گزاره‌های-دینی

محمد فتحعلیخانی - عضو پژوهشکده حوزه و دانشگاه

بحث از زبان دین و نسبت آن با واقعیت و چگونگی آزمون گزاره های دینی از مسائل جدید فلسفه دین است; یعنی از زمانی که معرفت شناسی جدید (از زمان کانت به بعد) راه جزمگرایی در عقل اندیشی و اعتماد بی حد و مرز به عقل را مورد سؤال قرار داد و حدود عقل بشر مورد بحث جدی قرار گرفت

نوشته شده توسط: عبدالحسین خسروپناه(1)

زبان وحی دارای ویژگی هایی است که روشن نمودن آن ها از طرفی به فهم و تفسیر دقیق تر آن کمک می نماید و از طرفی، پاسخ برخی از تردیدها و سؤالات در مورد اعتبار وحی را فراهم می آورد. پرداختن به تمام ویژگی های زبان وحی فراتر از گنجایش یک مقاله است، لذا در اینجا از میان ویژگی های مختلف آن دو نمونه مهم مورد بحث قرار می گیرد:

بحث معناداری و اثبات پذیری گزاره های دینی از جمله مسائلی است که در حوزه مباحث کلام جدید و فلسفه دین از اهمیت و اولویت خاصی برخوردار است

فهم متون مقدس در دنیای معاصر با چالش هایی جدّی روبه رو گشته و بحران هایی بزرگ، ساحت معرفت را به تلاطم انداخته که عبور از این بحران ها تلاشی همه گیر و تحقیقی پی گیر می طلبد.

نوشتار حاضر به بررسی و مقایسه میان اسلام و مسیحیت در مواجهه با مسئله «عقل یا ایمان؟» می پردازد و در صدد پاسخ به این پرسش ها است: «هنگام مواجهه با گزاره های دینی آیا باید جانب عقل را گرفت یا ایمان را؟ میزان اعتبار هریک چقدر است؟ آیا پیروان سایر ادیان همچون مسیحیت تا به حال با چنین مسئله ای مواجه شده اند؟ اگر پاسخ مثبت است در این باره چگونه عمل کرد ...

در مقاله پیشین یادآور شدیم که بحث معنی شناسی گزاره های دینی را در دو بخش بررسی خواهیم کرد; بخش نخست آن مربوط به گزاره هایی است که در مورد خداوند به کار می رود، و هدف، بررسی بار معنایی این گزاره ها و واژه های گرفته در آن،بوده است