1. «جنایات علیه بشریت»
شناسنامه کتاب
نام کتاب: جنایات علیه بشریت
نویسنده: جفری رابرتسون
برگردان: گروه پژوهشی ترجمه
زیر نظر: دکتر حسین میرمحمدصادقی
ویراستار: محمود نظری پور
طراح جلد: محمدحجّت احمدی زر
چاپ اوّل: 1383
شمارگان: 1500 نسخه
ناشر: دانشگاه علوم اسلامی رضوی
بها: 30000 ریال
ویژگیهای اثر
1. منبعی ارزشمند در زمینه حقوق جزای بین الملل و جرم شناسی برای دوره های کارشناسی ارشد و دکتری؛
2. داشتن نگاهی انتقادی به مسائل حقوق بشر و عملکرد نهادها و سازمانهای متکفّل اجرای عدالت جهانی (بین المللی) و تأثیر قدرتهای بزرگ در آن؛
3. پرداختن به اصلی ترین موضوعات حقوق بشر در قرن بیست و یکم.
معرفی اجمالی
کتاب جنایات علیه بشریت اثر «جفری رابرتسون» در سال 1999 م. توسط نشر پنگوئن انتشار یافت. آزادی، فرد و حقوق، حقوق مطبوعات و بازی عدالت از آثار دیگر نویسنده است. وی از وکلای عالی رتبه دادگاههای انگلستان بوده و سعی فراوانی در دفاع از حقوق بشر و تحلیل موضوعات مربوط به حقوق جزای بین الملل داشته و در همین راستا کتاب جنایات علیه بشریت را به رشته تحریر درآورده است.
رابرتسون در دیباچه کتاب به تاریخچه و فلسفه حقوق بشر و معاهدات و میثاقهای گوناگون مربوط به آن می پردازد و در بخشهای دیگر کتاب، به تفصیل، «نظریه حقوق طبیعی»، «پیشرفتهای به وجود آمده پس از انقلابهای آمریکا و فرانسه و اعلامیه حقوق بشر»، «رویکردهای اندیشمندان قرن نوزدهم به حقوق بشر»، «نقش کمیسیون حقوق بشر و کنوانسیون اروپایی حقوق بشر»، «حقوق مندرج در معاهدات بین المللی در زمینه حقوق بین الملل» (مانند آزادیهای فردی، حقوق اقلیتها، حقوق اقتصادی و اجتماعی)، «حقوق جنگ»، «تلاش در جهت محدود کردن سلاحها» (به ویژه سلاحهای شیمیایی و هسته ای)، «محاکمات نورنبرگ»، «رژیمهای مستبد در آمریکای لاتین و آفریقای جنوبی»، «دادگاه رسیدگی به جنایات جنگی و ضد بشری لاهه در خصوص یوگسلاوی سابق» و در پایان، «پرونده ژنرال پینوشه» را بررسی می کند.
کتاب «جنایات علیه بشریت» یازده فصل دارد و در پایان کتاب، پیوستهایی مربوط به حقوق بشر نیز آورده شده است.
این کتاب توسط پژوهشگران گروه ترجمه آقایان صادق باقری، حسن رضایی خاوری، مهدی سیدزاده ثانی، عباس غنی زاده و علی یگانه، زیر نظر دکتر حسین میرمحمدصادقی ترجمه شده است.
