جدال لیزری پزشکان عمومی و متخصصان

یکی از به‌روزترین و بهترین روش‌های رفع موهای زائد بدن و صورت و همچنین درمان برخی بیماری‌های پوستی استفاده از لیزر است. اما چه کسی باید از لیزر برای درمان یا حتی موارد زیبایی استفاده کند؟

به گزارش به نقل از «فرهیختگان آنلاین»، لیزر و لیزردرمانی دو واژه‌ای هستند که در دهه گذشته بیشتر از مطب پزشکان پوست در پیاده‌رو‌ها، آرایشگاه‌ها و مطب پزشکان عمومی هم دیده شده است.

یکی از به‌روزترین و بهترین روش‌های رفع موهای زائد بدن و صورت و همچنین درمان برخی بیماری‌های پوستی استفاده از لیزر است. اما چه کسی باید از لیزر برای درمان یا حتی موارد زیبایی استفاده کند؟ هرشخصی که آموزش‌های دوره‌ای کار با دستگاه‌های لیزر را دیده باشد یا حتی پزشکان متخصص صلاحیت کار با لیزر را دارند یا نه؟لیزر موهای بدن یا لیزرهای درمانی اگر به صورت صحیح و درست انجام نشود یا دستگاه‌ها مناسب نباشند، می‌تواند مشکلاتی مانند سوختگی در نواحی انجام لیزر، ایجاد جوش، تغییر رنگ پوست به صورت سیاه‌شدگی و خطرات دیگری را به همراه داشته باشد. وزارت بهداشت در این موارد بسیار سختگیرانه رفتار کرده تا جایی که حتی عمل‌های لیزردرمانی را برای پزشکان عمومی ممنوع کرده است. اما متاسفانه ما شاهد این هستیم که پزشکان عمومی، مراکز لیزردرمانی که به صورت تجربی فعالیت می‌کنند و حتی بعضا در برخی آرایشگاه‌ها افراد غیرمتخصص ولو پزشک از لیزر برای رفع موهای زائد بدن، برداشتن خال و در برخی موارد درمان‌های پوستی استفاده می‌کنند.

دیوان عدالت: پزشکان عمومی اجازه لیزردرمانی ندارند

1- هیات عمومی دیوان عدالت اداری با رد تقاضای ابطال ممنوعیت انجام عمل لیزردرمانی به‌وسیله پزشکان عمومی، رای به ابقای این تصمیم وزارت بهداشت درخصوص انجام عمل مذکور به‌وسیله متخصصان پوست داد. به دنبال شکایت از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و درخواست لغو اثر از تصمیم شماره 92/426 مورخ سوم دی سال 92 دبیر هیات ممتحنه رشته بیماری‌های پوست درخصوص اینکه پزشکان عمومی نمی‌توانند لیزردرمانی انجام دهند زیرا اطلاعی از بیماری‌هایی که لیزردرمانی در آنها انجام می‌شود، ساختمان پوست و عوارضی که ممکن است برای بیماری پیش‌آید، ندارند و دوره لازم برای لیزردرمانی همان دوره تخصصی رشته پوست است، هیات عمومی دیوان عدالت اداری پس از بحث و بررسی رای به ابقای این تصمیم داد، بنابراین ممنوعیت انجام عمل لیزردرمانی به‌وسیله پزشکان عمومی به قوت خود باقی خواهد ماند.

در رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری در این مورد آمده است: با عنایت به اینکه تصمیم دبیر هیات ممتحنه رشته‌های بیماری پوست به تاریخ سوم دی سال 92 و نامه مورخ 28 مهر سال 93 مدیرکل دفتر نظارت و اعتبار بخشی امور درمان وزارت بهداشت، براساس اینکه پزشکان عمومی در دوره تحصیل درخصوص لیزردرمانی تحت تعلیم قرار نمی‌گیرند، صادر می‌شود. رئیس هیات مذکور با توجه به کوریکولوم آموزش دوره پزشکی عمومی به‌عنوان مرجع علمی اظهارنظر کرده موضوع منطبق است با آرای اخیرالصدور هیات عمومی به شماره 1298-1297 مورخ 22 اسفند 96 و لذا تصمیمات مورد اعتراض قابل ابطال نیست.

مافیای وزارت بهداشت سبب مشکلات حوزه لیزر و لیزردرمانی شده است

2- دکتر احمد زنگنه متخصص پوست که 11 سال در این حوزه مطالعه و طبابت کرده است در گفت‌وگو با «فرهیختگان» از مشکلات ورود افراد غیرحرفه‌ای به این حوزه و همچنین لزوم تغییر دیدگاه در جامعه در رابطه با استفاده از لیزر و لیزردرمانی می‌گوید.

