تیمهای عملیاتی در حال تکمیل شناسنامههای امدادی خانوارهای گلستانی شاهد بیسابقهترین عملیاتهای امداد هوایی در گلستان بودیم بارندگیهایی که سیل را میهمان ناخوانده نوروز بسیاری از خانوادههای ایرانی کرد، از ٢٦ اسفند سال گذشته آغاز شد؛ درست زمانی که مردم داشتند خودشان را برای سال جدید و تعطیلات نوروز آماده میکردند.
به گزارش به نقل از روزنامه شهروند ،سامانه از غرب کشور وارد شد اما گلستان نخستین جایی بود که مردمش سین سیل را قبل از چیدن هفتسینشان به چشم دیدند و چنان غافلگیر شدند که دیگر نه عیدی داشتند و نه هفتسینی. سین هشتم، سیل، در برخی از شهرهای گلستان، خانه و زندگی مردم را هم زیر آب فرو برد و نوروزی تلخ برای آنها رقم زد. شاید آن روزها کسی پیشبینی نمیکرد سیل بیست و چند روز بسیاری از استانهای کشور را درگیر خواهد کرد و گرد غم بر چهره روزهای ابتدایی سال همه ایرانیان بپاشد؛ عمق و وسعت بحران بهقدری بود که نوروز ٩٨ بهعنوان سیلابیترین ایام کشور در دههای اخیر در تقویم کشور ثبت شد.
گلستان نخستین میزبان این میهمان ناخوانده بود؛ سیل و رانش زمین خساراتی به منازل مسکونی، راه، تأسیسات زیربنایی و مزارع و باغات در شهرهای گمیشان، آققلا، گنبد، آزادشهر، سوادکوه، بندر ترکمن و دهها روستا وارد و پای شماری از مسئولان کشوری را به این استان باز کرد، اما سیل ویرانگر فقط در استانهای شمالی جولان نداد و دروازه قرآن شیراز و استانهای لرستان و خوزستان میزبانهای بعدی این خشم طبیعت بودند.
گلستان اما در این میان، با گذشت ٢٥ روز از شروع عملیات امدادونجات جمعیت هلالاحمر، روزهای بحرانی و وضع اضطراری را پشت سر گذاشته و مردم کمکم به زندگی عادی برمیگردند. سید طاها میرصادقی، امدادگر گلستانی جمعیت هلالاحمر است و ٢٨سال است بهعنوان امدادگر هلالاحمر خدمت میکند. تجربه چالشبرانگیز و سخت امدادرسانی به سیلزدگان استان گلستان و روایت امدادرسانی و وضع فعلی شهرهای سیلزده استان، موضوع با این امدادگر باسابقه هلالاحمر است. از روزهای شروع بارندگیها چهار روز قبل از تمامشدن سال ٩٧ شروع میکند و میگوید: «بارشهایی که حجم زیادی داشت در ابتدا تعدادی از خانههای بندر گز را دچار آسیب و جاده بینالمللی بندر گز در گلوگاه را مسدود کرد.
رفتهرفته همین بارندگیها به شهرهای دیگر رسید و در مسیر رودخانههای استان باعث طغیان آب به بخشهای مجاور رودخانه شد. قسمتهایی از شهرستان گنبد کاووس دچار سیلاب شد و در همین روزها قایقهای نجات جمعیت هلالاحمر بخشهایی از شهر که تخلیه نشده بودند را به سرعت تخلیه کردند.»
مدیریت بحران استان به بخشهایی که احتمال سیلاب وجود داشت، پیش از وقوع بحران دستور تخلیه داده بود. این توضیح را امدادگر گلستانی میدهد و میگوید: «اکثر نقاط تخلیه شده بود. کسانی که تخلیه نکرده بودند هم به کمک قایقهای امداد تخلیه کردند. بعد از دو، سه روز که وضع گنبد کاووس به حالت عادی برگشت، آققلا درگیر شد که شدت و میزان خسارتها به مراتب بیشتر بود. به همین دلیل تجهیزات تخصصی نجات از گنبد به این شهر منتقل شد.»
در آققلا ارتفاع آب در بخشهایی از شهر به بیش از یک و نیم متر میرسید، ارسال مواد غذایی علاوه بر تخلیه و اسکان اضطراری در دستور کار قرار گرفت. میرصادقی تعریف میکند: «تخلیه و اسکان اضطراری مردم آققلا بیش از ١٠ روز طول کشید و در این میان بودند افرادی که به یکسری داروهای خاص مثل داروهای قلبی نیاز داشتند که این افراد به مراکز درمانی انتقال پیدا کردند. سیل بعد از آققلا به گمیشان رسید ولی تمهیدات و هشدارها خسارتهای این بخش را کمتر کرده بود؛ تیمهای آموزشی نجات در سیلاب به گمیشان اعزام شدند؛ با توجه به اینکه در برخی روستاها دسترسی قطع شده بود، این تیمها برای کمک، امدادرسانی و عملیاتهای امدادی به این منطقه رفتند.»
