اخبار جعلی و ساختگی، روزانه به تعداد زیاد در سطح اینترنت و خصوصا شبکههای اجتماعی منتشر میشوند. فیسبوک برای مقابله با انتشار این نوع اخبار، قابلیتی به سرویس خود اضافه کرده است که خبرهای ساختگی را علامتگذاری میکند.
بزرگترین شبکهی اجتماعی جهان، در ماه سپتامبر اعلام کرده بود که قابلیتی برای مبارزه با خبرهای جعلی به سرویس خود اضافه خواهد کرد. در همین راستا، این شرکت کمپینی برای مبارزه با این نوع اخبار راهاندازی و اعلام کرده بود که اقدامات زیادی باید بهصورت تدریجی در این زمینه صورت بگیرد. اولین اقدام فیسبوک در این پروژه اخیرا اجرا شده است و خبرهای جعلی، با برچسبی با عنوان Disputed علامتگذاری میشوند. این عبارت بهطور کلی به معنای خبرهای مورد بحث و مشکوک با احتمال جعلی بودن زیاد است.
در یکی از مثالهایی که برای اجرای این قابلیت مشاهده شده است، خبری در مورد دونالد ترامپ مورد بررسی قرار گرفت. این خبر حاکی از آن بود که تلفن هوشمند اندروید ترامپ، منبع درز اطلاعات اخیر کاخ سفید بوده است. اما همانطور که در تصویر مشخص است، این خبر با علامت مشکوک علامتگذاری شده است. علاوه بر علامت هشدار، در این نوع از خبرها لینکهایی به وبسایتهای اثباتکنندهی جعلی بودن خبر نیز نمایش داده خواهد شد. به هر حال، فیسبوک به خاطر ماهیت خود، هیچگاه خبری را بهطور کلی نقض نمیکند و تنها از عبارت مورد مناقشه یا مشکوک استفاده میکند.
آنطور که به نظر میرسد، این قابلیت میتواند مفید باشد. فیسبوک میتواند به 1.9 میلیارد کاربر خود اعلام کند که کدام خبرها را باور کنند و کدامیک را با تردید و احتمال جعلی بودن مطالعه کنند.
اما روش اجرای فیسبوک و استفاده از برچسبی با عنوان مشکوک یا مورد بحث، نشان میدهد که این شرکت قصد دارد با تردید و به آهستگی، پروژهی حذف خبرهای جعلی را اجرا کند. برچسب این شرکت هیچ خبری را بهطور کامل نقض نمیکند و تنها اعلام میکند که متن مورد نظر، مشکوک است. سخنگوی فیسبوک نیز اعلام کرده که این برچسب تنها برای خبرهای جعلی مورد استفاده خواهد بود.
اما روندی که فیسبوک برای پیادهسازی قابلیت جدید خود اجرا میکند، مراحل مختلفی دارد. این مراحل سال گذشته توسط این شرکت شرح داده شد:
- کاربران فیسبوک یا هوش مصنوعی این شرکت، موارد مشکوک در یک متن یا خبر را گزارش میکنند.
- فیسبوک، خبر را برای شرکتهایی ارسال میکند که بهصورت داوطلبانه، صحت آنها را بررسی میکنند.
- اگر دو شرکت از شرکتهای بررسیکننده، خبر را جعلی تشخیص دهند، برچسب Disputed روی پست گذاشته میشود.
در مورد خبری که در ابتدای پست به آن اشاره شد، منبع منتشرکنندهی این پست، وبسایتی است که به انتشار و پخش خبرهای ساختگی شهرت دارد. اما پروسه برچسب خوردن این خبر، چند روزی طول کشیده است.
آیا فیسبوک نباید روندی سریعتر برای اجرای این قابلیت به کار گیرد؟ بهطور حتم پاسخ مثبت است. اما برای اجرای این طرح، باید تمامی اقدامات در داخل شرکت انجام شود. این سیاست با شعار اصلی فیسبوک که خود را یک بستر ارتباطی بیطرف معرفی میکند، متناقض است. بهطور کلی این شرکت تمایل دارد که قابلیتهایی پیادهسازی کند و اجرای آنها را بر عهدهی خود کاربران یا دیگر شرکتها بگذارد.