خارش پوست
"خارش پوست" مخصوصاً اگر دلیل مشخص برای آن وجود نداشته باشد بدترین حالتی است که ممکن است فرد در زندگی تجربه کند.
خارش می تواند دلایل مختلفی داشته باشد . گاهی خارش ممکن است ناشی از آلرژی به مورد خاصی باشد . به طول مثال برخی افراد به لباس های پلاستیکی آلرژی دارند . هم چنین خارش می تواند به علت وجود انگل و یا ناشی از نیش و گزش حشرات و خشکی پوست ایجاد شود . مسلماً اولین اقدام جهت رفع خارش پوست رعایت بهداشت فردی است . به همین دلیل لازم است هر فرد به طور روزانه حمام کند. به تجربه ثابت شده حمام آب با پودر جودو سر و روغن بسیار در رفع خارش مؤثر است .
قرار گرفتن در محیط های بسیار گرم نیز خارش را تشدید می کند. لذا دمای محیطی که فرد در آن حضور دارد باید خنک باشد .
افراد دچار خارش پوست نباید در معرض نور خورشید قرار گیرند. هم چنین پوشیدن لباس های گشاد و خنک که فاقد الیاف مصنوعی و پلاستیکی باشد بسیار مفید است . این افراد بهتراست در زیر لباس های پشمی و گرم زمستانی یک زیرپوش نخی بپوشند.
در برخی موارد مصرف ضد حساسیت ها مفید واقع می شود. ولی از آن جایی که مصرف غیرآگاهانه این داروها ممکن است عوارضی را در پی داشته باشد توصیه می شود ضمن مشورت با پزشک مصرف شوند.
خارش پوست سر
خارش پوست سر ممکن است ناشی از دلایل زیادی باشد؛ احتمال دارد فرد به یک ناراحتی پوستی یا التهاب سبوره ای سر همراه با وجود یک مخمر دچار شده باشد که در این صورت پوست وادار به رشد سریع تر از معمول می شود.یک رشد به نوبه خود موجب رشد بیشتر سازواره های موجود بر روی آن می شود که نهایتاً منجر به خارش پوست سر می گردد. یکی از علل شایع خارش پوست سر عدم مراقبت از موها و یا ایجاد شپش سر است.
پوست سر نیز مانند سایر قسمت های بدن به مراقبت و توجه نیاز دارد و باید به طور مرتب با شامپوهای مناسب شسته شود. البته توجه داشته باشید که شستن بیش از حد موها باعث خرد شدن آن ها و نیز از بین رفتن چربی های لازم روی پوست می شود و خارش پوست سر را به همراه دارد.
خشکی پوست سر هم چنین موجب خارش می شود. لذا فرد باید از شامپوهای دارای (Ph) مناسب استفاده کند.
به تجربه ثابت شده است مالیدن روغن زیتون به پوست سر به رفع خارش پوست سر کمک می کند. نکته ای که نباید از نظر دور داشت این که گاهی اوقات خارش پوست سر در اثر مواد شیمیایی ایجاد می شود به طور مثال برخی از انواع رنگ مو و یا مواد فر ممکن است در فرد ایجاد آلرژی کند. بنابراین باید از رنگ موهای استاندارد و بهداشتی استفاده شود(طبق دستورالعمل). تا حد ممکن نیز از فر کردن موها خودداری شود.
همان طور که پیش تر گفته شد خارش سر ممکن است به دلیل شپش باشد به همین دلیل چنان چه بعد از یک تا دو هفته خارش برطرف نشد حتماً به پزشک مراجعه شود تا ضمن تجویز داروهای مناسب ، موارد مهم قابل رعایت ذکر گردد.
خارش مقعد
خارش مقعد نیز هم چون انواع خارش به دلایل مختلفی بروز می کند. به طول مثال ممکن است ناشی از بواسیر ، زگیل مقعد ، کرمک ، حساسیت ، عفونت قارچی و... باشد . در مواردی نادر هم احتمال دارد نشانه وجود یک آبسه ،پولیپ و یا بیماری های آمیزشی باشد.
اولین و مؤثرترین اقدام جهت درمان خارش مقعد (البته اگر عامل آن بیماری نباشد؛ چه گاهی خارش مقعد نشانه یک بیماری مانند دیابت است) رعایت نکات مهم بهداشتی است .
ـ لازم است بعد از هر بار اجابت مزاح ناحیه را تمیز بشویید و با دستمال دستشویی خشک نمایید. توصیه می شود دستمال را بر روی ناحیه نمالید . در صورت امکان برای مدتی از صابون های ملایم جهت شستشوی مقعد استفاده شود.
ـ استفاده از دستمال دستشویی مناسب و کاملاً بهداشتی هم ضروری است ؛ چه این مهم نقش مؤثری در رفع خارش دارد.
ـ اگر خارش ناشی از وجود کرمک باشد لازم است فرد از داروهای خوراکی ضد انگل استفاده کند. هم چنین شستشوی ملحفه ها با آب داغ نیز ضروری است .
ـ به اثبات رسیده است اضطراب در ایجاد خارش مقعد نقش زیادی دارد. لذا حفظ آرامش و استراحت کافی در رفع خارش به فرد کمک می کند.
