به گزارش الف، بخش مسکن نقش ویژهای در اقتصاد ایران دارد و این کالای مصرفی در کشور ما به یک کالای سرمایهای و حتی لوکس تبدیلشده است؛ امروز یکی از موانع ازدواج جوانان تامین مسکن است و با درآمدهای افراد و قیمت ملک، خرید یک واحد مسکونی برای خیلیها آرزو شده است.
دولت یازدهم پس از روی کار آمدن با تغییر سیاستها بر عمیقتر شدن رکود افزود و بخش مسکن، بهعنوان یکی از بخشها در رکود فرود رفت و راکد شد. عباس آخوندی وزیر مسکن و شهرسازی دولت یازدهم و دوازدهم ابتدا مسکن مهر را هرچند دارای ایراداتی بود، اما مزخرف خواند و از مسکن اجتماعی سخن گفت؛ اما بعد از 5 سال هنوز خبری از اجرایی شدن این سیاست نیست. بهطورکلی سیاستهای دولت در بخش مسکن کاملاً نامشخص و بدون برنامه بود و هست.
عباس آخوندی بهعنوان سکاندار وزارت راه و شهرسازی برنامه نامشخصی برای بخش مسکن نداشت و تنها هدفش این بود با افزایش میزان وام خرید، این بخش را از رکود خارج کند، اما این سیاست به دلیل عدم توانایی بخش اعظمی از اقشار مختلف جامعه و همچنین بالا بودن نرخ سود بانکی آن تاثیری نداشت، زیرا میبایست هدف قشر متوسط رو به پایین باشد، ولی این افراد توانایی پرداخت اقساط سنگین این نوع وامها را نداشتند. بخش خریدوفروش و ساخت مسکن همچنان با رکود مواجه شده و این در حالی است که قیمت مسکن در چند ماه گذشته با روند صعودی، افزایشیافته است و باعث میشود توان خرید افراد کاهش یابد.
در همین راستا گفتگویی با یکی از کارشناسان حوزه مسکن داشتیم که بدین شرح است:
*دلایل ایجاد رکود در بازار مسکن طی ماههای اخیر چیست؟
علی قائدی کارشناس اقتصاد مسکن در گفتگو با خبرنگار الف، در مورد افزایش قیمت مسکن اظهار داشت: فعالیتهای حوزه ساختوساز مسکن و سرمایهگذاری در این حوزه همواره با دورههای رونق و رکود همراه است بهطوریکه در دروههای رکود، قیمت مسکن با ثبات مواجه میشود و سرمایهگذاری و فعالیتهای ساختمانی هم کاهش مییابد؛ ولی در دورههای رونق، عموماً بازار مسکن با افزایش قیمت و همچنین افزایش سرمایهگذاری در حوزه ساختوساز مواجه است.
وی افزود: بررسی بازار مسکن نشان میدهد که در دوره رکودی حاکم بر این بخش (از اواسط سال 1392 تا پایان سال 1395) قیمت مسکن در شهر تهران صرفاً حدود 10 درصد افزایش یافت؛ این در حالی است که در همین دوره نرخ تورم عمومی مجموعاً در حدود 40 درصد افزایشیافته است. نتیجه طبیعی این امر عقب افتادن شاخص قیمت مسکن از شاخص قیمت سایر بازارها و کاهش انگیزه برای سرمایهگذاری در بخش مسکن بود، کما اینکه در این دوره بهطور مداوم نرخ رشد سرمایهگذاری در حوزه ساختوساز منفی بود و روند صدور پروانههای ساختمانی کاهش داشت.
این کارشناس اقتصاد مسکن با بیان اینکه در پی چند سال رکود در بخش ساختوساز و ثبات قیمتی در بخش مسکن، پیشبینی میشود قیمت مسکن افزایش یابد، ادامه داد: این امر از ابتدای سال 1396 بهتدریج به وقوع پیوست و روند تدریجی افزایش قیمت مسکن در این سال ادامه داشت تا اینکه در ماههای پایانی سال 1396، به دلیل افزایش نرخ ارز و ایجاد تورم انتظاری، روند افزایش قیمت مسکن در اواخر سال گذشته شتاب بیشتری گرفت. بررسیها حاکی از این است که با افزایش قیمت مسکن، انگیزه سرمایهگذاری در بخش مسکن نیز افزایش یافت بهطوریکه روند صدور پروانههای ساختمانی تا حدودی صعودی شد.
*افزایشی قیمت مسکن نیز کُند شد
وی تاکید کرد: اما نکته قابلتوجه این است که در روزهای آخر سال 96 و ایام سپریشده از سال جاری تاکنون، به دلیل ابهام در بازار ارز، هم طرف عرضه و هم طرف تقاضای مسکن با اخلال در تصمیمگیری برای خریدوفروش مواجه شدند که این ابهام در کنار کاهش قدرت خرید خانوارها، منجر به ایجاد رکود در بازار معاملاتی مسکن و کاهش حجم معاملات شده و بهتبع آن روند افزایشی قیمت مسکن نیز کُند شد.
قائدی خاطرنشان کرد: پیشبینی میشود در ماههای آتی در صورت ایجاد ثبات نسبی در بازار ارز و رفع ابهام ایجادشده در این بازار، بهتدریج بازار معاملاتی مسکن نیز نسبت به ماههای ابتدائی امسال بارونق مواجه شود؛ هرچند در ماههای پیش رو، پیشبینی افزایش قیمت مسکن در حد و اندازههای ماههای انتهائی سال گذشته، دور از انتظار است.
**دولت هیچ برنامهای برای بخش مسکن نداشت و ندارد/ مسکن اجتماعی روی کاغذ هم نیامد/ هنوز خبری بافت فرسوده نیست
سید ناصر موسوی لارگانی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی هم در گفتگو با خبرنگار الف، در مورد افزایش قیمت مسکن و سیاستهای دولت، اظهار داشت: خریدوفروش مسکن مدتی بود که راکد بود؛ نه به این معنا که قیمت کاهش یابد، ولی خرید و فروشی انجام نمیشد، زیرا که مشخص نبود دولت چه برنامهای برای بخش مسکن دارد؛ و هماکنون هم مشخص نیست که دولت چه برنامه و سیاستی برای این بخش دارد.
وی افزود: دولت یازدهم از همان روز نخست که در راس امور قرار گرفت، همواره مباحث اعتقادی تند مخصوصاً در مورد عملکرد دولت قبلی مطرح میکرد، ازجمله بحث مسکن مهر بود که به آن اعتقاد نداشت، ولی با توجه به اینکه عنوان کرد که مسکن اجتماعی را برای کشور در نظر گرفته است که حتی روی کاغذ همچنین موضوعی را مطرح نکردند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه افزایش قیمت مسکن در چند ماه گذشته به نابسامانی قیمت ارز برمیگردد؛ افزود: این نابسامانی موجب شد که در بخش مسکن، قیمت افزایش قابلتوجهی داشته باشد، هرچند که هماکنون خریدوفروش انجام نمیشود و زمانی که به بنگاههای معاملاتی برای خرید مسکن مراجعه میشود شاهد افزایش 30 تا 40 درصدی قیمتها هستیم.
موسوی لارگانی در مورد مسکن اجتماعی، گفت: این موضوع تنها در حد حرف و سخن بود و روی کاغذ هم نیامد؛ البته دولت برای امسال بحث بافت فرسوده را مطرح کرد که 100 هزار واحد مسکونی را در بافت فرسوده احداث کند، که هنوز از آنهم خبری نیست و هنوز وعده اشتغالی که در بحث مسکن بافت فرسوده عنوان شده بود، چیزی اجرایی نشده است.