این روزها از دست دادن حافظه تبدیل به یک معضل همه‌گیر شده است و فقط پیرترها دچار آن نمی‌شوند؛ بنابراین راه‌های تقویت هوش و حافظه اهمیت زیادی دارد.
از دست دادن حافظه
از وقتی که عینک خود را در جایی می‌گذارید و بعداً قادر به یافتن آن نیستید حتی ممکن است عینک‌تان روی موهای سرتان باشد و شما برای پیدا کردنش تمام دور و برتان را زیر و رو کنید یا وقتی که فراموش می‌کنید ناهار کودک‌تان را به او بدهید تا با خود به مدرسه ببرد. کاهش حافظه به مقدار بسیار کم کاملاً طبیعی است؛ اما حتی همین مقدار کم نیز در آینده برای شما دردسرساز می‌شود و باید جدی گرفته شود.
چند روش برای حفظ قدرت حافظه
برخی بازی‌ها را امتحان کنید
بازی‌های خوب بسیاری وجود دارند که شما می‌توانید از آنها برای تقویت حافظه‌تان استفاده کنید؛ مثل جدول، شطرنج و ... این بازی‌ها کمک میکنند تا بیشتر فکرتان را متمرکز کنید و ذهنتان را فقط به سمت یک چیز سوق دهید.
اسامی را به خاطر بسپارید
نه تنها به خاطر سپردن اسامی کمک زیادی به تقویت حافظه می‌کند، بلکه برای زندگی نیز سودمند است؛ چرا که بیشتر افراد در به خاطر سپردن اسامی دچار مشکل می‌شوند. روش‌های زیادی برای به یاد سپردن اسامی وجود دارد؛ مثلاً اسامی افراد را با اسامی حیوانات و یا برخی اعداد همراه کنید. هر وقت که از آن عدد یا نام حیوان و یا هر چیز دیگری استفاده کنید، به یاد آن نام می‌افتید.
سپردن اطلاعات بسیار جدی و مهم در ذهن
هر روز مهم‌ترین اخبار و اطلاعات مربوط به آن روز را در حافظه خود ثبت کنید. این کار تأثیر زیادی در تقویت حافظه دارد. حتی می‌توانید گاهی اوقات نکته‌برداری کنید. اتفاقات مهمی را که خارج از خانه برایتان پیش می‌آیند، بنویسید و بعد آنها در خانه مرور کنید تا ذهنتان این اطلاعات را ثبت کند.
یک زبان جدید یاد بگیرید
یک راه خوب دیگر برای تقویت حافظه‌تان این است که یک زبان جدید یاد بگیرید. این کار هم باعث تقویت حافظه و هم یک مهارت زبانی می‌شود و چندان هم دشوار نیست. بسیاری از دی‌وی‌دی‌ها، نوارها و خدمات دیگر در این زمینه کمک میکنند.
ورزش کنید
خوب و سالم غذا خوردن باعث سلامت جسم و ذهن می‌شود؛ اما ورزش نیز در این میان اهمیت ویژه‌ای دارد. هر روز نیم‌ساعت ورزش کنید. برای افراد پرمشغله، کمی پیاده‌روی از محل کار تا خانه هم غنیمت است.
ماشین خود را پیدا کنید
به یک پارکینگ بزرگ ماشین فکر کنید که پر از ماشین است. وقتی در چنین شرایطی قرار می‌گیرید، آیا به راحتی ماشین خود را پیدا می‌کنید یا اینکه همیشه گیج و سردرگم می‌شوید؟ این کار را چند بار انجام دهید و هر بار سریع‌تر ماشین خود را پیدا کنید.
به طبیعت بروید
برخی درمان‌‌های طبیعی برای تقویت حافظه جزء بهترین درمان‌ها محسوب می‌شوند. داروهای قدیمی عملکرد مغز و سیستم عصبی را تقویت میکنند. رزماری یکی از گیاهانی است که به تقویت حافظه کمک می‌کند.
خواب کافی داشته باشید
همه ما می‌دانیم که خواب چه تأثیری در سلامتی دارد. اگر خواب کافی نداشته باشید، ذهنتان مغشوش می‌شود و سلول‌های مغزی فرصت کافی برای تجدید قوا نخواهند داشت.
گل‌ها را ببویید
شاید کمی عجیب به نظر برسد، اما بوییدن برخی گل‌ها، مثل گل رز، باعث تقویت حافظه می‌شود.
ارتباط میان عملکرد مغز و تناسب اندام
افرادی که تصمیم گرفته‌اند خود را به اندامی متناسب برسانند، شاید تنها چیزی که در این زمینه به آن فکر نکرده‌اند، تأثیر این کار بر روی عملکرد مغز است. سال‌هاست که محققان روی ارتباط جسم، ذهن و روح تحقیق میکنند. اینک یوگا تمرین می‌کنید یا هر ورزش دیگری انجام می‌دهید، همه در جهت رسیدن به احساس خوب و حرکت داشتن است.
