از اسب تا قوه اسب تا کیلووات

به نقل از وبسایت مهندس فرهاد کاشانی: آیا این را شنیده اید که می گویند تاریخ تکرار می شود یا گذشته چراغ راه آینده است؟ خب تاریخ فقط راجع به کشورها و پادشاهان نیست. تاریخ ماشین هم تاریخ است. همانطور که رنسانس بخش مهمی از تاریخ اروپا است و جنگ داخلی امریکا قسمت مهمی از تاریخ آن است آنچه که بین سال های 1886 تا 1920 اتفاق افتاد نیز از قسمت های مهم تاریخ اتومبیل در جهان است. سال 1886 سالی است که کارل بنز اتومبیل سه چرخه و دایملر اتومبیل چهارچرخه خود را به جهانیان معرفی کردند. شاید هیچکدام نمی توانستند پیش بینی کنند که روزی اختراعشان جای تمام جاده ها و خیابان های جهان حتی آنهایی که هنوز ساخته نشده اند را پر می کند. باید شخصی مانند هنری فورد پیدا می شد که اول در 1896 اولین اتومبیل خود را ساخت و بعد در 1903 کارخانه خود را پایه گذاشت و فورد مدل A را بیرون داد.

از آن به بعد شروع به اصلاح ماشین خود نمود و با حروف انگلیس پیش رفت تا سال 1908 که فورد مدل تی (T) درست شد که دیگر می شد گفت که عیب و ایرادی نداشت و میلیون ها از آن به فروش رفت. پس ماشین در 1886 اختراع شد ولی بیست و دو سال بعد به تکامل لازم رسید که بتواند جای اسب ها و درشکه ها را بگیرد.

در سال 1910 در شهر دیترویت تعداد اسب ها و درشکه ها از ماشین ها برای اولین بار کمتر شد و این زنگ خطری برای اسب ها و آینده آنها بود. در سال 1920 دیگر درشکه در شهر دیترویت یک وسیله اصلی رفت و آمد نبود اگرچه دیترویت از این نظر پیشرفته ترین شهر جهان بود.

پدربزرگ من و عموی مادرم برای رفتن از تهران به پاریس در سال 1914 مسافرت خود را با اسب شروع کردند و در بقیه دنیا هنوز درشکه اسب حرف اول را می زد.

بسیاری در اول قرن بیستم هنوز ماشین را مسخره می کردند و آن را اصلاً جدی نمی گرفتند و رل اسب و درشکه را ابدی می دانستند و در مقابل صدای پای اسب بر روی سنگفرش و صدای درشکه ، صدای ماشین را کر کننده و بوی بد آنرا اصلاً قابل مقایسه با بوی پهن اسب نمی دانستند. ماشین های بنزین و دود صد سالی هم به جهان حکومت می کنند و اگر یک روز بخواهند اعتصاب کنند دنیا تعطیل می شد.

در سال 1996 جنرال موتورز پس از بیش از هفتاد سال که ماشین های برقی به کنار گذاشته شده بودند. ماشین برقی EV1 را اختراع کرد و چند هزار تایی از آن ساخت و به مردم کرایه داد. ولی جنرال موتورز هم نمی توانست رل ماشین الکتریکی را مهم ببیند و در سال 1999 از خیر آن گذشت. تویوتا هم در سال 1997 تولید مدل RAV4 الکتریکی را شروع کرد ولی در سال 2003 آنرا متوقف کرد ولی در سال 2012 دوباره تولید را شروع و تا 2014 ادامه داد. تسلا در سال 2003 توسط مارتین ابرهارد تأسیس شد ولی او هم رل ماشین الکتریکی را در حد سالی چند هزار تا می دید و مدل رودسترش چندان مالی نبود تا اینکه ایلان ماسک فرمان را از دست وی گرفت و تخته گاز شروع به حرکت کرد. در این میان نیسان نیز در سال 2010 مدل لیف خود را عرضه کرد. ولی نیسان لیف هم ماشینی نبود که نظر دنیا را راجع به ماشین الکتریکی را عوض بکند اگرچه پرفروش ترین ماشین الکتریکی بوده است.

بالاخره سال 2012 فرا رسید و تسلای مدل S به بازار آمد. در شش ماه اول باز هم متخصصان بی تخصص شکست آن را حتمی می دانستند و شاید در اواخر 2013 بود که مردم کم کم به این نتیجه رسیدند که ماشین الکتریکی حرفی برای گفتن دارد و سخنگوی آن تسلای مدل S است.

از سال 2014 مسابقات شتاب تسلا با ماشین های اسپرت گران قیمت کم کم احترام عامه برای این ماشین را افزود.

اکنون در نیمه دوم سال 2017 دیگر برای کسی شبهه ای باقی نمانده که آینده در ماشین الکتریکی است و سکوت آن بهتر از صدای موتورهای تیون شده می باشد. البته بسیاری هنوز بوی پهن را به بوی اگزوز ماشین ترجیح و بوی اگزوز ماشین را به بی بویی تسلا و ماشین های الکتریکی ترجیح می دهند.

به نظر این نویسنده که تسلای رودستر را در 2009، نیسان لیف را در 2011 و تسلای S را در 2012 و تسلای X را در 2016 تجربه و تست کرده در سال 2020 هیچ کارخانه ای بدون ماشین الکتریکی نخواهد بود و از سال 2030 تعداد مدل های عرضه شده الکتریکی بر بنزینی خواهد چربید و از سال 2040 کسی دیگر درشکه اسب یعنی ماشین بنزینی تولید نخواهد کرد. برای نسلی که باید در میان این تغییر باشد همانقدر متأسفم که برای نسلی که در سال های اول قرن بیستم شاهد جانشینی اسب و گاری با ماشین بود و حتی یک نفر به این خاطر در آن زمان خودکشی کرد.

فکر می کنم که تعداد افرادی که بخاطر جانشینی ماشین های فسیلی با الکتریکی خودکشی کنند بیش از یک نفر باشد ولی به دوستانی که با این مسئله مشکل اساسی دارند پیشنهاد می کنم که از حالا با روانشناس خود صحبت کنند چون متأسفانه تغییر در راه هست.