نگاهی به مجموعه های نمایشی سیما در نوروز

خیلی دور نبود زمانی که مجموعه‌هایی چون «پهلوانان نمی‌میرند»، «پدرسالار»، «کیف انگلیسی» و حتی کمی جلوتر «ساختمان پزشکان» و «پژمان» در ارتباط با مخاطب موفق و کارآمد عمل کردند و هرکدام گوشه‌ای امن در خاطرات مردم به خود اختصاص دادند. این روزها اما شبکه نمایش خانگی و مجموعه‌های متفاوت و جذابش، شبکه‌های ماهواره‌ای با نمایش زرق‌وبرق چشم‌نواز با قصه‌هایی که باب طبع مردم است و دسترسی آزاد به مجموعه‌ها و فیلم‌های سینمایی روز دنیا به‌راحتی توانستند این خیل عظیم مخاطبان را جذب کنند.
اما هنوز که هنوز است، مناسبت‌ها فرصتی است برای آشتی تلویزیون و مخاطبان دل‌چرکینش. خیلی از مردم عادت دارند ماه رمضان در حال تماشای سریال شبکه سه افطار کنند و اصلاً تصور ماه رمضان بی «ماه‌عسل» برایشان مشکل است. در طول عید و ایام نوروز هم که خیلی‌ها روانه مهمانی‌ها و عید دیدنی هستند یا در سفر به سر می‌برند تلویزیون و رسانه ملی، در دسترس ترین انتخابشان است. امسال بعد از چندین سال بی‌تفاوتی صداوسیما نسبت به خواست مردم، گویا مسئولان تکانی به خود دادند و با سفارش و تولید چند مجموعه جذاب از چند روز مانده به عید، توانستند شور نوروزی را در میان مردم پخش کنند.برنامه «بهارنارنج» احسان علیخانی یکی از برنامه‌هایی بود که از چند روز قبل از سال‌تحویل به روی آنتن رفت و با دعوت از مهمانانی چون سیامک انصاری، محمد بحرانی و حتی خوانندگان مطرح و محبوب این روزها، مجموعه­ای جذاب را پدید آورد؛ اما از بد روزگار، هم‌زمانی لحظه سال‌تحویل با وفات امام هادی، برای علیخانی راهی نگذاشت جز بازگشت به قامت ماه‌عسلش. در لحظه تحویل سال، شبکه سه، اشک بیننده‌هایش را درآورد و دعای سال‌تحویل هم که با صدای بهنام بانی جاری شد، سوز و اندوه این ماجرا را بیشتر کرد. این برنامه آن‌قدر غمگین و دل‌مرده بود که صدای خیلی از هنرمندان ازجمله سیروان خسروی را هم درآورد. گرچه حرکت احسان علیخانی در این برنامه برای به هم رساندن پدر و دختری دورمانده از هم ستودنی است و معذوریت گروه سازنده این برنامه هم قابل‌درک است، اما نمی‌شد لحظه سال‌تحویل را این‌گونه نگذراند؟ یعنی واقعاً امکان نداشت، به‌جای شادی و بزن‌وبکوب، یک برنامه متعادل روی آنتن برود که اشک بیننده‌هایش را درنیاورد و این حرکت زیبا چند دقیقه با تأخیر و بعد از تحویل سال انجام می‌شد؟
برنامه دیگر، «دورهمی» بود که در طول تعطیلات با استقبال خوب مردم به روی آنتن رفت؛ اما اولین قسمت از ویژه‌برنامه نوروزی «دورهمی» که اتفاقاً به سال‌تحویل اختصاص داشت به دلیل معذوریت‌های مشابه دو ساعت قبل از لحظه سال‌تحویل به اتمام رسید و رامبد جوان به‌عنوان اولین مهمان این برنامه در نوروز احتمالاً اولین تبریک سال نو را به مردم گفت. البته این برنامه در شب‌های دیگر بازمان پخش مناسب و دعوت از مهمانانی چون سحر دولتشاهی، سارا بهرامی و امین حیایی، ساعات خوشی را برای بیننده‌هایش رقم زد و در آخرین قسمت از این برنامه که هم‌زمان با تولد مهران مدیری برگزار شد، عادل فردوسی پور بهترین مهمانی بود که می‌شد برای این قسمت انتخاب کرد و اختتامیه وی در کنار مدیری و شوخی با موزه لوور هم از دیگر لحظات فراموش‌نشدنی این برنامه بود.