تغذیه و نقش آن در توانایی‌های ذهنی
تغذیه افراد روی رفتارها و روحیات آنها اثر می‌گذارد و علاوه بر آن در عملکرد مغز نیز مؤثر است. ذهن ما به انرژی و مواد مغذی نیاز بسیاری دارد. دریافت انرژی و موارد مغذی مختلف روی میزان مواد شیمیایی مغز تأثیر می‌گذارد. انرژی مورد نیاز مغز از کربوهیدرات‌ها، پروتئین و چربی‌ها به دست می‌آید. ویتامین‌ها و املاح معدنی برای سلامت جسم ضروری هستند. مغز ما حدود 20- 30 درصد از انرژی دریافتی را به مصرف می‌رساند و افرادی که به اندازه کافی کالری دریافت نمی‌کنند، دچار تغییراتی در عملکرد مغز می‌شوند. مثلاً نخوردن صبحانه باعث کاهش توانایی فعالیت‌های ذهنی در طول روز می‌گردد؛ به خصوص در افرادی که دچار سوء تغذیه هستند. بدن ما به کاهش انرژی از طریق کند شدن در انجام فعالیت‌های غیرضروری پاسخ می‌دهد. علاوه بر کند شدن، کاهش میزان هورمون‌ها، کاهش فعالیت‌های که نیاز به هوشیاری و دقت بیشتر دارند، کاهش انتقال اکسیژن و مواد مغذی به بدن، کاهش توانایی بدن را برای مقابله با عفونت و هزاران هزار مسأله مستقیم و غیرمستقیم دیگر نیز در اثر کاهش انرژی رخ می‌دهند.
جنین در حال رشد، نوزادان و کودکان خردسال در اثر سؤتغذیه بیشتر از بزرگ‌ترها دچار آسیب‌دیدگی مغزی می‌شوند. کاهش هوش، نارسایی‌ها بد‌رفتاری و عملکردی نیز از این عوارض هستند.
کربوهیدرات‌ها و سلامت ذهنی
کربوهیدرات‌ها مثل حبوبات، شکر تصفیه‌شده برخی میوه‌ها و سبزی‌ها تأثیر زیادی روی خلقیات و رفتار انسان دارند. خوردن غذاهای سرشار از کربوهیدرات باعث ترشح هورمون انسولین در بدن می‌شود و کمک میکنند تا قند به سلول‌های بدن برسد. میزان انسولین نباید بیش از حد نیاز باشد؛ زیرا تریپتوفان روی عملکرد انتقال‌دهنده‌های عصبی مغز اثر می‌گذارد.
پروتئین‌ها و سلامت ذهنی
پروتئین‌ها از آمینواسیدها تشکیل شده‌اند. بدن ما به هشت نوع آمینواسید ضروری نیاز دارد که باید در برنامه غذایی گنجانده شوند. گوشت، شیر، محصولات لبنی و تخم‌مرغ سرشار از پروتئین هستند. دریافت پروتئین روی عملکرد مغز و توانایی‌های ذهنی اثر می‌گذارد.
بیشتر انتقال‌دهنده‌های عصبی مغز از آمینواسیدها تشکیل شده‌اند. اگر آمینواسید مورد نیاز بدن تأمین نشود، میزان انتقال‌دهنده‌های عصبی در مغز کاهش می‌یابد و عملکرد مغز ضعیف می‌شود.
چربی‌ها و سلامت ذهنی
چربی‌ها تأثیر زیادی در عملکرد مغز و خلق و خوی افراد دارند. گوشت، کره، مارگارین، روغن‌های گیاهی سرشار از چربی‌ها هستند. البته کاهش کلسترول در بدن باعث کاهش خطر بیماری‌های قلبی می‌شود. به همین دلیل بهتر است از اسیدهای چرب امگا 3 استفاده کنید تا هم چربی مورد نیاز بدن تأمین شود و هم از سلامت بیشتری برخوردار باشید.
ویتامین‌ها و سلامت ذهنی
تیامین، ویتامین B12، فولیک اسید و نیاسین.
تیامین نوعی ویتامین B است که در دانه‌ها، آجیل‌ها، گوشت‌ها، حبوبات و سبزی‌ها یافت می‌شود و به طور غیرمستقیم روی متابولیزم گلوکز و یا قندخون اثر می‌گذارد. برای ساخت انتقال‌دهنده‌های عصبی مختلف، تیامین لازم است. ویتامین B12 فقط در غذاهایی که از حیوانات به دست می‌آیند، وجود دارد؛ مثل شیر، گوشت و تخم‌مرغ. ویتامین B12 برای سلول‌های عصبی ضروری است. کمبود آن باعث کاهش آهن خون و آسیب‌دیدگی عصب، از دست دادن حافظه و کاهش عملکرد مغز می‌شود. فولیک اسید، یک نوع ویتامین B دیگر است که در جگر، نخود، مارچوبه، براکلی، گندم و برخی دانه‌ها وجود دارد.
فولیک اسید روی متابولیسم پروتئین و آمینواسیدها در بدن تأثیر می‌گذارد. کمبود فولیک اسید در بدن، به خصوص در خانم‌ها باعث افزایش احتمال نارسایی‌های عصبی در جنین می‌شود. همچنین احتمال خطر سکته را افزایش می‌دهد و برخی اختلالات ذهنی را به دنبال دارد.
نیاسین در گوشت، غلات، ماهی، مارچوبه و بادام زمینی وجود دارد. در ضمن بدن آن را از آمینواسیدهای اصلی، تولید می‌کند. نیاسین تولید انرژی از کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها و چربی‌ها می‌شود و کمبود آن علائم ذهنی بسیاری دارد؛ مثل سردرد، از دست دادن حافظه، کم‌‌خوابی و بدخوابی، بی‌ثباتی روحی و ... .