این دوره از زمان شیخ مرتضی انصاری (1214 - 1281 ه.ق) شروع می شود و تا زمان میرزا محمد تقی شیرازی و سید محمد کاظم یزدی (قدس سرهما)، یعنی حدود 40 سال ادامه می یابد. در این مرحله مسائل فقهی و احکام دینی در ضمن پرسش و پاسخ و حاشیه نویسی، بر رساله های پیشین انجام گرفته است.
در طلیعه این دوره شیخ انصاری بود که رساله مستقلی ننوشت و هر چه مقلدین به او فشار می آوردند که رساله ای تنظیم کند نمی پذیرفت. شیخ تنها به حاشیه نویسی بر سه رساله پیش از خود اکتفا کرد که عبارت بود از: رساله بغیة الطالب شیخ جعفر کاشف الغطاء، رساله نجاة العباد صاحب جواهر (که این دو به زبان عربی نوشته شده) و رساله نخبه کلباسی اصفهانی (که متن و حاشیه هر دو به زبان فارسی بود). تنها رساله عملیه ای که از شیخ منتشر شده رساله عملیه بسیار مختصری در خصوص باب عبادات می باشد که به سال 1269 نگاشته شده است. ولی این رساله به سبک رساله های متداول و معمولی نبوده، زیرا در آن به بیان احکام ضروری باب عبادات اکتفا شده است.
رساله عملیه این دوره
رساله شیخ اعظم انصاری (1281 ق) - این رساله را مرحوم ملا یوسف استرآبادی جمع آوری کرد و در سال (1268 ق) و پس از آن مکررا چاپ شده.
رساله های میرزا محمد تقی اصفهانی (1299 ه.ق) - در مسائل روزه و زکوة و غیره به زبانهای فارسی و عربی و در کتاب نهایة الامال از آنها نام می برد.
رساله میرزای مجدد شیرازی (م 1312 ه.ق) - در پاسخ به 60 مسئله. این رساله را شاگردش شهید آیة الله شیخ فضل الله نوری (م 1327 ه.ق) جمع آوری کرد و در سال (1306) در تهران به چاپ رساند و نیز در بمبئی با مسائل دیگری که به آن الحاق شد چاپ گردید.
مرحوم تهرانی می گوید، میرزای شیرازی رساله دیگری هم دارد که مفصلتر از رساله قبلی است و به زبان فارسی نوشته شده است. و در شهر تبریز به چاپ رسیده است.
رساله آخوند خراسانی (م 1329 ق) به نام «ذخیرة العباد لیوم المعاد»
رساله «مقام الفضل »: آقا محمد علی کرمانشاهی.
رساله شیخ علی مهری بحرینی (م 1318 ق) - میرزا محمد تقی شیرازی این رساله را تحشیه نموده است.
رساله شیخ علی رضوی حائری لاهوری.
رساله محمد علی هزار جریبی - این رساله به عنوان (جوابات المسائل) نامیده شده است.
رساله مولی آقای خوینی قزوینی (1247 - 1307 ه.ق) - که در نزد فرزندش میرزا حسن قزوینی بوده است.
سید علی رضوی لاهوری دارای رساله ای به این عنوان بود و به سال 1315 چاپ شده است.
رساله سید ابوتراب خوانساری (م 1346 ه.ق) در تمامی ابواب فقه.
رساله شیخ زین العابدین مازندرانی (م 9/1308 ه) که به نام ذخیرة المعاد فی تکالیف العباد. که با حواشی سید اسماعیل صدر و میرزا محمد تقی شیرازی و طباطبائی در تهران و هند و مشهد چاپ شد و علامه تهرانی در الذریعه می گوید:
این رساله مکررا چاپ شده و در جلد 22، ص 263 به رساله دیگر ایشان در مسائل حج اشاره می کند و می گوید فرزندش حاج شیخ حسین آن را تحشیه نموده است.
رساله آقا حسین نجم آبادی (م 1347 ه.ق) - که فرزندش آقا حسن آن را جمع کرد. این رساله همه ابواب فقه، از طهارت تا دیات را در بردارد.
رساله میرزا محمد جواد دارابی شیرازی متولد (1309 ق) - که به سال (1342 ق) چاپ شد.
رساله سید حسن صدر (م 1354 ه) مؤلف کتاب تاسیس الشیعه لعلوم الاسلام. این رساله را به نام «الرسائل فی اجوبة المسائل » می باشد.
رساله سید علی میبدی (1313 ه) - این رساله نزد نوه او سید محمد میبدی حسینی موجود است.
رساله شیخ محمد علی مهری بحرینی (م 1318 ه) - که خواهرزاده اش آن را جمع آوردی کرد. و میرزا محمد تقی شیرازی بر آن حاشیه نوشته است.
