالزهرا ص37(با تلخیص)
