سونی یکی از اولین شرکتهایی است که آخرین پرچمدار خود، Xperia XZ1 را به اندروید 8 اوریو مجهز کرده است. اما علی‌رغم وعده‌ها و شایعات پیشین، همچنان در دام زبان طراحی (تقریبا قدیمی) خود گیر افتاده و باید همچنان منتظر و امیدوار به رهایی سونی از این تله باشیم. اما اجازه دهید در این مطلب نگاهی دقیق‌تر به پرچمدار این برند خوشنام بیندازیم و ببینیم آیا به جز طرفداران دوآتشه سونی، دیگر مشتریان هم برای رها کردن پرچمدارهای بازار و پیوستن به این قطار وسوسه خواهند شد؟
البته شاید مشکل اصلی این باشد که سونی به جای عرضه یک پرچمدار تازه، این بار سعی کرده نسخه‌ای ارزان‌تر برای پرچمدار پیشین خود (Xperia XZ Premium) روانه بازار کند. در اینجا با محصولی مجهز به نمایشگر HDR، پردازنده 835 اسنپ‌دراگون و دوربینی با قابلیت سوپر اسلوموشن روبرو هستیم. پیش از این هم منتقدان زیادی معتقد بودند که سونی با رونمایی اسمارتفونهای جدید در بازه‌های 6 ماهه، اما با همان ظاهر پیشین، شاید چندان موفقیتی به دست نیاورد. اما تا کنون میزان فروش نسبتا رضایت‌بخش این برند نشان داده که هنوز طرفداران دوآتشه سونی این موضوع را چندان مهم نمی‌دانند.
اما اینکه پس از عرضه اکسپریا اکس زد پرمیوم در سال گذشته که یکی از اولین تلفنهای‌هوشمند مجهز به نمایشگر 4K و طراحی فوق‌العاده زیبای شیشه‌ای بود؛ مشخص نیست که چرا سونی در محصول تازه به دنبال نمایشگری کوچکتر با کیفیت پایین‌تر و دوباره بدنه آلومینیومی رفته است. اگر چه با نگاهی به درون و بررسی سخت‌افزار و نرم‌افزار این گجت تازه، شاید دوباره برای خرید آن وسوسه شوید.
طراحی
اکسپریا اکس‌زد وان از همان زبان طراحی پیروی می‌کند که سونی طی 4 سال گذشته شدیدا به آن وفادار مانده است. سطح بالا و پایین این اسمارت فون کاملا صاف است و لبه‌های تیزی دارد که شاید برای برخی دست‌ها اندکی آزاردهنده باشد. البته یکی از مزایای این وفاداری هم آن است که طی سالها سونی طراحی محصولات اکسپریا را بهبود داده و اکنون به زبانی پالوده و مهذب در این زمینه رسیده است. و شایدXZ1 را بتوان از این نظر بهترین در خانواده اکسپریا دانست.
برخلاف طراحی فوق‌العاده براق و شیشه‌ای اکسپریا اکس زد وان پرمیوم که سال گذشته رونمایی شد، سونی در محصول تازه‌اش دوباره سراغ بدنه تمام‌فلزی رفته است که با جلای مات خود قادر به مخفی کردن لکه‌ها و اثرانگشت است. درست است که در بالا و پایین این اسمارت‌فون هنوز شاهد لبه‌های تیز هستیم، اما در دو طرف لبه‌ها اندکی گرد شده تا با در دست گرفتن آن احساس بهتری داشته باشید. و البته نباید فراموش کرد که این تلفن هوشمند هم مانند دیگر اعضای جوان خانواده اکسپریا از استاندارد مقاومت در برابر گردوغبار و نفوذ آب IP68 بهره می‌برد.
سمت چپ بدنه اکس زد وان تقریبا خالی است تا علاوه بر جایگاه کارت‌حافظه میکرو اس دی و نانوسیم، محلی مناسب برای آنتن داخلی این موبایل باشد. البته به سبک همیشگی سونی، در صورت باز کردن درب هر یک از این دو جایگاه، موبایل خودبه‌خود ریستارت می‌شود. هرچند که با توجه به وقوع بسیار کم این عمل، کاربر چندان احساس ناراحتی نخواهد کرد.
