گفتگو با دکتر جواد عموزاده، فوق‌تخصص قرنیه
آیا این باور درست است که اگر فرد دچار ضعف بینایی (عیب انکسار) از عینک تجویز شده استفاده نکند، شماره عینک وی افزایش می‌یابد؟
خیر. استفاده کردن یا نکردن از عینک تجویز شده هیچ اثری در افزایش شماره عینک ندارد و تغییر آن به مرور زمان ناشی از سیر طبیعی افزایش شماره عینک است.
بعضی از بیماران معتقدند که چون از عینک استفاده می‌کنند، چشم آنها تغییر حالت داده است. نظر شما چیست؟
استفاده از عینک سبب تغییر حالت چشم نمی‌شود. افرادی که از عینک استفاده می‌کنند، شماره چشم آنها یا مثبت است یا منفی، عدسی (شیشه عینک) دارای این خاصیت است که فقط ظاهر چشم از ورای عینک با شماره منفی، کوچک‌تر و با شماره مثبت، درشت‌تر به نظر می‌رسد.
گفته می‌شود اگر چشم بیماری غیر از عیب انکساری مشکل دیگری نداشته باشد و از عینک با شماره غلط استفاده کند، دچار عوارض می‌شود آیا صحیح است؟
اگر در سنین زیر 7 تا 9 سالگی کودک از عینک با شماره غلط استفاده کند، در بعضی موارد می‌تواند دچار صدمه چشمی شود ولی در بزرگسالان اگر شماره عینک خیلی خطا داشته باشد، قابل تحمل نیست و اگر کمی خطا داشته باشد، بیمار فقط دچار خستگی چشم شده و نیاز به کنترل شماره عینک خود به خود احساس می‌شود ولی در افرادی که دچار لوچی چشم یا انحراف مخفی هستند، خطای شماره عینک مشکل‌ساز می‌شود.
اینکه افراد نزدیک‌بین با افزایش سن دید بهتری پیدا می‌کنند، صحیح است؟
در سن پیرچشمی یعنی بعد از حدود 40 سالگی افراد نزدیک بین برای دید نزدیک یا از استفاده از عینک بی‌نیاز می‌شوند یا به عینک با شماره کمتری نیاز دارند ولی از آنجایی که در این افراد ضعف بینایی دور از بین نرفته، برای دید دور باید از عینک استفاده کنند.
این باور که تماشای زیاد تلویزیون و یا کار با کامپیوتر سبب ضعف بینایی می‌شود، درست است؟
خیر. بسیاری از والدین نگران هستند چون کودک‌شان نزدیک به تلویزیون می‌نشیند، چشمش ضعیف می‌شود. این مساله هنوز ثابت نشده است ولی در این صورت فقط باید کودک معاینه چشم پزشکی داشته باشد زیرا ممکن است چون دچار ضعف بینایی بوده و برای بهتر دیدن فاصله نزدیک را انتخاب کرده باشد. اگر ضعف بینایی نداشته باشد، تنها خستگی چشم ایجاد می‌شود.
بیشتر افراد تک چشمی معتقدند که استفاده زیاد از چشم سالم موجب ضعیف شدن آن می‌شود. نظر شما چیست؟
خیر. استفاده از یک چشم سبب ضعف بینایی نمی‌شود ولی افراد تک چشمی باید مراقب چشم سالم خود باشند. اینکه اگر زیاد مطالعه داشته باشند یا زیاد از یک چشم استفاده کنند سبب صدمه به چشم سالم شود، صحیح نیست.
نظر شما درباره شستشوی چشم سالم با آب سرد یا چای چیست؟
از آنجایی که چای تا حدودی قابض بوده و موجب تنگی عروق می‌شود و همچنین به علت داشتن ترکیبات تئین ممکن است تا حدودی حس قرنیه را کم کند، فرد احساس آرامش می‌کند ولی جنبه درمانی ندارد. کمپرس آب سرد هم در موارد حساسیت‌های چشمی موثر است. اگر چشمی دچار خشکی یا بیماری نباشد، خود اشک از نظر فیزیولوژی چشم عمل شستشو آن را انجام می‌دهد. مگر اینکه چشم مشکل داشته و یا دچار خشکی شده باشد که در این صورت از اشک مصنوعی یا طبیعی می‌توان سود جست.
درست است که کشیدن سرمه موجب تقویت چشم‌ها می‌شود؟
از لحاظ علمی ثابت شده نیست.
آیا برچسب قطره استریل چشمی مجوزی برای استفاده خودسرانه از آن است؟
خیر. تمام قطرههای چشمی باید استریل باشند ولی قطرههای استریل چشمی هر کدام دارای ترکیبات متفاوتی می‌باشند که با توجه به نوع بیماری تجویز می‌شوند، بعضی برای درمان عفونت‌های چشمی، التهاب و حساسیت، آب‌سیاه و... استفاده می‌شوند و تنها، داشتن برچسب قطره استریل چشمی مجوزی برای استفاده خودسرانه و بدون تجویز چشم پزشک نیست.
