امروزه، عبارت «اعتماد نکن، راستی‌آزمایی کن» به سنگ‌بنای جوامع ارزهای دیجیتال و بلاک‌چین تبدیل شده‌است و از توسعه‌‌‌‌‌‌دهندگان گرفته تا فعالان بازار به سرمایه‌گذاران توصیه می‌کنند همواره به این اصل مهم توجه داشته باشند. درحالی‌که شک و تردید مداوم، فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال را دشوار می‌کند، اما این اصل نشان می‌دهد که تضمین آشنایان و سخنان افراد مشهور و شناخته‌شده نمی‌تواند به‌عنوان منبع مطمئنی برای سرمایه‌گذاری عمل کند و همواره خود کاربران باید از راستی‌آزمایی مستقیم و به کمک داده‌های شفاف و دقیق برای بررسی پروژه‌ها بهره ببرند. این روند، خطرات فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال را کاهش می‌دهد و به شناسایی پروژه‌های مشکوک و کلاهبرداری کمک می‌کند.
ریشه این اصل
مفهوم «اعتماد نکن، راستی‌آزمایی کن» در طراحی و فلسفه فناوری بلاک‌چین، بیت‌کوین و دیگر ارزهای مشابه آن ریشه دارد. ساتوشی ناکاموتو، خالق محبوب‌‌‌‌‌‌ترین ارز دیجیتال جهان، یک سیستم مالی غیرمتمرکز را متصور بود که در آن فعالان می‌توانند بدون نیاز به اعتماد به واسطه‌‌‌‌‌‌های متمرکز مانند بانک‌ها، تراکنش و معاملات مالی خود را انجام دهند.
به همین‌دلیل ناکاموتو برای ساخت ارز دیجیتال خود از فناوری بلاک‌چین بهره برد تا بتواند به کمک یک دفتر کل توزیع شده، سیستمی غیرمتمرکز و تحت‌کنترل جامعه علاقه‌‌‌‌‌‌مند به آن را در اختیار مردم جهان قرار دهد. در این سیستم، شفافیت زیادی وجود دارد تا صحت‌سنجی تراکنش‌ها و انجام معاملات آسان و قابل‌اعتماد باشد. در سالیان ابتدایی عرضه بیت‌کوین و فعالیت نیز ناکاموتو هرگز از کاربران نخواست تا صرفا براساس اعتماد به او فعالیت یا تراکنشی انجام دهند.
این موضوع یکی از دلایل هویت ناشناس ساتوشی ناکاموتو نیز به‌شمار می‌رود و او اطلاعات زیادی از خود منتشر نکرده‌است.
ناکاموتو بر این باور بود که کدنویسی و فناوری بلاک‌چین تمام ابزار‌‌‌‌‌‌ها و داده‌های مورد‌نیاز را در اختیار کاربران و توسعه‌‌‌‌‌‌دهندگان قرار داده‌است و به همین‌دلیل از آنها می‌‌‌‌‌‌خواست تا به‌جای افراد و صحبت‌‌‌‌‌‌ها، به کد‌‌‌‌‌‌ها اطمینان داشته باشند.
امروزه این موضوع به قانونی برای فعالیت ایمن در بازار ارزهای دیجیتال تبدیل شده‌است.
در اصل «اعتماد نکن، راستی‌آزمایی‌کن» به فعالان و سرمایه‌گذاران بازار توصیه می‌شود تا به‌جای باور حرف‌‌‌‌‌‌ها و اعتماد به اشخاص، از بررسی و تحقیقات خود بهره ببرند و آنها را ملاک تصمیمات سرمایه‌گذاری خود قرار دهند.
اهمیت این اصل در بازار ارزهای دیجیتال
با گسترش بازار ارزهای دیجیتال، میزان هک و سرقت دارایی‌ها نیز با رشد قابل‌توجهی همراه بوده‌است. این بازار به‌طور مداوم مورد حمله هکرها و کلاهبرداران قرار دارد که در نتیجه آنها هر ساله‌میلیارد‌‌‌‌‌‌ها دلار به سرقت می‌رود. هک صرافی مت گاکس و ورشکستگی اف‌تی ایکس تنها دو نمونه از مواردی به‌شمار می‌روند که با وجود محبوبیت و اعتبار بالا، ضرر‌‌‌‌‌‌های غیرقابل جبرانی را برای کاربران در سراسر جهان رقم زدند، به همین‌دلیل امروزه اهمیت بررسی و تحقیق شخصی افزایش یافته‌است و کاربران حتی در زمان فعالیت در برترین پلتفرم‌های بازار، باید به موارد مشکوک و نشانه‌‌‌‌‌‌ها توجه داشته باشند تا رویداد‌‌‌‌‌‌های تلخ مشابه گذشته را تجربه نکنند.