بخش سمت راست بدنه هم به دکمه پاور و دکمه‌های تنظیم صدا اختصاص یافته است. البته در کنار آنها دکمه دومرحله‌ای شاتر دوربین سونی را هم نباید از یاد برد. هرچه باشد سونی همیشه مدعی بوده که تلفنهای هوشمندش بهترین دوربین ممکن برای کاربران هم هستند. البته به نظر من این دکمه در کاربردهای روزانه آنقدر ضروری است که روی همه موبایلها باید تعبیه شود! با کمک این دکمه دو مرحله‌ای به سرعت می‌توان نرم‌افزار دوربین را اخضار نمود، روی سوژه فوکوس کرد و عکس گرفت. و شاید این یکی از مهمترین دلایل خرید موبایلهای سونی باشد.
نمایشگر
صفحه نمایش اکس‌زد وان به شکل قابل توجهی از تمامی پرچمدارها و مدعیان سال 2017 کوچکتر است. البته شاید برای کسانی که چندان از اسمارتفونهای غول‌پیکر که در دست و جیب جا نمی‌شوند، خوش‌شان نمی‌آید، این خبر خوبی باشد. شما در این اسمارت فون با نمایشگر 5.2 اینچی IPS LCD روبرو هستید که رزولوشن 1920 در 1080 پیکسلی دارد و از تکنولوژی TRILUMINOS سونی بهره می‌برد. اگرچه با بزرگترین یا شفاف‌ترین نمایشگر موبایل حال‌حاضر دنیا روبرو نیستیم، اما سونی نشان داده که در این زمینه هیچگاه کاربر را ناامید نمی‌کند و در XZ1 هم داستان به همین منوال است. اگرچه سطح تیرگی رنگ آن با صفحه نمایشهای AMOLED قابل مقایسه نیست، اما کیفیت تصویر کاملا خوبی را برای‌تان به ارمغان می‌آورد.
رنگهای تولیدی کاملا شفاف، دلپذیر و باطراوت هستند. تصاویر در نور آفتاب بسیار خوب دیده می‌شوند و مانند برخی اسمارتفونهای قدیمی یا میان رده فعلی در نور مستقیم خورشید با یک صفحه سیاره روبرو نخواهید بود. علاوه بر این اپلیکیشن ویژه سونی به شما اجازه می‌دهد وایت‌بالانس نمایشگر را به شکل دلخواه تنظیم کنید و از سه گزینه پیش‌فرض حرفه‌ای، استاندارد و وضوح فوق‌العاده هم بهره می‌برد.
تنظیم حرفه‌ای از طیف رنگی استاندارد sRGB بهره می‌برد و رنگهایی تا حد ممکن واقعی را برای‌تان فراهم می‌کند. البته کاربران عادی معمولا این شیوه نمایش رنگ را چندان نمی‌پستندند. حالت استاندارد هم به شکل پیش‌فرض رنگها را کمی روشن‌تر نشان می‌دهد و در اصل از طیف رنگ مربوط به تکنولوژی TRILUMINOS سونی استفاده می‌کند. در حالت وضوح فوق‌العاده هم رنگها تا حدی اشباع شده به نظر می‌رسند و کنتراست بالایی به تصویر می‌دهند که علاوه بر غیرواقعی بودن، گاهی اوقات اندکی هم تیره دیده می‌شوند.
این نمایشگر همچنین توانسته گواهی HDR10 را هم دریافت کند. این بدان معنی است که شما هنگام استفاده از سرویس‌هایی چون نتفلیکس شاهد محتوایی با رنگهای بهتر، واضح‌تر و با کنتراست بالاتر خواهید بود. بد نیست بدانید که در لیست نتفلیکس تعداد بسیار کمی ابزار می‌توان یافت که از قابلیت نمایش HDR بهره می‌برند.
