چرخش لگن به معنی انحراف لگن از موقعیت طبیعی می باشد که سبب بروز درد کمر و عضلات تحتانی شده و وضعیت دشواری را رقم می زند. در این مطلب با انواع چرخش لگن، علائم و راه های درمان این مشکل آشنا می شوید.
از درد کمر تا ناهماهنگی بدن؛ چرخش لگن را چگونه برطرف کنیم؟
چرخش لگن به معنی انحراف آن از موقعیت طبیعی در سه صفحه حرکتی(قدامی، خلفی، جانبی و چرخشی ) می باشد. این عارضه می تواند تاثیر زیادی بر راستای بدن، توزیع وزن و عملکرد عضلات داشته باشد.
این عارضه غالبا ناشی از عوامل مختلفی مثل ضعف عضلانی، عادت های حرکتی نادرست یا تفاوت در طول اندام ها بوده و می تواند سبب بروز درد و محدودیت در نواحی مختلف بدن گردد. درک انواع چرخش لگن و مکانیزم های جبرانی بدن برای حفظ تعادل در این وضعیت اهمیت بالایی در تشخیص و ارائه راهکارهای درمانی مناسب دارد.
در ادامه پیرامون این مشکل بیشتر صحبت می کنیم. همچنین می توانید برای اطلاع از درمان افتادگی لگن و بیماری التهاب لگن از این مقالات هم بازدید نمایید.
چرخش لگن چیست؟
به انحنای بیش از حد استخوان ران ناشی از فشار زیاد، چرخش لگن می گویند. داشتن درجات معینی از کج شدگی لگن می تواند طبیعی بوده و برای فرد مبتلا مشکلی ایجاد نکند ولی اگر میزان چرخش لگن زیاد باشد سبب زانو درد، کمر درد و افزایش دیگر اختلالات اسکلتی عضلانی می شود.
علائم جابجایی لگن چیست؟
سبک زندگی مدرن با نشستن طولانی مدت و حرکات ناصحیح نقش مهمی در بروز جابجایی لگن دارد. کوتاه شدن عضلات خم کننده ران، افزایش فشار بر دیسک های بین مهره ای کمر و ضعف عضلات ثبات دهنده مرکزی از پیامدهای سبک زندگی ماشینی بوده و می تواند به جابجایی لگن و بروز علائم زیر منجر شود:
درد ناحیه کمر
یکی از شایع ترین علائم جابجایی لگن، درد ناحیه کمر است که می تواند به شکل یک درد مبهم، تیز یا تیرکشنده حس شود. تغییر جهت لگن می تواند فشار نامتفارنی روی ستون فقرات کمر وارد نماید و درد ایجاد کند.
درد لگن و باسن
بروز درد در ناحیه لگن و عضلات باسن می تواند از علائم تغییر جهت لگن باشد.
درد ران و کشاله ران
عدم تعادل عضلانی ناشی از تغییر جهت لگن می تواند به عضلات ران و کشاله ران فشار وارد نموده و سبب درد و گرفتگی این نواحی شود.
اختلاف طول پاها
تغییر جهت لگن می تواند سبب شود فرد حس کند یکی از پاهایش کوتاه تر از دیگری بوده حتی اگر طول پاها واقعا یکسان باشد. در موارد شدید ممکن است اختلاف واقعی در طول پاها نیز به وجود آید.
مشکل راه رفتن و ایستادن
با تغییر جهت لگن فرد ممکن است در هنگام راه رفتن احساس ناپایداری نماید یا برای طولانی مدت به راحتی نتواند بایستد.
محدودیت حرکتی
تغییر جهت لگن می تواند دامنه حرکتی مفصل لگن را محدود و انجام برخی حرکات مثل خم شدن یا چرخش تنه را سخت کند.
وضعیت نامناسب بدنی
تغییر جهت لگن می تواند با بروز قوز، افتادگی شانه و انحراف ستون فقرات ارتباط داشته باشد.
احساس گرفتگی و سفت شدن عضلات
عضلات اطراف لگن، کمر و ران ممکن است به علت تغییر جهت لگن، به منظور جبران عدم تعادل دچار گرفتگی و سفتی بشوند.
خستگی زودرس
تلاش بدن به منظور حفظ تعادل در اثر تغییر جهت لگن، می تواند به خستگی زودرس منجر شود.
درد زانو و مچ پا
تغییر جهت لگن می تواند زنجیره حرکتی بدن را تحت تاثیر بگذارد و سبب درد مفاصل پایین تر مثل زانو و مچ گردد.
