خوراک‌های رژیمی ویژه عفونت مثانه و رحم (۱)

بهارک آقاپور؛ دانشجوی کارشناسی ارشد تغذیه

نزدیک بودن دستگاه تناسلی زنان به دستگاه ادراری یکی از دلایل شیوع عفونت‌های ادراری در زنان است، زیرا باکتری‌ها می‌توانند زودتر وارد دستگاه ادراری آنان ‌شوند. عفونت‌های ادراری در زنان و دختران بیماری شایعی است، به طوری که20 درصد از آنان سالانه یک بار به این بیماری مبتلا می‌شوند.

مردان معمولا کمتر دچار عفونت‌های ادراری می‌شوند، اما بیماری آنها در صورت ابتلا جدی‌تر است. حدود 90 درصد از عفونت‌های مثانه به علت آلودگی با  باکتری E.Coli است و شیوع آن در زنان چهار برابر مردان است.

ممکن است زنان به عفونت کلیه نیز دچار شوند که این بیماری خطرناک‌تر از عفونت مثانه است و از جمله علائم آن درد در ناحیه پهلو، سوزش ادرار و تب می‌باشد و ممکن است حتی بیمار نیاز به بستری شدن پیدا کند. تماس جنسی و استفاده از قرص‌های ضد بارداری نیز از دیگر علل شیوع بیشتر عفونت‌های ادراری در زنان است.

 پروستات در مردان مسن باعث انسداد مجاری ادراری می‌شود و زمینه ابتلا به عفونت‌های ادراری را فراهم می‌کند. مثانه می‌تواند به وسیله باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و یا انگل‌ها عفونی شود. در واقع یکی از شایع‌ترین راه‌های ابتلا به عفونت مثانه آن است که میکروارگانیسم‌ها از بیرون بدن وارد پیشابراه شود.

در دیواره داخلی مثانه فضاهای خالی کیسه مانندی وجود دارد که برخی از باکتری‌ها در آن پنهان می‌شوند و از دسترس آنتی‌بیوتیک به دور می‌مانند.

علائم ابتلا به این بیماری درد در ناحیه شکم، سوزش و تکرر ادرار،  درد قسمت‌ پایین‌ کمر، تب‌ خفیف‌، بی‌ اختیاری‌ ادرار، ادرار خونی، شب‌ ادراری‌ در کودک‌، تب‌ و تحریک‌ پذیری‌ در شیرخوار است. این نوع بیماران بهتر به درمان جواب می‌دهند و مدت زمان درمان آنها کوتاه‌تر است.

تعداد بسیار زیادی از زنان به علت عدم رعایت بهداشت شخصی مبتلا به عفونت‌های رحمی نیز می‌شوند که یکی از مهم‌ترین علت نازایی در زنان عفونت‌های رحمی است. از علل ابتلای زنان مسن به عفونت‌های ادراری این است که  زنان در سن یائسگی با کاهش استروژن مواجه می‌شوند و سیستم دفاعی آنها ضعیف‌تر می‌شود و در نتیجه مستعد عفونت‌های ادراری هستند.

 خطر ابتلا به عفونت مثانه در چه کسانی بیشتر است؟

درصورت وجود موارد غیر طبیعی در ساختمان مجاری ادراری که منجر به انسداد جریان ادرار گردد، همچنین در مردانی که پروستات بزرگی دارند، یا از سوند استفاده می‌کنند و افرادی که مبتلا به دیابت یا بیماری‌های سرکوب کننده سیستم ایمنی هستند ریسک این بیماری افزایش می‌یابد.

دلیل این بیماری

 - آسیب‌ پیشابراه‌

 -‌ باکتری‌هایی‌ که‌ ‌ از راه‌ خون‌ به‌ مثانه‌ وارد می‌شوند.

 - استفاده‌ از کاتتر ادراری‌ برای‌ تخلیه‌ مثانه‌، مثلاً پس‌ از زایمان‌ یا جراحی‌.

- باکتری‌هایی‌ که‌ از راه‌ پوست‌ اطراف‌ ناحیه تناسلی‌ و مقعدی‌ به‌ مجاری‌ ادراری‌ راه‌ می‌یابند.

توصیه‌های تغذیه‌ای برای پیشگیری

  قره‌قاط‌ میوه‌ای است که مصرف آن مانع چسبیدن باکتری E.coli به مثانه و سلول‌های اپیتلیوم واژینال می‌شود و از عفونت دستگاه ادراری پیشگیری می‌کند. عصاره قره‌قاط و زغال‌اخته به دلیل داشتن پروآنتوسیانیدین، پیوستن باکتری‌ها به بافت مثانه را مهار می‌کند.

نوشیدن آب قره قاط شیرین نشده به طور منظم به کاهش خطر عفونت مثانه و مجاری ادراری کمک می‌کند، اما دقت داشته باشید که نوشیدن این عصاره‌ها عفونت ادراری را درمان نخواهد کرد. پس اگر دارای علائم عفونت ادراری هستید، باید به پزشک مراجعه کنید و آنتی بیوتیک دریافت نمایید.

آب‌ قره‌قاط‌ باعث اسیدی شدن ادرار نیز می‌شود. برخی‌ از داروها وقتی‌ ادرار اسیدی‌ باشد، بهتر عمل‌ می‌کنند. قره قاط درختچه‌ای متعلق به خانواده Ericaceae می‌باشد که از دیرباز به دلیل اثرات کاهش قند و فشار خون در طب سنتی‌ایران استفاده می‌شده است. مهم‌ترین متابولیت‌های برگ و میوه قره قاط را فنل‌ها و به ویژه آنتوسیانین‌ها تشکیل می‌دهند که دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی قوی هستند.

نتایج نشان می‌دهند برگ و میوه گیاه دارویی قره‌قاط سرشار از ترکیبات فنلی بوده و نیز خاصیت آنتی‌اکسیدانی داشته، بنابراین می‌توان از آن به عنوان یک منبع گیاهی که دارای ترکیبات آنتی اکسیدانی است در صنایع غذا و دارو استفاده کرد...

برای خواندن بخش دوم- خوراک‌های رژیمی ویژه عفونت مثانه و رحم- اینجا کلیک کنید.