باوجوداینکه در لحظه تحویل سال، تلویزیون برنامه خاصی نداشت و خیلی‌ها حتی متوجه تحویل شدن سال نشدند، اما خوشبختانه این رویکرد در طول ایام نوروز تغییر کرد و رسانه ملی، یکی از بهترین سال‌هایش را پشت سر گذاشت و نمره قابل قبولی از مخاطبانش گرفت.
برگ برنده امسال تلویزیون بی‌شک «پایتخت 5» بود که برخلاف سری قبلی این مجموعه بسیار جذاب و پرکشش ظاهر شد. «پایتخت 5» با سرمایه‌گذاری سازمان اوج، توانست مرزهای قصه‌گویی‌اش را بسط دهد و با واردکردن کاراکتر جدیدی به نام بهتاش (بهرام افشاری) و به تصویر کشیدن کاراکترهای آشنای این مجموعه در فضایی جالب و جدید، ارتباط اولیه‌اش با مخاطبان را برقرار کند. «پایتخت 5» گرچه مانند همیشه با انتقادات بسیاری روبرو بود اما همان خط‌مشی سازمان اوج را طی کرد و با استفاده از منابعی که در اختیارش قرار گرفت، به بهترین نحو داستانش را به‌پیش برد. البته فراموش نکنیم همه این انتقاداتی که از زمین و آسمان حواله این مجموعه می‌شود نشان از دیده شدن آن توسط قشر گسترده‌ای از جامعه دارد و همین مهم‌ترین هدفی است که هر مجموعه‌ای به دنبال کسب آن است.
«کلاه قرمزی» هم امسال به تلویزیون بازگشت تا متولدین دهه شصت و هفتاد را پای گیرنده‌ها میخکوب کند. مجموعه‌ای که امسال دیدیم درواقع برای سال گذشته تولیدشده بود و به دلیل اختلافات تهیه‌کننده و مدیران شبکه دو به پخش نرسید. شروع اولین قسمت زمانی است که همه از آغاز سال نو خوشحال هستند و کلاه قرمزی ساکت و غمگین در این شادی شریک نمی‌شود. این سکانس اولین سکانسی است که دنیا فنی زاده، عروسک‌گردانی کلاه قرمزی را بر عهده ندارد و به گفته احسان کرمی، صداپیشه عروسک عزیزم ببخشید یکی از سخت‌ترین سکانس‌های این مجموعه هم بوده است. به‌هرحال متن «کلاه قرمزی» مثل همیشه جذاب و هوشمندانه به نگارش درآمده بود و این فصل فرصتی بود تا کاراکترهای کمتر دیده‌شده فرصتی برای درخشش داشته باشند و همچنین شاهد ورود کاراکترهای جدیدی هم بودیم که بهترینشان داداش گلم بود. شخصیتی که پشت به دوربین ساز می‌زد تا از تیغ سانسور در امان بماند. کنایه‌ای که با توجه به اصلاحات انجام‌شده روی مجموعه «پایتخت» و حتی فیلم سینمایی «ویلایی‌ها» که در ایام نوروز بدون صحنه رقص کودک با موسیقی برنامه کودک پخش شد، بیجا هم به نظر نمی‌رسد. به‌هرحال گویا رابطه مسئولان شبکه دو و سازندگان «کلاه قرمزی» قرار نیست به‌خوبی و خوشی به آشتی ختم شود. این مجموعه در 12 قسمت پخش شد که اعتراض حمید جبلی را در پی داشت و مسئولان شبکه دو اعلام کردند که سایر قسمت‌ها که حدود ده قسمت است در طول سال و اعیاد مختلف پخش می‌شود.
دیگر مجموعه نمایشی شبکه دو، «تعطیلات رؤیایی» ساخته علیرضا امینی بود. امینی که اکنون فیلم‌ساز شناخته‌شده‌ای در سینما محسوب می‌شود در این مجموعه از هرگونه ریسک و خطر دوری کرد و یک داستان کلیشه‌ای را بدون هیچ‌گونه خلاقیتی تعریف کرد. البته آشنایی امینی با سینما باعث شد همین داستان ساده از ساختاری خوب و قابل‌قبول بهره ببرد و گره‌افکنی‌ها و گره‌گشایی‌ها به‌موقع اتفاق بیافتد و اوج و فرودها به نحوی باشد که بیننده را همراه کند؛ اما انگار امینی خیلی با ساخت مجموعه‌های دنباله‌دار میانه خوبی ندارد، زیرا هرچقدر که داستان پیش می‌رفت، مجموعه از ریتم می‌افتاد و بازی بد بازیگران، پایان افتضاح و کلیشه‌ای و شخصیت‌پردازی‌های غیرواقعی، از نکاتی بود که حضور امینی در پشت دوربین را باورنکردنی می‌نمود.
