هرچند نتیجه نهایی اعتراضات 22 بهمن به فرمانداریهای سراسر کشور اعلام میشود اما بسیاری از چهرههای رد صلاحیت شده اعم از اصلاحطلب و اصولگرا و اعتدالیون از چند روز پیش رایزنیهای خود را با شورای نگهبان دراین خصوص آغاز کردهاند و آنطور که محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید مجلس میگوید امیدهایی به تایید صلاحیت مجدد برخی از کاندیداهای این جریان وجود دارد. در کنار این رایزنیها اصلاحطلبان با بیشترین تعداد رد صلاحیتها خواستار رفع ابهامات موجود درباره دلایل ردصلاحیتشان هستند و معتقدند درصورت عدم تجدید نظر شورای نگهبان آنها امکان رقابت در انتخابات پیش رو را نخواهند داشت. آنها همچنین براین نظرند که افزایش تایید صلاحیتها موجب بالا رفتن میزان مشارکت مردم درانتخابات میشود.البته این تنها اصلاحطلبان نیستند که از عدم مشارکت مردم درانتخابات درصورت عدم رقابت نگرانند. بسیاری از چهرههای اصولگرا نیز عدم ارائه لیست انتخاباتی از سوی اصلاحطلبان را منجر به سرد شدن تنور رقابتهای انتخاباتی میدانند.درهمین راستا روز سهشنبه هفته گذشته شورای عالی سیاستگذاری جبهه اصلاحطلبان در بیانیهای تحلیلی اعلام کرد اگر دایره انتخاب مردم همچنان تنگ بماند، نمیتوانند زینتالمجالس انتخابات باشند و به دلیل سلب امکان معرفی فهرست نامزدها از آنها، لیست قابل قبولی برای معرفی به مردم نخواهند داشت.به گزارش «ایرنا» شورایعالی سیاستگذاری اصلاحطلبان در ادامه بیانیه خود با بیان اینکه ردصلاحیتهای گسترده و بیسابقه، اکثریت قریب به اتفاق چهرههای اصلاحطلب را از صحنه انتخابات حذف کرده است نوشت: از هم اکنون به نظر میرسد تکلیف بیش از 160 کرسی مجلس، از پیش معلوم است و اساسا هیچ رقابتی در آنها، حتی بین اصولگرایان نیز شکل نخواهد گرفت و در نزدیک 70 کرسی، در بهترین حالت، رقابتی کمرمق فقط بین اصولگرایان برقرار است.
شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان همچنین یادآور شد: در حوزه انتخابیه تهران نیز علاوه بر حذف نامزدهای شاخص اصلاحطلب بخش قابل توجهی از نمایندگان فعلی مجلس نیز ردصلاحیت شدهاند. این حذف، شامل تقریبا بیش از 90 درصد نمایندگان اصلاحطلب در دیگر حوزههای انتخابیه غیر از تهران است. روز پنجشنبه نیز شماری از فعالان اصلاحطلب در بیانیهای از مواضع اخیر رئیسجمهوری درباره ضرورت برگزاری انتخابات آزاد و رقابتی حمایت کردند. حسن روحانی رئیسجمهوری دوشنبه (7 بهمن ماه) در همایش استانداران و فرمانداران سراسر کشور که در وزارت کشور برگزار شد، بزرگترین خطر برای دموکراسی و حاکمیت ملی را تبدیل انتخابات به تشریفات توصیف کرده بود.
