روستای ده آباد

دِه‏ آباد روستایی در 25 کیلومتری شمال نطنز است که در حاشیه کویر و سر راه بادرود و ابوزیدآباد و کاشان واقع است . از لحاظ تقسیمات کشوری جزو شهرستان نطنز بوده و در بخش امامزاده‏ بادرود قرار دارد . این روستا بر روی طول جغرافیایی 51 درجه و 56 دقیقه و عرض جغرافیایی 33 درجه و 43 دقیقه قرار گرفته است و در شیبی بسیار ملایم واقع است معماری روستا اغلب قدیمی است و بیشتر خانه‏ ها دارای ورودی دالان‏ مانند هستند. مصالح ساختمانی روستا در گذشته خشت و گل بوده و اکنون آجر و آهن و سیمان است مطابق با سرشماری خانه بهداشت ، روستا بیش از 410 خانوار و 1800 نفر جمعیّت دارد شغل بیشتر مردم کشاورزی و دامداری است و بیش از 150 خانوار نیز از طریق اشتغال در ادارات دولتی و کارخانه‏ی ریسندگی دِه‏آباد و کارگاه‏ها و کارخانجات مستقر در شهرستان امرار معاش می‏کنند گویش بیش از 80 درصد جمعیّت ، دِه‏آبادی است و بقیّه نیز به زبان فارسی محلّی سخن می‏گویند و همین عامل سبب تاثیرگذاری بر این گویش و تاثیرپذیری فارسی محلّی از گویش دِه ‏آبادی شده است . ” دِه ‏آباد ” از جمله روستاهایی است که قدمت آن به قبل از اسلام می‏رسد . قدیمی‏ترین مأخذی که از دِه‏آباد نام برده دیوان ” سیّد ابوالرضا راوندی ” مربوط به اوایل قرن ششم هجری است. ” سیّد ابوالرضا راوندی ” در این مأخذ از دِه‏آباد با نام ” قریه عبّاد ” یاد کرده است . دِه ‏آباد ، مانند بسیاری از شهرها و روستاهای دیگر ایران در گذشته گویش مخصوص به خود داشته . این گویش تا حدودی تحت تاثیر فارسی قرار گرفته و به تدریج مفردات و ترکیبات فارسی در آن راه یافته‏است . گویش فعلی دنباله‏ی گویش قدیم دِه‏آبادی است که از نوع گویش‏های مرکزی ایران به شمار می‏رود و دِه‏آبادی‏ها آن را در میان خود حفظ کرده‏اند . تنها مأخذی که در آن به گویش دِه‏آبادی اشاره شده‏است ” دایره المعارف ایرانیکا ” است که دکتر ” احسان یارشاطر ” در ذیل مدخل ” bădrūdi ” گویش دِه‏آبادی را با گویش ” بادرودی ” یکی می‏داند و معتقد است که روستاهای” اریسمان ” ،” خالدآباد” ،” فمی ” ، ” متین‏آباد ” و ” سرآسیاب ” نیز به این گویش صحبت می‏کنند . با توجّه به این‏که اینجانب خود از گویشوران دِه ‏آبادی هستم و با گویش آبادی‏های مذکور آشنایی دارم نسبت به صحت این مدّعا تردید دارم . اختلاف تلفّظ و معنی ‏بسیاری از واژگان ، پسوندهای‏ مصدری ، نشانه‏ی معرفه ، ضمایر ، صفات ، واج‏ها و … نشانه‏ی آشکار یکسان نبودن گویش بادرودی با گویش آبادی‏های غربی آن ( دِه ‏آباد ، فمی و متین‏آباد ) و شهر خالدآباد است .