انجمن ایرانی مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی در سال 94 تاسیس و موفق به برگزاری برنامههایی در حوزه پژوهشهای قرآنی شده است. فروغ پارسا که خود عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است، در گفتوگویی با
خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، در خصوص عملکرد این انجمن، رویکرد و میزان تاثیرگذاری آن توضیحاتی داده است.
پارسا در خصوص نام این انجمن میگوید: ما میخواستیم مطالعات قرآنی تعاملی بین رشتهای با دیگر حوزههایی که به کارهای قرآن و به طور خاص با فرهنگ اسلامی و مطالعات قرآنی نزدیکاند، برقرار شود.
مطالعات میانرشتهای مطالعات میانرشتهای یکی از رویکردهای جدید در مطالعات علوم انسانی است و انجمن نیز در این خصوص توجه جدی داشته است، پارسا در این خصوص میگوید: ما میخواستیم رویکرد مطالعات میانرشتهای را تقویت کنیم، برای مثلا مطالعات تاریخی میتوانند سهم عمدهای در مطالعات قرآنی داشته باشند و امروزه نیز بسیاری از کارهای قرآنی با رویکرد تاریخی انجامی می شود که نوعی مطالعات میان رشته است.
رییس انجمن ایرانی مطالعات قرآن و فرهنگ اسلامی ادامه میدهد: اگر بخواهیم دستهبندی کنیم از اوایل سال 94 کارهایمان را شروع کردیم. انجمن «کاربرد الگوهای انسانشناسی در مطالعات قرآنی» را طی یک نشست دو روزه کارگاهی برگزار کرد و در شهریور 94 ارائه شد و در این نشست مطالعات میان رشتهای بین مطالعات قرآنی و مطالعات انسان شناسی اعمال شد. پیش از این ما دیده بودیم از زمان عبده این حرکت شروع شده بود و به مرور در سده بیستم افزایش یافته است که تاریخچه، مبانی نظری و الگوهای کاربردی در موارد و موضعات مختلف معرفی شود.
پارسا در خصوص برنامههای دیگر انجمن که در حوزه زبانی بوده است نیز گزارشی از برنامه های انجمن ارائه داده و میگوید: حوزه دیگر مطالعات معناشناسی و زبانشناسی است که مطالعات میان رشتهای را پیش بریم و کارگاهی داشتیم که در سه مرحله و دوره انجام شد و استادان فن در حوزه کاربردشناسی، تحلیل گفتمان، معناشناسی شناختی و تاریخی مباحث خود را بیان کردند.
پارسا میافزاید: همچنین در حوزه گونهشناسی مطالعات قرآنی در ایران و سایر نقاط جهان در سه حوزه مطالعات قرآنی در ایران، جهان عرب و غرب معرفی شد ولی اینها فتح باب و شروعی بر گونهشناسی بود.
قرآن و علوم انسانیتوجه به نقش قرآن در علوم انسانی و تحولات این رشته از دانش بشری در دستور کار انجمن ایرانی مطالعات قرآن بوده است، در این زمینه پارسا توضیحاتی در خصوص هماندیشی جایگاه مطالعات قرآنی میدهد که بهمن ماه امسال با همکاری پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد، وی در خصوص این نشست میگوید: این نشست یک روزه با همکاری پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد. در این نشست 16 سخنران در حوزههای مختلف از جمله علوم اجتماعی، اقتصاد، فلسفه، مطالعات فرهنگی و علوم قرآنی به بیان مطالب خود در خصوص تعاملات بین علوم انسانی و مطالعات قرآنی پرداختند.
پارسا از برنامههای دیگر انجمن خبر میدهد که در خصوص روش تحقیق، پایان نامهنویسی و مقالهنویسی برگزار شده است وی اضافه میکند: انجمن همچنین درس گفتاری در زمینه رتوریک و نشستی در زمینه مطالعات حدیثی در غرب برگزار کرد.
رویکرد انجمن در خروج از بنبست مطالعات دینیپارسا در پاسخ به اینکه انجمن چه تاثیری در جامعه فکری دینی داشته است، میگوید: از بازخوردهایی که در سطح اساتید و دانشجویان داشتهایم و اسقبالهایی که از برنامه نشان داده شده است میتوانیم تاثیرگذار بودن برنامههای انجمن را مشاهده کنیم.
وی ادامه میدهد: برنامههای انجمن طبعا چالشبرانگیز است، زیرا ما به دنبال طرح ایدههای جدید در زمینه مطالعات قرآنی هستیم و همان طور که میدانید درسهای مطالعات قرآنی تا الان یک رویکرد سنتی داشته و مراد ما از تاسیس انجمن آگاهی به بنبست و خلائی هست که باید برای خروج از آن چارهاندیشی کنیم. ما تا کنون به روشهای سنتی پژوهشهای قرآنی تحقیقاتی انجام دادهایم و از این بعد باید بپرسیم میخواهیم چه کار کنیم.
پارسا عنوان کرد: همچنین در جهان اسلام و غرب مطالعات اسلامی و غربی شکل جدیدی گرفته بود که ما باید به آنها پاسخ میدادیم، از این رو رویکرد مطالعات میانرشتهای مطرح شد.
وی ادامه میدهد: حرکتهای فرهنگی حرکتهایی بطئی است و فعالیت در این حوزه مانند حرکتهای اقتصادی نیست که فورا نتیجه خود را نشان دهد. از این رو حرکت فرهنگی به آهستگی پیشمیرود و تاثیر خود را نشان میدهد.