شبکه سه به‌رسم هرساله‌اش با «مردان آهنین» بازگشت. بعد از حاشیه‌هایی که قهرمانان دوره‌های قبل این مسابقات به راه انداختند، به نظر نمی‌رسید که دیگر جایی برای «مردان آهنین» در تلویزیون باقی‌مانده باشد، اما امسال، شاهد برگزاری یک دوره دیگر البته کاملاً بی‌سروصدا و بی حاشیه بودیم. در کنار «مردان آهنین»، شبکه سه سری دوم مجموعه پرطرفدار، «دیواربه‌دیوار» را روی آنتن برد. سامان مقدم سازنده این سریال گویا از دنباله‌سازی حسابی خوشش آمده است و بعد از «نهنگ عنبر» این بار به سراغ مجموعه تلویزیونی‌اش رفته است؛ اما «دیواربه‌دیوار 2» هم مانند «نهنگ عنبر؛ سلکشن رؤیا» هیچ خط داستانی جدید و نقطه اوج چشم‌گیری ندارد و همان روش و رویه سری قبل را به شکل کمی کسالت‌آور ادامه می‌دهد. امیرمهدی ژوله هم که در اولین سری این مجموعه نقش جذابی به عهده داشت به دلیل ممنوع‌التصویری از بازی در این مجموعه بازماند اما علی قربان زاده و میترا حجار به گروه بازیگران اضافه شدند. پخش این مجموعه همچنان ادامه دارد و به نظر می‌رسد که گره‌افکنی اصلی هنوز اتفاق نیفتاده است و باید منتظر ماند و دید که آیا کاراکترهای جدید می‌توانند جانی تازه به این مجموعه ببخشند یا خیر. در میان بازار داغ استند­آپ کمدی­ها، شبکه سه هم از قافله عقب نماند و با «زمانی برای خندیدن» همراه شقایق دهقان، محمدرضا هدایتی، سحر زکریا و بیژن امکانیان که سابقه چندانی در طنز و کمدی ندارد، به‌عنوان داوران مسابقه خودش را راه انداخت.
علیرضا امینی، تنها فیلم‌ساز سینمایی نبود که امسال تلویزیون را تجربه می‌کرد. مازیار میری، فیلم‌ساز شهیر ایرانی نیز نوروز امسال با مجموعه «هیئت‌مدیره» به تلویزیون آمد. مجموعه میری کمی حال و هوای زنانه دارد و علاوه بر اینکه بازیگران مطرحی در آن ایفای نقش می‌کنند، مصائب و دغدغه‌های روزمره یک زن که مدیریت یک ساختمان نیمه ویران را به عهده گرفته است را نشان می‌دهد. میری سعی کرده در سومین تجربه تلویزیونی‌اش، ارتباط آدم‌ها با یکدیگر را به تصویر بکشد و با انتخاب یک ساختمان به‌عنوان محل اصلی حدوث اتفاقات داستانش، جامعه­ای کوچک را نشان می‌دهد که آدم­هایش لزوماً یاد می‌گیرند باهم ارتباط سالم و پوینده برقرار کنند. گرچه سریال میری از شبکه تهران روی آنتن رفت که اساساً بیننده چندانی ندارد، اما روایت میری هم خنثی است و به نظر نمی‌رسد که میری تجربه سینمایی‌اش را به تلویزیون آورده باشد. پخش این مجموعه نیز همچنان ادامه دارد.
درنهایت، با پایان تعطیلات، می‌توان نمره قابل قبولی به صداوسیما داد و امیدوار بود که این روند ادامه پیدا کند. مسلماً اگر مجموعه‌هایی مانند «پایتخت» و «دورهمی» در تمام طول سال روی آنتن باشند، مردم هم به‌جای سریال‌های ترکیه‌ای که خودشان به ضعف آن‌ها اذعان دارند پای برنامه‌های صداوسیمای ملی می‌نشینند و می‌توان دوباره شاهد ساخت مجموعه‌های بی‌نظیری مثل گذشته و بازگشت هنرمندان محبوب تلویزیون باشیم.
همچنین بخوانید:
به یاد کلاه‌قرمزی و دنیایش
نقد و بررسی فیلم ویلایی‌ها: ترا من چشم در راهم

کپی برداری و نقل این مطلب به هر شکل از جمله برای همه نشریه‌ها، وبلاگ‌ها و سایت های اینترنتی بدون ذکر دقیق کلمات “منبع: بلاگ نماوا” ممنوع است و شامل پیگرد قضایی می شود.