2. «قواعد فقه جزایی»
شناسنامه کتاب
نام کتاب: قواعد فقه جزایی
تألیف: گروه پژوهشی حقوق
ویراستار ادبی: سیدرضا سجادی نژاد
ویراستار فنی: محمدسعید رضوانی
طراح جلد: جواد سعیدی
چاپ اوّل: 1383
شمارگان 1500 نسخه
ناشر: دانشگاه علوم اسلامی رضوی
بها: 13000 ریال
معرفی اجمالی
این کتاب مشتمل بر ده مقاله است که به کوشش پژوهشگران گروه پژوهشی حقوق دانشگاه علوم اسلامی رضوی آقایان صادق باقری، سیدحسین حسینی، یعقوب خاوری، سیداحمد سجادی نژاد، علی اصغر صائمی و غلام حیدر علامه به ثمر رسیده است:
1. «قاعده فقهی»
2. «قاعده درأ»
3. «قاعده تجرّی و جرم عقیم و محال»
4. «تعزیر و رابطه آن با امر به معروف و نهی از منکر»
5 . «اضطرار از عوامل موجهه یا رافع مسئولیت»
6 . «پناهندگی» (استیمان)
7. «اجتماع سبب و مباشر در دعاوی کیفری»
8 . «جایگاه دفاع مشروع در فقه و حقوق»
9. «قاعده لا قود لمن لا یقاد منه»
10. «قاعده لایبطل دم امرءٍ مسلم هدرا»
معرفی اجمالی
در مقاله نخست (قاعده فقهی)، به تعریف قاعده فقهی و رابطه آن با اشباه و نظایر فقهی پرداخته شده است. به عقیده نویسنده، قاعده فقهی عبارت است از حکم کلّی شرعیِ تطبیق پذیر بر مصادیق خارجی که ویژگی همه احکام است. نویسنده در نهایت به این نتیجه رسیده است که کلّی بودن احکام به لحاظ گستره و همگنی و ناهمگنی مصادیق متفاوت است و قواعد فقهی با اشباه و نظایر فقهی ارتباط ندارد.
در مقاله دوم (قاعده درأ)، نویسنده تصوّر رایج از «قاعده درأ» را خلاف اصول مسلّم فقهی دانسته و بر این اعتقاد است که این قاعده، قاعده مستقلی نیست، بلکه دلیلی مضاعف بر اصل برائت و یا فرعی از آن است و هرگز نمی تواند حکم ثابت شده را بردارد.
در مقاله سوم (قاعده تجرّی و جرم عقیم و محال)، نویسنده «تجرّی» و «جرم عقیم و محال» را که بین اصولیان و حقوق دانان مورد اختلاف است، مقایسه کرده و اقوال مختلف را نقد و بررسی کرده است.
در مقاله چهارم (تعزیر و رابطه آن با امر به معروف و نهی از منکر)، نویسنده با پذیرش تعزیر (تأدیب) معصیت کار به عنوان یک اصل مسلّم، آن را مرحله عملی امر به معروف و نهی از منکر می داند که شرایط و مراحل امر به معروف و نهی از منکر باید در آن رعایت شود.
در مقاله پنجم (اضطرار از عوامل موجهه یا رافع مسئولیت)، اضطرار که از موضوعات فقهی حقوقی است و عمل غیر مشروع را به حکم ثانوی مشروعیت می بخشد، بررسی شده و در پایان این نتیجه گرفته شده است که اضطرار در حقوق کیفری، عنصر قانونی جرم را زایل می کند و از عوامل موجهه جرم است، نه رافع مسئولیت.
در مقاله ششم (استیمان)، پناهندگی در حقوق بین الملل کیفری و پناهندگی در اسلام که دامنه آن گسترده تر است، مورد بحث واقع شده است.
در مقاله هفتم (اجتماع سبب و مباشر در دعاوی کیفری)، اجتماع سبب و مباشر و میزان تأثیر آنها در امور کیفری که از مباحث دشوار فقهی نیز می باشد، بررسی شده است.
در مقاله هشتم (جایگاه دفاع مشروع در فقه و حقوق)، به دفاع مشروع در فقه و حقوق پرداخته شده است. نویسنده در این مقاله، دفاع مشروع را با توجه به شرایط آن از حقوق طبیعی و از مصادیق عدالت می داند.
در مقاله نهم (قاعده لا قود...)، یکی از شرایط قصاص که قابل قصاص بودن ذی حق است، مورد بررسی واقع شده است. نویسنده در این مقاله حداکثر دو مصداق «قصاص صغیر» و «مجنون» برای قاعده «لاقود» یافته است که فقط یک مورد از آنها (قصاص مجنون) مقبول فقهای امامیه است.
در مقاله دهم (قاعده لایبطل دم...)، نویسنده به بهانه قاعده «لایبطل دم...» حمایت از بزه دیده در اسلام را که از موضوعات مدرن حقوق کیفری نیز به حساب می آید، مورد بررسی تطبیقی قرار داده است.