یکی از مزایای کلیدی فناوری بلاک‌چین، شفافیت آن است. در بلاک‌چین داده‌های هر تراکنش در یک دفتر توزیع‌شده عمومی ثبت می‌شود و هرکسی می‌تواند آن را بررسی کند. این شفافیت کمک بزرگی به سرمایه‌گذاران است و هم‌اکنون به کمک فناوری بلاک‌چین، بسیاری از صرافی‌‌‌‌‌‌ها اطلاعات ذخیره‌شده خود را به‌صورت شفاف در اختیار عموم قرار داده‌اند که قابل بررسی و اعتبارسنجی است.
حتی به کمک بلاک‌چین فعالیت کیف‌پول‌های مختلف در دسترسی دارند که در زمان انجام معاملات و بررسی برخی موارد مانند موجودی در دسترس، میزان فعالیت و دیگر موارد کاربرد خواهد داشت. بنابراین برای پیروی از قانون «اعتماد نکن، راستی‌آزمایی کن»، ابزار‌‌‌‌‌‌های مختلفی در اختیار کاربران قرارگرفته‌است و فرآیند چندان پیچیده‌‌‌‌‌‌ای در فضای بلاک‌چین به‌شمار نمی‌‌‌‌‌‌رود. به‌عنوان مثال، در زمان ارسال یا دریافت ارزهای دیجیتال کاربران می‌توانند به‌صورت مستقل وضعیت تراکنش را در شبکه بررسی کنند. اطلاعاتی مانند مقدار دقیق ارز، کارمزد پرداختی، زمان انجام و آدرس‌‌‌‌‌‌های دریافت و ارسال از جمله مواردی هستند که در هر تراکنش قابل بررسی و اعتبارسنجی هستند، بنابراین در زمان انجام یک تراکنش فروشنده نیازی به اعتماد به خریدار ندارد و خود او می‌تواند ارسال‌شدن یا‌نشدن پول در شبکه بلاک‌چین را بررسی کند.
در زمان فعالیت در حوزه امور مالی غیرمتمرکز و پلتفرم‌های بلاک‌چینی نیز کاربران به اطلاعات مهمی دسترسی دارند. بررسی سوابق فعالیت تیم توسعه، میزان ذخایر صندوق پروژه، کد‌‌‌‌‌‌های قرارداد‌‌‌‌‌‌های هوشمند، تاریخچه تراکنش‌ها، میزان فعالیت کاربران و دیگر موارد از جمله مواردی هستند که قابل بررسی هستند و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کنند تا در پلتفرم‌های مطمئن و قابل‌اطمینان فعالیت داشته باشند.
اعتبارسنجی در زمان مشارکت در عرضه‌های اولیه و ایردراپ نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. حتی اگر این رویداد‌‌‌‌‌‌ها توسط شناخته شده‌‌‌‌‌‌ترین افراد تبلیغ شوند، بررسی صحت اطلاعات و داده‌ها ضروری به‌شمار می‌رود.
طی سالیان گذشته حساب شبکه‌‌‌‌‌‌های اجتماعی بسیاری از افراد مشهور هک شده و این امکان را به کلاهبرداران داده‌است تا با اشتراک‌‌‌‌‌‌گذاری لینک‌‌‌‌‌‌های آلوده خود، سرمایه کاربران را به سرقت ببرند.
افزایش محبوبیت این روش کلاهبرداری در سالیان گذشته، اهمیت استفاده از استراتژی «اعتماد نکن، راستی‌آزمایی کن» را خاطرنشان می‌کند و نشان می‌دهد که حتی در صورت دریافت لینک از قابل‌اعتمادترین اشخاص، سرمایه‌گذاران همچنان ملزم به انجام بررسی و تحقیق شخصی خود هستند. همچنین توجه به این نکته ضروری است که بازار ارزهای دیجیتال به‌طور کلی یک ماهیت غیرمتمرکز دارد و تحت‌کنترل کشور یا دستگاه‌های قضایی نیست. علاوه‌بر آن، این بازار در اکثر کشور‌‌‌‌‌‌های جهان از جمله ایران به‌طور کامل قانون‌گذاری نشده که به کلاهبرداران این امکان را داده‌است تا نسبت به بازار‌‌‌‌‌‌های سنتی، در شرایط بهتری فعالیت داشته باشند.
این شرایط عواقب فریب‌خوردن و به سرقت رفتن دارایی‌ها را افزایش می‌دهد زیرا پیگیری‌های قانونی، شناسایی و دستگیری سارقان ارزهای دیجیتال دشوار است، بنابراین کاربران مسوول اصلی حفظ امنیت موجودی سرمایه خود به‌شمار می‌روند و همواره باید به امنیت سرمایه‌گذاری‌ها توجه داشته باشند. در نتیجه، «اعتماد نکن، راستی‌آزمایی کن» برای فعالیت در فضای ارزهای دیجیتال و بلاک‌چین یک اصل اساسی است و با تاکید بر اهمیت بررسی و تحقیق شخصی، به ایجاد یک سیستم مالی ایمن‌‌‌‌‌‌تر، شفاف‌‌‌‌‌‌تر و غیرمتمرکزتر کمک می‌کند.