مسیر گمیشان تا همین چند روز پیش بسته و تنها راه دسترسی از طریق آب یا امداد هوایی بود که به گفته این امدادگر عملیاتهای بیسابقهای از طریق امداد هوایی انجام شد. با توجه به شرایط جوی و نقاط بسیار آبگرفتگی و نقاط خاص فرود، کنترل منظم و خوبی شاهد بودیم و اقلام بسیاری مثل بستههای زیستی از چادر و پتو گرفته تا دارو و دیگر اقلام به مردم آسیبدیده رسید.
در طول این هفتهها ٦ فروند بالگرد در گلستان فعال بودند که با باز شدن مسیرهای زمینی یک یا دو فروند در استان باقی مانده تا در صورت نیاز مورد استفاده قرار گیرد.
میرصادقی درباره این روزهای گلستان که بحران را پشت سر گذاشته است نیز میگوید: «درحال حاضر تیمهای عملیاتی درحال تکمیل شناسنامههای امدادی خانوادههای گلستانی آسیبدیده از سیل هستند تا در صورت نیاز به کمکهای دیگر، با مستندات و اطلاعات کامل خانوارها در خدمت آنها باشیم.»
بخش عمدهای از آسیبدیدگان به خانههایشان برگشتهاند و تقریبا با فروکش آب شرایط کاملا عادی خواهد شد. میرصادقی از گشتزنی در مناطق سیلزده و مشاهده وضع این مناطق میگوید: «استنباط من این است که سطح آب نسبت به روزهای گذشته بسیار کاهش پیدا کرده. در اکثر مناطق گاز و برق وصل شده است، به غیر از مناطقی که ارتفاع آب بالا بود با کاهش سطح آب و ایمنی بیشتر گاز و برقشان وصل میشود.
خوشبختانه میتوان گفت طی روزهای آتی وضع همه شهرها و روستاهای سیلزده به حالت عادی برمیگردد.»در کمکرسانی و امدادرسانی در حوادث و بحرانها یکی از مهمترین عوامل موثر در سرعت و کیفیت روند کار، همکاری مردمی است که آسیبدیده هستند یا در معرض خطر قرار دارند.
اینکه تمام و کمال به امدادگران و دستگاههای مسئول اعتماد کنند و با آنها در همه کارها همکاری لازم را داشته باشند. میرصادقی همکاری مردم را در سرعت امدادرسانی و بهبود شرایط در استان گلستان بسیار موثر میداند: «من تجربههای زیادی در این سالها در فعالیتهای امدادی دارم.
با توجه به تجربه شخصی خود میتوانم بگویم که برخورد و همکاری مردم با ما بسیار بهتر و سنجیدهتر بود و سطح انتظارات مردم در روند کار هم نسبتا منطقی و معقول بود؛ شاهد مشارکت خوبی از سوی آنها بودیم. با توجه به محدودیتهایی که در برخی حوزهها داشتیم، برخورد مردم و مشارکت آنها بسیار خوب بود. میتوان گفت عمده مشکلات ما را همکاری و مشارکت مردمی مرتفع کرد. از قایقهای شخصی که خودجوش برای کمکرسانی آمده بودند تا بازوی هلالاحمر باشند تا افرادی که تراکتورهایی قوی به کمک تجهیزات ما آورده بودند.»
درباره پایان عملیات جمعیت هلالاحمر در گلستان و پیشبینی وضع در روزهای آتی از این امدادگر سوال میکنیم که میگوید: «مشخص است جمعیت تا زمانی که خطر وجود داشته باشد در کنار مردم خواهد بود و امدادرسانی ادامه خواهد داشت؛ با لایروبیهایی که صورت میگیرد، میشود خوشبین به پایین آمدن سطح آب و عادیتر شدن وضع بود. از این به بعد جمعیت وارد فاز کمکهای دیگر میشود که بتواند در برگشت مردم گلستان به زندگی روزمره کمک کند.»
میرصادقی در پایان صحبتهایش میگوید: «بهعنوان توصیه فقط از مردم میخواهیم از حضور مستقیم در محل حادثه تا جای ممکن در روزها و ساعتهای اول خودداری کنند و اجازه دهند دستگاههای امدادی کارشان را انجام دهند. مهمترین کمک مردم میتواند کمک نقدی به جمعیت هلالاحمر باشد. وقتی چیزی در مورد نیاز میشنوند همه هجمهها به سمت تهیه این اقلام نرود.»