کارایی
در این زمینه پرچمدار سونی به خوبی از پس رقابت با دیگر محصولات جدید سال 2017 برمی‌آید. این دستگاه به پردازنده اسنپ‌دراگون 835 شرکت کوالکام مجهز است و از 4 گیگابایت رم نیز بهره می‌برد. این تلفن هوشمند نه تنها از مشخصات فنی بالایی برخوردار است، بلکه توانسته از تست‌های گوناگون هم سربلند بیرون بیاید. برنامه ها بسیار سریع اجرا می‌شوند. جابجایی بین صفحات بدون تاخیر و آزار انجام می‌گیرد.و اسکرول کردن به بالا یا پایین هم کاملا روان و دلپذیر است. علاوه بر آن، کارایی لمسی نمایشگر هم فوق العاده است.
همچنین وظایف سنگین‌تر و سخت‌تری همچون کاربری چندوظیفگی به طور همزمان یا اجرای بازی‌های ویدیویی سنگینی چون Need For Speed: No Limits و Marvel’s Contest of Champions هم برای XZ1 اصلا دشواری ندارد! این بازی‌ها روی اسمارت‌فون سونی بسیار روان اجرا می‌شوند و هیچگاه با پرش فریم های تصویر یا تجمیع آنها روبرو نمی‌شوید.
علاوه بر این به لطف سیاست‌گذاری‌های درست سونی در عرصه اپلیکیشن و رابط کاربری که همیشه پیرو تغییرات حداقلی بوده، کارایی برنامه‌ها هم چه به صورت عادی چه در حالت چندوظیفگی بسیار روان و قابل قبول است.
سخت افزار
همانگونه که گفتیم، در بخش سخت‌افزار و کارایی این اسمارت‌فون زبان گویایی دارد. میزان حافظه داخلی آن حداقل 64 گیگابایت است و حافظه جانبی هم تا 256 گیگابایت قابل افزایش است. البته شاید در مقایسه با پشتیبانی از حافظه جانبی 2 ترابایتی در برخی محصولات سامسونگ و ال‌جی، این یک محدودیت محسوب شود، اما به راستی کدام یک از ما تا کنون توانسته ایم از میزان ذخیره سازی 256 گیگابایت! روی اسمارت‌فونها فراتر رویم. همان‌طور که پیش‌تر هم گفتیم این تلفن هوشمند استاندارد IP68 دارد و از پس غوطه‌وری در آب، گرد و خاک یا کار در باران به خوبی بر می‌آید.
مشتاقان موسیقی و معتادان صدا هم مطمئنا از محصول جدید سونی رضایت‌خاطر خواهند داشت. زیرا به لطف قرار‌گیری اسپیکرهای استریو در بخش جلویی این موبایل، کیفیت صدای آن بسیار بهتر شده و صدای بلندتری را هم برای‌تان پخش می‌کند. علاوه بر این جک هدفون هم هنوز روی این موبایل حفظ شده و سونی چندان علاقه‌ای برای پیوستن به این قتل‌عام نشان نداده است. همچنین بهره‌گیری از تکنولوژی SmartAmp باعث شده که صدا فشاری 50 درصد بیشتر داشته باشد و طی مدت‌زمان طولانی کارکرد، لرزشی در اسپیکرها ایجاد نشود. کیفیت صدا آنقدر خوب و شفاف و واضح است که شما به راحتی می‌توانید با بلندترین ولوم ممکن هم در جمع دوستان از آهنگهای‌تان لذت ببرید. البته این مقایسه‌ها بیشتر در مقابل دیگر اسمارتفونهای سونی بیشتر به چشم می‌آیند و احتمالا تلفنهای هوشمند دیگر شرکتها یک سروگردن بالاتر خواهند ایستاد.
از دیگر مشخصات فنی محصول تازه سونی می‌توان به پشتیبانی از کیفیت صدای AptX HD و بهره‌گیری از بلوتوث نسل 5 اشاره کرد.