احتمال تایید صلاحیت مجدد برخی کاندیداها
درهمین حال هنوز اصلاحطلبان به نتیجه نهایی تایید صلاحیتها امیدوارند. همچنانکه سهشنبه هفته پیش نیز محمدرضا عارف، رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی با اشاره به احتمال تایید صلاحیت مجدد برخی کاندیداهای اصلاحطلب، گفت: ما در حال حاضر اصلیترین جریان این کشور و نظام را نمایندگی میکنیم و بنا داریم در انتخابات پیشرو لیست کاملا اصلاحطلبانه ارائه کنیم. به گزارش «ایسنا» وی در مراسم رونمایی از گزارش عملکرد فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی افزود: حضور ما بهعنوان اصلاحطلبان در راستای ادای وظیفه و تکلیف است، چرا که جریان اصلاحات جریانی است که ریشه در انقلاب دارد و حذفشدنی نیست. رئیس فراکسیون امید با اشاره به سوابق ردصلاحیتها در ادوار گذشته انتخابات گفت: من جلسهای را هم با آقای لاریجانی برای همفکری در این زمینه داشتم و ایشان هم در حال پیگیری موضوع ردصلاحیت برخی نمایندگان فعلی است. عارف تاکید کرد: ما در مورد بررسی صلاحیتها گزارشهای غیر رسمی داریم، خوشبین هستیم و امیدواریم حجم بالایی از افراد شایسته و واجد شرایط مجددا تایید صلاحیت شوند و به گرمتر شدن فضا کمک کنند.
انتقاد علی مطهری ازعملکرد شورای نگهبان
علی مطهری نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی نیز روز سهشنبه هفته گذشته نطق پیش از دستور خود را به این امر اختصاص داد و با انتقاد از عملکرد شورای نگهبان در حوزه نظارت استصوابی گفت: لازم نیست شورای نگهبان اینقدر نگران مجلس باشد؛ اگر فردی قانون اساسی را قبول دارد فساد، اخلاقی یا مالی ندارد صلاحیت او را تایید کند. به گزارش «ایسنا» وی گفت: در واقع تاکید بر این است که مجلس از همه اقشار مردم نماینده داشته باشد. نه صرفا اینکه افراد مر اسلام باشند و همه 290 نمایندهای که به مجلس وارد میشوند آیتالله باشند. در واقع افرادی که به نمایندگی مردم وارد مجلس میشوند میتوانند نماینده اقشار سهلانگار نسبت به دین هم باشند.
محمود صادقی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با اشاره به علت رد صلاحیتش در انتخابات پیشروی مجلس، در نشست شورای اصلاحطلبان قم گفت: شورای نگهبان من را به استناد بند دوم ماده 28 قانون اساسی یعنی عدم التزام به نظام جمهوری اسلامی رد صلاحیت کرده است. وی با بیان گفتوگوی خودش و اعضای شورای نگهبان در رابطه با رد صلاحیتش اضافه کرد: به اعضای شورای نگهبان گفتم من با صراحت انتقاد میکنم نه با نفاق، من نفاق ندارم و با صراحت لهجه حق را فریاد میزنم و حاضر هستم در اجرای فرامین رهبری جانم را هم فدا کنم.
درخواست توکلی از شورای نگهبان
اما این تنها اصلاحطلبان نیستندکه به روند رد صلاحیتها اعتراض دارند و خواستار تجدید نظر شورای نگهبان دراین خصوص هستند. روز پنجشنبه احمد توکلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس هیأت مدیره سازمان مردمنهاد دیدهبان شفافیت و عدالت در نامهای به اعضای شورای نگهبان خواستار تجدیدنظر در ردصلاحیت فهرستی از اصلاحطلبان شد.به گزارش «ایرنا» اودربخشی ازاین نامه باتاکید بر اینکه طرز برخورد با اکثر داوطلبان اصلاحطلب از چند جهت نیازمند اصلاح است نوشت: اعتقاد به اسلام در اینجا به همان معنایی است که به ذهن متبادر میشود، یعنی عامه مردم او را مسلمان بدانند. اگر این تلقی درست باشد که چنین به نظر میرسد، بنده از شما میپرسم کدام یک از افراد فهرست پیوست را کافر میدانید؟
وی ادامه داد: بند دوم که التزام به اسلام است قابل ارزیابی و محاسبه است. التزام به اسلام یعنی انجام واجبات و ترک محرمات. مسلمانی که اهل مسجد و محراب است. حج و انفاق را به جا میآورد، از بیتالمال مسلمانان حفاظت میکند، دغدغه مردم را دارد، نسبت به حقوق مردم حساسیت نشان میدهد، اهل شرب خمر و مال حرام و روزه خواری و... نیست، میتوان او را ملتزم به اسلام ندانست؟ اگر چنین فردی مثلا به دخالت دین در عرصه عمومی معتقد نباشد و سکولاریسم را قابل دفاع بداند و ولایتفقیه را هم ابداع و نوآوری امام بداند، ولی در عمل ملتزم به احکام شرع باشد بهطوری که او را انسانی متدین بدانند باز واجد شرط خواهد بود.