ویژگیهای اثر
1. بررسی موضوعاتی که اکثر آنها تا کنون با عنوان قاعده فقهی مطرح نبوده است؛
2. ابداع و نوآوری در اکثر مباحث انجام شده؛
3. بررسی تطبیقی آموزه های فقهی و حقوقی؛
4. بهره گیری از مباحث اصولی؛
5 . بهره گیری از منابع دست اول اصولی، فقهی و حقوقی.
3. «مفاهیم بنیادین حقوق کیفری»
شناسنامه کتاب
نام کتاب: مفاهیم بنیادین حقوق کیفری
نویسنده: جورج. پی. فلتچر
برگردان: سیدمهدی سیدزاده ثانی
زیر نظر: دکتر علی حسین نجفی
ابرندآبادی
ویراستار: یعقوب خاوری
طراح جلد: جواد سعیدی
چاپ اوّل: 1383
شمارگان: 2000
معرفی اجمالی
کتاب مفاهیم بنیادین حقوق کیفری در تقسیم بندی علوم جنایی، در حوزه حقوق جزای عمومی جای می گیرد. این کتاب برای آشنایی حقوق دانان و دانشجویان رشته حقوق، به ویژه حقوق جزا با آثار حقوق دانان و نظامهای حقوقی غرب، مفید می باشد. در این کتاب، دوازده تفاوت اصولی در مفاهیم حقوق جزا در قالب دوازده پرسش مورد بحث قرار گرفته است که در هر نظام عدالت کیفری، ناگزیر از آنها بحث شده و به نحوی به کار گرفته شده است.
1. قانون ماهوی کیفری و قانون شکلی کیفری چیست و تفاوت میان این دو نوع قانون در کجاست؟
2. مرز میان مجازاتهای کیفری و ضمانت اجراهای اجباری دیگر، همچون تبعید که به رغم سنگین بودن، کیفری محسوب نمی گردند، چیست؟
3. در قوانین جزایی و دادرسیهای کیفری، چه فرقی میان برخورد با متهم به عنوان عامل یا موضوع وجود دارد؟
4. چه تفاوتی میان ضررهای عمدی و ضررهای ناشی از اتفاقات طبیعی وجود دارد؟
5 . چه تفاوتی میان اثبات وقوع یک جرم و نسبت دادن آن به بزهکار معیّن و مسئول دانستن وی در برابر آن، وجود دارد؟
6 . تفاوت میان جرم و دفاع در کجاست؟
7. جرایم عمدی و غیر عمدی را چگونه می توان از هم تمیز داد؟
8 . چرا دفاع مشروع و اضطرار، جزء علل موجهه جرم به شمار می آید و این دو چه فرقی با هم دارند؟
9. چرا برخی از اشتباهها رافع مسئولیت کیفری است و برخی دیگر این گونه نیست؟
10. چگونه می توان میان جرم تام و شروع به جرم و یا سایر جرایم ناتمام فرق گذاشت؟
11. فرق میان مباشر جرم و کسی که صرفا در جرم معاونت داشته، چیست؟
12. در جریان امور کیفری، چگونه می توان میان قانون و عدالت فرق گذاشت؟
این کتاب به بیان مجموعه ای از تفاوتهای اساسی در مفاهیم حقوق جزا پرداخته است که در ساختار بنیادین تمام نظامهای کیفری دیده می شود. با فهم ساختار عمیق و جهانی حقوق جزا می توان اثرات سوء گرایش به مکتب تحققی در دهه های اخیر را کاهش داد.
این کتاب اثر «جورج. پی. فلتچر» استاد حقوق دانشگاههای کلمبیا، مسکو، بروکسل، فرانکفورت و... می باشد که در سال 1998 م. انتشار یافت و در میان حقوق دانان کیفری آمریکا موقعیت ویژه ای دارد. کتاب مفاهیم بنیادین حقوق کیفری به زبانهای اسپانیایی، روسی و ایتالیایی ترجمه شده و با استقبال گسترده ای مواجه شده است. ترجمه فارسی این کتاب نیز که در گروه پژوهشی ترجمه دانشگاه علوم اسلامی رضوی به پایان رسیده است، به زودی به زیور طبع آراسته شده و در اختیار علاقه مندان مسائل کیفری قرار می گیرد.