انواع چرخش لگن
لگن به عنوان یک پل ارتباطی بین بالاتنه و پایین تنه، نقش حیاتی در بیومکانیک بدن ایفا کرده و هر نوع انحراف از وضعیت تراز، تحت عنوان چرخش لگن می تواند بر راستای ستون فقرات و عملکرد اندام های پایینی تاثیر بگذارد. این تغییر جهت لگن نواع مختلفی دارد از جمله:
تغییر جهت لگن به سمت جلو
این نوع جابجایی که به سمت جلوی لگن می باشد، سبب سفت شدن ماهیچه های پایین کمر می شود، زیرا این حالت، انحنای طبیعی که در ستون فقرات وجود دارد را تشدید می کند. تغییر جهت لگن به سمت جلو ممکن است به علت وزن بالای شکم ایجاد شود. به طور مثال در طول بارداری به خاطر افزایش وزن در ناحیه شکم ایجاد این عارضه بیشتر احتمال بروز دارد.
تغییر جهت لگن به سمت عقب
تغییر جهت لگن به سمت عقب عکس حالت آن به سمت جلو است. این مشکل از انحنای طبیعی لگن کاسته و بدین ترتیب ماهیچه های کمر از مقدار طبیعی کشیدگی بیشتری پیدا می کنند. در هر دو وضعیت، بیمار درد را تجربه کرده، ولی میزان آن برای تمام افراد به اندازه یکسان نیست.
تغییر جهت جانبی لگن
انحراف جانبی لگن زمانی اتفاق می افتد که یک سمت لگن بالاتر از دیگری باشد. این مسئله می تواند سبب شود بعضی از عضلات منقبض و برخی دیگر ضعیف بشوند. علائم این عارضه شامل درد کمر و لگن، راه رفتن نامتعادل، تراز ضعیف ستون فقرات است.
دلیل اصلی تغییر جهت جانبی لگن اغلب به علت عادات بد وضعیت بدن، نشستن بیش از حد با وضعیت بدنی نادرست، اختلاف طول پا و عدم تعادل بدنی گزارش شده است.
تغییر جهت لگن به طرفین
در تغییر جهت لگن به طرفین یک سمت لگن نسبت به سمت دیگر به طرف بالا یا پایین متمایل شده و این عدم تراز ممکن است در اثر اختلاف طول پاها، ضعف یا سفتی عضلات یک طرف بدن (نظیر عضلات ابداکتور یا اداکتور ران)، یا الگوهای حرکتی نامتقارن اتفاق افتد.
این وضعیت می تواند به فشار نامتعادل بر مفاصل و عضلات درگیر شده منجر گردد و در نهایت سبب درد لگن در زنان و مردان، کمر و حتی اندام های پایینی شود.
درمان انحراف یا تغییر جهت لگن
درمان انحراف لگن با هدف بازگردان تراز مناسب لگن، کاهش درد و بهبود عملکرد آن صورت می گیرد. در حالی که در موارد نادر مداخله جراحی برای صاف شدن ستون فقرات و به دنبال آن توانبخشی هم در نظر گرفته می شود.
خوشبختانه، اغلب موارد انحراف لگن با روش های غیرجراحی و محافظه کارانه به طور موثری قابل درمان بوده که در ادامه به آنها اشاره می شود:
حرکات اصلاحی
انجام حرکات ورزشی مناسب و فیزیوتراپی یکی از موثرترین راهکارهای درمان انحراف و کجی لگن محسوب می شود. داشتن یک برنامه تمرینی تخصصی ، به جهت دهی مناسب لگن کمک می کند. این برنامه ها شامل ترکیبی از تمرینات کششی و تمرینات تقویتی است.
هدف از تمرینات هم ایجاد تعادل عضلانی در اطراف لگن و ستون فقرات می باشد تا از انحراف دوباره جلوگیری شود.
منوال تراپی
منوال تراپی یا درمان فیزیکی که توسط فیزیوتراپ یا کایروپراکتیک و تحت نظر متخصصان ارتوپدی صورت می گیرد ، می تواند به بهبود دامنه حرکتی مفاصل لگن و ستون فقرات، کاهش درد و رفع محدودیت های حرکتی کمک نماید. این تکنیک ها شامل موبیلیزاسیون مفاصل و دستکاری بافت نرم می باشد.
ماساژ درمانی
ماساژ درمانی به کاهش تنش و اسپاسم عضلات اطراف لگن و کمر کمک می کند و در نتیجه درد را تسکین می بخشد. همچنین انعطاف پذیری را افزایش می دهد.
تغییر سبک زندگی
تغییر سبک زندگی از طریق حفظ وزن مناسب، اجتناب از نشستن طولانی مدت و داشتن فعالیت بدنی منظم می تواند در جلوگیری و مدیریت چرخش لگن موثر باشد.