توکلی در این نامه اضافه کرد: شرط سوم التزام عملی به نظام اسلامی ظاهرا به معنای پذیرش حاکمیت و تبعیت از قانون است. این هم قابل ارزیابی و محاسبه است. اگر کسی به چراغ قرمز گاهی بیاعتنایی میکند از التزام عملی به نظام ساقط نمیشود. بلی اگر بیاعتنایی به دستورات حکومت عادت وی باشد فاقد این شرط خواهد بود.
وی ادامه داد: شرط آخر که مدرنتر از همه است، قانون حتی وفاداری کامل در عمل را نخواسته است، بلکه ابراز وفاداری را کافی میداند. کدام یک از افراد نامبرده در فهرست پیوست را میشناسید که این شرایط چهارگانه را نداشته باشند؟ رئیس هیأت مدیره سازمان مردمنهاد دیدهبان شفافیت و عدالت خاطرنشان کرد: ممکن است برخی از این افراد به قبول نداشتن ولایت فقیه، مخالفت با نظام، موافقت مذاکره با آمریکا، اصرار بر اهمیت مناسبات خارجی در امور داخلی، مخالفت با حجاب اجباری و دفاع از برگزاری کنسرت در مشهد شهرت داشته باشند، اما تا وقتی که مخالفتها جامه عمل نپوشیده باشد آنها فاقد شرایط پنجگانه نیستند.توکلی در بخش دیگری ازاین نامه با تاکید بر اینکه تفکر اصلاحطلبان در میان مردم طرفداران زیادی دارد و نمیتوان و نباید آنها را نادیده گرفت نوشت:از بیاعتنایی و سختگیری فقط دلخوری و حتی نفرت زاییده میشود. آن وقت اهداف سیاسی حکومت که وحدت ملی از اهم آنهاست از دسترس دور میشود.این نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: درخواست میکنم که به این نکات توجه بفرمایید؛ طوری نشود که با سختگیریهای نابجا علاوه بر ظلمی که واقع میشود؛ مجلس با نمایندگان فاقد صلاحیت و صفرکیلومتر شکل گیرد.پیش از این هم «عزتالله ضرغامی» رئیس پیشین صداوسیما و از فعالان اصولگرا در توییتی با اشاره به رد صلاحیت بسیاری از نیروهای متدین و انقلابی خواستار عذرخواهی از آنها شده بود. دراین میان برخی علما و مراجع تقلید همچون« آیتالله ناصر مکارم شیرازی» و«آیتالله جعفرسبحانی» نیز خواستار رفع ابهامات موجود درباره ردصلاحیتها شده و از رد صلاحیت 90 نماینده کنونی مجلس ابراز تعجب کردهاند.
موحدی کرمانی: لیستی رای ندهید
در کنار این درخواستها برای تجدیدنظر در بررسی رد صلاحیتها، روزگذشته آیتالله محمدعلی موحدی کرمانی، امامجمعه موقت تهران در خطبههای نمازجمعه انتخابات 2 اسفند را مورد اشاره قرار داد و خطاب به مردم گفت: اینطور نباشد که به یک لیست نگاه کنید و بگویید از این چند نفر خوشمان میآید رای میدهیم و از این چند نفر خوشمان نمیآید پس رأی نمیدهیم. بدانیم که روز قیامت باید جواب بدهیم. به گزارش خبرگزاری فارس او درادامه از شورای نگهبان خواست تا دقت کند افراد صالح وارد عرصه انتخابات شوند.
موحدیکرمانی همچنین از مردم درخواست کرد تا لیستی رای ندهند. انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و نخستین میاندورهای دوره پنجم مجلس خبرگان دوم اسفندماه امسال برگزار میشود.