اختلاف بین پزشکان و پزشکان متخصص پوست در زمینه لیزر چند سالی باب شده است که البته این مهم علت‌های مختلفی دارد که در ادامه به چند مورد از این اختلافات اشاره می‌کنم.

نامه اخیر دیوان عدالت که در بخش‌های مختلف خبری تلویزیون هم پخش شد حامل این مطلب بود که یک‌سری از پزشکان عمومی خلاف آنچه در قانون است (عدم اجازه پزشکان عمومی برای استفاده از لیزر) به دیوان عدالت اداری شکایت کرده بودند و درخواست داشتند که این قانون را بردارند اما درنهایت موفق نشدند و دیوان عدالت اداری رای داده که پزشکان عمومی حق کار درخصوص لیزر را ندارند. علت اینکه تنها متخصصان پوست می‌توانند با لیزر کار انجام دهند و پزشکان عمومی نمی‌توانند شامل دو بحث است؛ در دوران پزشکی عمومی آموزش‌هایی که به یک فرد داده می‌شود در این حوزه خیلی متنوع و گسترده است. در زمینه بیماری‌های پوست و مشکلات پوستی متفاوتی است که پزشکان عمومی‌ می‌توانند آنها را درمان کنند. من خودم حدود 11 سال در این حوزه کار می‌کنم و شاید 70 یا 80 درصد بیماری‌های پوستی که به من مراجعه می‌کنند احتیاج به تخصص ندارند و حتی یک پزشک عمومی باتجربه، آگاه و مجرب می‌تواند مشکلات آنها را درمان کند. ولی به دلیل اینکه یک جو تخصصی و تخصص‌گرایی در جامعه وجود دارد، معمولا مردم به ما مراجعه می‌کنند.

علت دیگر این است کسی که می‌خواهد با یک دستگاهی به‌عنوان لیزر موهای زائد، یا کک‌و‌مک و... کار کند، باید آموزش‌های لازم درخصوص این بیماری‌ها را دیده باشد و فقط کسی که بلد باشد با دستگاه لیزر موهای زائد کار کند، کفایت نمی‌کند.

انجام کار را می‌تواند یک نفر با مشاهده و آموزش تجربی آن را یاد بگیرد ولی اگر کسی به بیماری پرمویی که در خانم‌ها بیشتر به چشم می‌خورد مبتلا باشد، ابتدا باید علت پرمویی و به وجود آمدن آن را پیدا کرد و حتی با ساختار پوست و مو آشنایی داشته باشد و بعد درمان و استفاده از لیزر را شروع کرد.

یک پزشک متخصص پوست علاوه‌بر هفت یا هشت سال دوران عمومی، چهار سال در حوزه پوست و مو و مشکلات ناخن و مخاط کار می‌کند، در نتیجه به ساختار و عملکرد پوست و بیماری‌های پوست و مو و بیماری‌های ناخن اشراف کامل دارد و می‌تواند دقیقا تشخیص دهد که آیا یک بیمار به لیزر احتیاج دارد یا نه؟ و آیا با عمل لیزر نتیجه‌ می‌گیرند یا نه؟ در صورتی که پزشکان عمومی حداکثر دو ماه طی دوران هفت، هشت سال پزشکان عمومی می‌توانند آموزش‌های گفته‌شده را ببینند که با توجه به تجربه‌ای که من از دوران پزشک عمومی دارم، اگر کسی که واقعا اهل علم و دنبال یادگیری باشد با همان دو ماه می‌تواند خیلی از بیماری‌های پوست و مو را درمان کند. طبیعتا وقتی کسی می‌خواهد دو ماه دوره پوست و مو را بگذراند، اولویت آموزش‌دهنده‌ها با دانشگاه‌های علوم پزشکی است و یاد دادن بیماری‌های مهم و شایع به پزشکان عمومی است.

با توجه به صحبت‌هایی که انجام شد بحث اولویت‌ها پیش می‌آید، فردی که دو ماه در حوزه پوست و مو آموزش داده می‌شود قطعا از نظر علمی تفاوت بسیاری با شخصی دارد که چهار سال در این حوزه کار می‌کند و حدود یک سال با قضایای لیزر و عوارض جانبی و کارکرد دستگاه کار می‌کند و آموزش دیده و اشراف کامل بر مباحث دارد.

