به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «روایتشناسی» (مبانی نظریه روایت) نوشته مانفرد یان به تازگی با ترجمه محمد راغب توسط نشر ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شده است. متن این کتاب ترجمه مقالهای است که نسخه اصلیاش در سال 2005 چاپ شده است.
به بیان ساده، این کتاب درباره عناصر اصلی روایت است و اینکه روایت چه خصوصیاتی دارد؟ این مساله در شاخههای معمول ادبیات یعنی شعر، نمایش و داستان بررسی شده است.
در بخش آغازین این کتاب یا مقاله گفته میشود که نخست باید خود روایت را تعریف کنیم. عناصر اصلی روایت چیست؟ یک روایت برای اینکه روایت شمرده شود، چه باید داشته باشد؟ پاسخ ساده این است که بگوییم همه روایتها داستانی را عرضه میکنند. داستان پیرفتی از رویدادهاست که شامل شخصیتها میشود. از این رو، روایت شکلی از ارتباط است که پیرفتی از رویدادها به دست میدهد، رویدادهایی که شخصیتها ایجاد و تجربه کردهاند. به این ترتیب در فصل اول این کتاب بیشتر بر راویان و شخصیتها تمرکز شده است.
عناوین بخشهای 9 گانه این کتاب به این ترتیب است:
«آغاز»، «چهارچوب روایتشناسی»، «روایتگری، کانونیسازی و وضعیتهای روایی»، «کنش، تحلیل داستان، نقلپذیری»، «زمان دستوری، زمان، وجوه روایی»، «صحنه و فضای داستانی»، «شخصیتها و شخصیتپردازی»، «گفتمانها: بازنماییهای گفتار، اندیشه و آگاهی» و «مطالعه موردی: "تابلوی قایق ماهیگیری" آلن سیلیتو».
در قسمتی از این کتاب میخوانیم:
سطوح روایت
داستانگویی میتواند در سطوح مختلفی اتفاق افتد. همانطور که بارت مطرح کرده، «داستانهایی درون داستانهایی درون داستانها». الگویی که در 1.3.2 ارائه شده چهارچوبی عمومی فراهم میکند که به سادگی میتواند برای پیچیدهترین موارد اختیار شود. چنین موردی وقتی روی میدهد که شخصیتی در داستان شروع میکند به گفتن داستان خودش و روایتی درون روایت یا قصهای درون قصه میآفریند. اکنون روایت اصلی، «قاب» یا «قالب» است و داستانی که شخصیت روایتگر میگوید «درونهای» یا «زیر روایت» است.
این کتاب با 200 صفحه، شمارگان 770 نسخه و قیمت 17 هزار تومان منتشر شده است.