ـ گفتنی است قهوه نیز از جمله مواد محرک است که باید با احتیاط مصرف شود؛ چه دانه های قهوه اطراف مقعد را تحریک می کند. بنابراین توصیه می شود در طول روز از نوشیدن مقدار زیاد قهوه پرهیز شود.
ـ توصیه می شود از مصرف مواد غذایی محرک و پرادویه پرهیز شود مانند انواع فلفل ، مرکبات و... .
خارش گوش
شاید شماهم تاکنون افرادی را که گوش خود را مدام می خوارانند دیده اید! خارش گوش علت های مختلفی دارد که می توان به گرفتاری های پوستی ، رطوبت حاصل از ساخته شدن چرک گوش و یا کمبود آن ، ناشی از پوشیدن کلاه های پلاستیکی و یا عفونت قارچی که با قرمزی و التهاب همراه است اشاره نمود . هم چنین ممکن است انگل و یا حشره ریزی وارد گوش شده باشد.
آن چه باید انجام داد نخواراندن گوش و رفع علت ایجاد خارش است . فرو بردن گوش پاک کن و یا انواع ابزار نوک تیز مانند خودکار ، سنجاق سر و ... تنهاشرایط را وخیم تر می کند و احتمال آسیب به پرده گوش را بالا می برد. بهتر است با استفاده از آب گرم انگل یا حشره را از گوش خارج نمود. اگر امکان انجام این کار وجود ندارد باید به پزشک مراجعه شود؛ چه این کار باید با احتیاط صورت گیرد.
لازم است گوش را به طور مرتب تمیز کنید . البته خوب است بدانید که نباید به طور کامل آن را تمیز کنید. چون مقداری از آن در جلوگیری از خارش مؤثر است . اگر خارش گوش همراه با ترشح چرک بدبو از آن همراه بوده و یا دور آن قرمزی ایجاد شد، مراجعه به پزشک ضروری است.
خارش مهبل
گرما و رطوبت و باکتری های جمع شده در ناحیه تناسلی انسان موجب بروز خارش می شود؛ چه این ناحیه دارای چند لایه پوششی است و گرما و رطوبت شرایط را برای رشد باکتری ها مهیا می سازد . البته گاهی ممکن است خارش مهبل به دلیل استفاده از مواد شوینده حساسیت زا و یا انواع خوشبو کننده باشد . به هر صورت علت باید مشخص و رفع گردد.
در صورت احساس خارش ، در اولین قدم سعی کنید عامل آن را مشخص کنید . اگر از شوینده و یا خوشبو کننده ها استفاده می کنید ، آن ها را کنار بگذارید . اگر متأهل هستید تا بهبودی کامل از نزدیکی خودداری شود.
اگر از وسیله خاصی جهت جلوگیری استفاده می شود لازم است تا مدتی از آن وسیله استفاده نشود.
برخی افراد جهت تسکین خارش ، خود را با فشار می شویند! لازم به ذکراست این عمل ممکن است باعث فرستادن مواد عفونی به درون گردن زهدان شود که نهایتاً بیماری التهابی لگن را به همراه دارد.
متأسفانه برخی افراد با احساس خارش از موادی مانند نشاسته و... استفاده می کنند که در دراز مدت مشکلات زیادی را برای فرد ایجاد می کند.
مصرف مواد قندی بیش از حد نیز به تغذیه مخمرها کمک کرده و وضعیت رابدتر می کند. لذا در مصرف این ماده غذایی باید اعتدال رعایت شود . مخصوصاً در خانم ها ؛ چه به دفعات به عفونت مخمر دچار می شوند.
نزدیکی در دوران یائسگی نیز می تواند دلیلی برای ایجاد خارش در خانم ها باشد که در صورت تشخیص توسط پزشک ، درمان جایگزین هورمون لازم است .
متخصصان اظهار می دارند خوردن روزانه یک فنجان ماست کم چرب به نامساعد شدن محیط برای رشد مخمرها کمک می کند.
با وجود مواد ذکر شده و تأثیر آن در کاهش خارش و رفع آن ،در صورت احساس خارش بهتر است قبل از هر اقدامی به پزشک مراجعه شود تا وی ضمن معاینه دقیق ، شیوه درمان صحیح را ارایه دهد. مخصوصاً اگر از جمله افرادی هستید که به دفعات دچار خارش و عفونت می شوند؛ چه عدم درمان به موقع ، عوارض مختلفی را برای فرد به همراه خواهد داشت .
همان طور که درابتدای مطلب اشاره شد ممکن است خارش بدن ناشی از وجود بیماری خاصی باشد که تشخیص آن بر عهده پزشک است . بنابراین چه خوب است در صورت احساس خارش بیش از دو هفته ، قبل از هر اقدامی ، با یک متخصص مشورت نموده و در صورت لازم یک سری آزمایش های لازم را انجام دهید.
نکته مفید : گیاه شاه تره افزایش دهنده اشتها است ؛ یک قاشق چای خوری از گیاه را داخل یک فنجان آب جوش به مدت 10 دقیقه دم کنید. سپس روزی 2 یا 3 فنجان از آن را قبل از غذا بنوشید.
منبع:نشریه تغذیه و سلامتی ،شماره 80.