باتری
شاید هنگام خواندن مشخصات فنی اکس زد وان و دیدن باتری 2700 میلی‌آمپرساعتی در زمانه‌ای که همه پرچمداران سراغ باتری‌های 3 تا 4 هزار میلی‌آمپرساعتی رفته اند، تا حدی مایوس کننده باشد. اما در هنگام استفاده توان زنده ماندن این تلفن شگفت آور به نظر می‌رسد. هنگام استفاده های معمول روزانه این دستگاه به خوبی دیگر پرچمداران شما را همراهی می‌کند. هرچند که احتمالا به پای غولهایی چون شیائومی در بحث باتری نمی‌رسد. در صورت استفاده بالاتر از متوسط و روشن بودن کامل صفحه این اسمارت‌فون بیش از 4 ساعت شما را همراهی می‌کند.
البته استفاده از بازی‌های سنگین یا ور رفتن با اپلیکیشن جدید 3D Creator سونی، باتری سریع‌تر خالی می‌شود. همچنین استفاده طولانی مدت از اپلیکیشن سه بعدی ساز سونی باعث داغ شدن دستگاه هم می‌گردد. برای کاربران خوره باتری شاید لازم باشد که موبایل‌شان را روزی دوبار شارژ کنند. البته پشتیبانی از قابلی شارژ سریع نسل سوم کوالکام (Quick Charge 3.0) این امر را چندان سخت و طاقت‌فرسا نکرده است.
دوربین
معلوم نیست که سونی چرا امسال از ورود به رقابت موبایلهای دوچشم طفره رفته و تنها به کاربرد یک دوربین در پشت اکس زد وان بسنده کرده است. اگرچه دو قابلیت تازه و جالب به دوربین اسمارت فونش افزوده که تا پیش از این در هیچ تلفن‌هوشمندی ندیده بودیم. این دوربین از سنسور 19 مگاپیکسلی Exmor RS بهره می‌برد و به لرزش‌گیر 5 جهته مجهز است. علاوه بر این قادر است تصاویر را با کیفیت 4K ضبط کند و تصویربرداری اسلوموشن آن هم با سرعت 960 فریم در ثانیه به ضبط ویدیو می‌پردازد. هرچند نکته جالب اینجاست که این موبایل قابلیت پخش کیفیت تصویر 4K را ندارد و آنها را به صورت HD به تماشا می‌گذارد.
سونی این دوربین مخصوص اسمارت‌فونها را Motion Eye نام گذارده است. زیرا معتقد است با قابلیتهای ضبط تصویر آن قادر خواهید بود حرکات غیرمنتظره را به خوبی ثبت کنید. زیرا قرار است هنگامی که مشغول عکاسی هستید، هر لحظه دوربین حرکت غیرمنتظره‌ای را از سمت سوژه احساس کند (مانند حرکت ماشین یا دویدن فرد)، به صورت خودکار عکاسی می‌کند و اینگونه سه عکس خودکار ثبت می‌شود که عکس گرفته شده توسط شما چهارمین تصویر از آن صحنه خواهد بود. آنگاه شما می توانید از بین 4 تصویر بهترین آنها را انتخاب کرده یا اینکه همه را نگه دارید. گفته می‌شود این دوربین همچنین قادر به تشخیص احساسات غیرمنتظره و ناگهانی (مانند خنده یک نوزاد) است.
علاوه بر این قابلیت فوکوس خودکار هیبریدی پیش‌گویانه این دوربین شما را قادر می‌سازد از سوژه‌های متحرک هم تصاویری با وضوح کافی تهیه کنید. و مهمترین قابلیت جدید دوربین این موبایل را می توان اپلیکیشن 3D Creator دانست. با این برنامه شما می‌توانید صورت افراد، غذاها و هر سوژه دیگری را به شکل سه بعدی اسکن کرده و تصویر سه بعدی آنها را در موبایل‌تان داشته باشید. اگرچه قرار نیست قابلیت اسکن سه بعدی چندان کاربردی و مفید باشد، اما انجام چنین کاری با موبایل بدون شک جذاب و تاثیرگذار است. البته سونی در تلاش است که کاربردهای روزمره ای هم برای این تکنولوژی بیابد. مثلا می‌توان به امکان تولید تصاویر GIF سه بعدی و استیکرهای سه بعدی تلگرام اشاره کرد.