آیا استفاده از قطرههای بی‌حس‌کننده که همواره همراه جوشکاران است، درست است؟
تجربه نشان می‌دهد که به‌طور معمول قطره تتراکائین چشمی مورد استفاده خودسرانه جوشکاران قرار می‌گیرد که خودش قطره بی‌خطری نیست. شاید یکی دو بار استفاده از آن سبب آسیب چشمی نشود ولی اگر زیاد مورد استفاده قرار گیرد، ممکن است به علت بی‌حسی‌ای که در قرنیه ایجاد می‌کند، موجب ذوب شدگی قرنیه شود. باز هم یادآور می‌شوم که خودسرانه و بدون تجویز چشم‌پزشک از هیچ نوع قطره چشمی استفاده نشود. در اصل می‌توان گفت قطره تتراکائین چشمی، قطره‌ای است که باید در مراکز یا مطب‌های چشم پزشکی از آن استفاده شود نه اینکه به آسانی در دسترس بیماران قرار گیرد.
درست است که هنگام بروز عفونت‌های چشمی باید چشم را بست؟
خیر. اولا عفونت چشمی چنین تعریف می‌شود: چشم قرمز شود، پلک‌ها متورم شود و چشم دارای ترشحات چرکی باشد یا اینکه آن‌قدر ترشح زیاد باشد که صبح‌ها هنگام بیدار شدن چشم‌ها به سختی باز شوند. با این علایم برخی بیماران با چشم‌های بسته مراجعه چشم پزشکی دارند که این خود سبب تشدید عفونت می‌شود. توصیه این است که در کنار استفاده از داروهای تجویز شده و رعایت شدید نکات بهداشت شخصی، به علت مسری بودن بیماری از بستن چشم نیز خودداری شود.
اینکه حساسیت بهاره هم مسری است، درست است؟
یکی از تشخیص‌های افتراقی چشم قرمز مزمن، ورم ملتحمه بهاره است که با خارش شدید چشم همراه است و از نظر کلینیکی فرم‌های گوناگونی دارد و هر ساله هم تکرار می‌شود ولی مسری نیست. در درمان آن از قطره نفازولین که منقبض کننده عروق است، استفاده می‌شود. شستشو با آب سرد هم که تا حدودی همین مکانیسم را دارد، می‌تواند مفید باشد. در این حالت از قطرههای کورتون‌دار چشمی به هیچ‌وجه نباید خودسرانه استفاده شود. به اصطلاح می‌توان گفت که استفاده از این قطره‌ها مانند آب روی آتش است. به طور موقت تا زمان استفاده از قطره، بیماری خاموش است ولی پس از قطع قطره در بعضی موارد دوباره همان علایم هویدا و مزید بر آن ممکن است عوارض ناشی از استفاده از قطرههای کورتون‌دار هم ظاهر شود. در اینجا باید بگویم که یکی از عوارض مهم استفاده خودسرانه از قطرههای کورتون‌دار چشمی، آب سیاه است. به خصوص در افرادی که زمینه ارثی آب سیاه داشته باشند. تحقیقات نشان داده است که اگر فردی به مدت شش هفته روزی چهار بار از قطرههای کورتون‌دار چشمی استفاده کند، دچار آب سیاه یا گلوکوم خواهد شد. همچنین مقالات دیگری هم گویای این مدعاست که اگر سن پایین باشد و مدت استفاده از قطره هم کوتاه‌تر باشد، به همین دلیل لازم است این قطره زیر نظر چشم‌پزشک و حتما تا زمان مشخصی که تعیین می‌شود، استفاده شود.
آیا ممکن است فردی که دید طبیعی 10/10 دارد، آب سیاه هم داشته باشد؟
چون در مراحل اولیه ابتلا به آب سیاه، دید محیطی گرفتار می‌شود ممکن است بیمار مشکل خاصی را احساس نکند ولی با تست‌های پاراکلینیکی مانند پریمتری و جی.دی.ایکس می‌توان به تشخیص رسید. به همین دلیل ارزیابی فشار چشم در میانسالی همواره توصیه می‌شود.
این باور که افرادی که از لنز سخت استفاده می‌کنند، در طول روز از عینک هم به عنوان جایگزین می‌توانند استفاده کنند درست است؟
خیر. چون استفاده از لنز سخت سبب تغییرات موقت در قرنیه شده و شماره عینک تغییر می‌کند، بنابراین نمی‌توان در کوتاه‌مدت به تناوب از عینک و لنز سخت استفاده کرد.
درباره لنز نرم چطور؟
بله. در این افراد برخلاف کسانی که از لنز سخت استفاده می‌کنند، استفاده متناوب از عینک و لنز امکان‌پذیر است.
بیمارانی که برای اصلاح‌دید تحت عمل‌های لیزیک، لازک و یا پی.آر.کِی قرار گرفته‌اند و به دید 10/10 رسیده‌اند، آیا دیگر به عینک نیازی ندارند؟
در صورتی که اصلاح کامل دید دور ایجاد شده باشد، دیگر به عینک نیازی نیست. اما این افراد هم مانند دیگران پس از سن چهل سالگی ممکن است به علت پیرچشمی برای دید نزدیک عینک نیاز داشته باشند.
منبع: http://www.salamat.com
ae