تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
عفونت گوش در میان کودکان شایع است و بسیاری از ما در دوران کودکی دچار آن شده‌ایم. گاهی اوقات در اثر تجمع مایع روان گوش میانی، میزان شنوایی کودک کم می‌شود. کاهش شنوایی کودکان عارضه چندان شایعی نیست و معمولاً هر عفونت گوش به کاهش شنوایی منجر نمی‌گردد؛ اما کودکانی که دچار عفونت‌های شدید گوش می‌شوند، با این خطر بیشتر مواجه هستند.
این وضعیت بعد از درمان گوش عفونی بهبود یافته و شنوایی کودک برای همیشه کاهش نمی‌یابد؛ اما اگر عفونت گوش او به طور مداوم ادامه یابد؛ می‌تواند به یک مشکل جدی تبدیل شود. بعد از سرماخوردگی، عفونت گوش، شایع‌ترین بیماری در میان کودکان است و از هر چهار کودک، حتماً سه نفر حداقل یک بار به عفونت گوش دچار می‌شود. برای آنکه بدانیم چگونه گوش عفونت میکند، ابتدا باید از عملکرد آن آگاه باشیم.
وقتی که در ماشین به آهنگ مورد علاقه‌تان گوش می‌دهید، چگونه لرزش صدایی را که می‌شنوید حس می‌کنید؟ یا وقتی حرف می‌زنید، چگونه لرزش گلوی خودتان را احساس می‌کنید؟ صدا که از امواج انرژی تشکیل شده است، باعث ایجاد این لرزش می‌شود.
هرگاه که صدایی می‌شنوید، ساختار گوش شما وارد کنشی می‌شود که باید اطلاعاتی را به مغز برساند. گوش مسؤول شنیدن و ایجاد تعادل در سه بخش گوش خارجی، گوش میانی و گوش داخلی است. شنیدن وقتی شروع می‌شود که امواج صدا از میان هوا می‌گذرد و به گوش بیرونی یا خارجی (لاله گوش) می‌رسد (این بخش از گوش قابل مشاهده است)؛ سپس امواج صدا از لاله گوش به مجرای گوش و گوش میانی می‌رسند.
این بخش شامل پرده گوش و سه استخوان کوچک است. وقتی پرده گوش شروع به لرزش میکند، این استخوان‌ها ارتعاشات را تقویت میکنند و به گوش داخلی می‌رسانند. در این زمان گوش داخلی ارتعاشات را به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل میکند و به اعصاب شنوایی می‌رساند. این اعصاب با مغز در ارتباط هستند و هر ضربه به این اعصاب به مغز می‌رسد و به عنوان یک صدا تفسیر می‌شود.
لوله استاشی
در صورت عملکرد درست، گوش میانی باید متحمل فشار زیادی باشد. لوله استاشی از گوش میانی محافظت میکند. این لوله راه کوچک و باریکی است که گوش میانی را به پشت گلو و بینی وصل کرده و با ورود هوا به گوش میانی، میزان فشار هوا را در این قسمت تنظیم و همچنین مواد مخاطی را از گوش میانی به سمت گلو هدایت میکند.
گاهی اوقات عملکرد لوله استاشی دچار اختلال می‌شود؛ مثلاً وقتی که فرد سرما می‌خورد یا آلرژی دارد و آب بینی‌اش سرازیر می‌شود، لوله استاشی توسط مواد مخاطی داخل آن مسدود می‌گردد. این مسدود شدن باعث می‌شود ویروس‌ها و باکتری‌ها که وارد گوش میانی شده‌اند، در این قسمت جمع شوند و به این ترتیب گوش عفونت میکند.
عفونت گوش میانی
التهاب گوش میانی که به آن «گوش درد» می‌گویند، می‌تواند منجر به عفونت گوش شود. گوش درد شدید با تجمع چرک در گوش میانی و علائمی مثل درد، قرمزی و کاهش شنوایی است و گاهی اوقات فرد تب هم میکند. عفونت گوش میانی یا همان گوش درد انواع مختلفی دارد و پزشک متخصص با معاینه پی به نوع آن می‌برد و تشخیص می‌دهد که آیا بیمار باید آنتی‌بیوتیک مصرف کند یا خیر.
دلایل
کودکان در سنین 2- 4 سالگی بسیار بیشتر دچار عفونت گوش می‌شوند زیرا: لوله استاشی آنها کوتاه‌تر است و نسبت به بزرگ‌ترها حالت افقی‌تر دارد و به این ترتیب باکتری‌ها و ویروس‌های بیشتری وارد گوش میانی می‌شوند. این لوله همچنین باریک‌تر است و مقاومت کمتری دارد و سریع‌تر مسدود می‌شود. آدنویدها که ساختاری غده‌ای شکل و در پشت قسمت فوقانی گلو قرار دارند و به لوله استاشی بسیار نزدیک هستند. در کودکان بزرگ‌ترند و هنگام باز بودن لوله استاشی، ایجاد مزاحمت میکنند. عوامل دیگری نیز باعث عفونت گوش در کودکان می‌شود؛ مثل آلودگی در اثر دود سیگار، عدم مراقبت‌های لازم، سرازیر شدن شیر از شیشه شیر به سمت گوش و ... عفونت گوش در میان پسرها بسیار شایع‌تر از دخترهاست.
علائم و نشانه‌ها
مایع داخل گوش میانی به سمت پرده گوش حرکت کرده و ایجاد گوش درد میکند. کودکان بزرگ‌تر به راحتی گوش درد خود را ابراز میکنند، اما کودکان کوچک‌تر درد گوش را با علائمی مثل بُردن دست به سمت گوش‌ها و یا گریه و زاری و بی‌قراری نشان می‌دهند.
اشتهای کودک ممکن است کاهش یابد و هنگام خواب نیز دچار درد شده و بی‌قراری کند. اگر فشار مایع گوش زیادتر شود، ممکن است پرده گوش را پاره کند و از گوش خارج شود. ترشحات خارج شده از گوش نشان می‌دهند که فشار زیادی به پرده گوش وارد شده است...
برای خواندن بخش دوم -عفونت گوش در کودکان- اینجا کلیک کنید.