بسیاری از بیمارانی که به ما و سایر متخصصان پوست مراجعه می‌کنند خودشان در ابتدا استفاده از لیزر را برای درمان پیشنهاد می‌کنند، در صورتی که بیماری آنها شاید اصلا نیازی به استفاده از لیزر نداشته باشد و شخصی که تخصص پوست نداشته باشد این پیشنهاد بیمار را می‌پذیرد و نیاز کاذب برای افراد جامعه ایجاد می‌شود.

یکی از دلایل نیاز کاذب استفاده از لیزر در جامعه، شرکت‌های واردکننده‌ای هستند که دستگاه‌های لیزر را می‌فروشند، همان‌طور که می‌دانید تعداد متخصصان پوست نهایت هزار تا دو هزار نفر در کل کشور است و این شرکت‌ها اگر بخواهند فقط به این تعداد محدود دستگاه لیزر بفروشند، مساله‌ای نیست. ولی مشکل اینجاست که این شرکت‌ها برای درآمد بیشتر نه‌تنها پزشکان عمومی بلکه افراد معمولی جامعه که هیچ تحصیلی در زمینه پزشکی ندارند هم وارد کار می‌کنند و بعضا دیده شده است که از طریق پیامک به آنها اعلام می‌کنند که در کنار فروش دستگاه، آموزش رایگان هم داده می‌شود که بعد از خریداری این دستگاه افراد بتوانند فورا کار را شروع کنند!

در این میان فقط به چیزی که توجه نمی‌شود سلامتی مردم است. مطمئنا هیچ کسی با صرف آموزش کوتاه‌مدت، اشراف کامل به دستگاه لیزر و کارکرد آن و همچنین به بیماری‌های پوست و مو پیدا نمی‌کند.

آموزش و مدرک‌هایی که این شرکت‌ها می‌دهند، مدرک غیرقابل اتکایی است ولی متاسفانه خیلی از پزشکان عمومی با اتکا به این مدارک شروع به کار می‌کنند و در بسیاری از مواقع هم به مشکل برمی‌خورند. چون اگر مشکلی به وجود بیاید، بیمه‌ها مشکل را قبول نمی‌کنند و در دادسرای پزشکی هم جرم محسوب می‌شود.

طی چند سالی که کشمکش‌هایی بین پزشکان عمومی و متخصصان پوست وجود داشت، به نتایجی رسیدیم که یک‌سری افرادی که در بدنه اصلی وزارتخانه هستند، به این قضایا دامن می‌زنند و علت این است که معمولا در زمینه تجهیزات پزشکی خودشان نفعی می‌برند و من براساس برخی شنیده‌ها فکر می‌کنم افرادی در وزارتخانه هستند که نمی‌خواهند کار با دستگاه‌های لیزر تنها به وسیله پزشکان متخصص انجام شود و حاضرند هر کسی با هر درجه و مدرکی کار لیزر را انجام دهد، به خاطر این است که خودشان تا آنجا که می‌توانند این دستگاه‌ها را وارد می‌کنند و از فروش آن سودهای کلانی هم می‌برند.

منفعت یا سلامت مردم؟

3- اطلاع‌رسانی، افزایش آگاهی عمومی مردم، برخورد با متخلفان، نظارت بر فروش دستگاه‌های لیزر، وضع قوانین سخت و... از مواردی هستند که مجلس و وزارت بهداشت می‌توانند از شیوع یک پدیده آسیب‌زا در جامعه جلوگیری کنند که البته تا به امروز خیلی از موارد گفته‌شده رعایت نشده است و افراد در جامعه قربانی حس نیاز کاذب به وجود آمده از سوی پزشکان عمومی، آرایشگاه‌ها و مراکز غیرمجاز لیزردرمانی شده‌اند.

وزارت بهداشت و پزشکان بارها و بارها اعلام کرده‌اند که سلامت مردم در اولویت کاری آنهاست اما متاسفانه به دلیل منافع اقتصادی بسیاری از پزشکان عمومی کاری را انجام می‌دهند که در آن حوزه تخصص لازم را ندارند و وزارت بهداشت به دلیل سود وارد کردن دستگاه‌های لیزر، افرادی را وارد این حوزه می‌کنند که صددرصد فاقد صلاحیت لازم برای استفاده از این دستگاه‌ها هستند. راه‌حل هر بیماری پوستی‌ای درمان با لیزر نیست و قبل از استفاده از لیزر باید با متخصص پوست مشورت کرد و خودسرانه از این راه درمانی استفاده نشود.