فرآیند اسکن هم بسیار ساده است و کافی است که در نرم افزار نوع سوژه را انتخاب کنید و در محیطی با نور مناسب این کار را انجام دهید. البته مانند ثبت تصاویر پانوراما، این امر هم نیازمند اندکی دقت و صبوری است. شما می توانید این تصاویر را ذخیره کرده، به عنوان تصویر پس زمینه موبایل استفاده کرده یا در صورت دسترسی به پرینتر سه بعدی، چاپ‌شان کنید.
علاوه بر قابلیتهای تازه دوربین این اسمارت‌فون، بد نیست نگاهی هم به کیفیت عکاسی آن داشته باشیم. اکس زد وان در محیط‌های با نور مناسب تصاویری بسیار واضح با بازسازی رنگی جذاب و دلپذیر ثبت می‌کند. البته این دوربین در ثبت تصاویر HDR اندکی با مشکل روبرو است و تیرگی و روشنایی را به دقت دیگر رقبا بازسازی نمی‌کند. علاوه بر این در عکاسی نور کم ممکن است شما بسیاری از جزئیات و کیفیت رنگی تصویر‌تان را هم از دست بدهید.
به دلیل عدم بهره‌گیری از لرزش‌گیر اپتیکال (فیزیکی) تصاویر همیشه آنچنان که می‌خواهیم فوکوس و واضح نیستند. اما با کمی دقت می توان تصاویری قابل قبول ضبط کرد. همچنین هنگام عکاسی در نور خیلی زیاد هم باید اندکی دقت به خرج دهید تا تصاویری شفاف در اختیار داشته باشید. همچنین پردازش‌گر تصویر سونی در هنگام عکاسی با نور کم، برای حصول نتیجه مناسب تصاویر را بیش از حد تغییر می‌دهد که این امر باعث افزایش نویز در عکسها می‌شود.
البته درباره سلفی گرفتن این ماجرا کاملا تغییر می‌کند. زیرا با استفاده از دوربین 13 مگاپیکسلی با دیافراگم f/2.0 رضایت شما کاملا جلب خواهد شد. همچنین به لطف همراهی یک لنز واید با چنین سنسوری شما تصاویری بسیار با کیفیت در اختیار خواهید داشت.
نرم افزار
شاید بزرگترین برگ برنده سونی در بازار فعلی، بخش نرم‌افزاری و رابط کاربری موبایل‌هایش باشد. البته درباره این محصول تازه هم این موضوع بسیار بیشتر به چشم می‌خورد. زیرا XZ1 اولین اسمارت‌فون دنیا است که از Android 8.0 Oreo بهره می‌برد. یعنی اینکه برای عاشقان اندروید که همیشه دنبال لذت استفاده از آخرین نسخه آن هستند، تنها گزینه فعلی برای چشیدن مزه اوریو، اکسپریا اکس زد وان است.
جالب است که سونی جزو شرکتهایی است که هیچگاه به دنبال پوشاندن ردپای زبان طراحی اندروید در اسمارت‌فونهایش نیست و همیشه رابط کاربری سبکی را با حداقل تغییر ممکن ارائه می‌کند. هرچند که ظاهر این رابط کاربری از نظر کاربران بسیاری، همچون ظاهر محصولات اکسپریا قدیمی شده است. همچنین در محصول تازه چندان خبری از نرم افزارهای اجباری پیش‌نصب همچون سونی پلی‌استیشن نیست و این می‌تواند بهترین لذت رهایی از نفخ‌افزارها را رقم بزند. و خلاصه اینکه تا زمانی که موبایلهای پیکسل گوگل به بازار نیامده‌اند، این محصول تنها گزینه برای کسانی است که می‌خواهند با اندروید 8 اوریو کار کنند.
نگاه آخر
اکسپریا اکس زد وان سونی مدتی است که وارد بازار ایران شده و اکنون با قیمتی حدود دو میلیون و سیصد تا دو میلیون پانصد هزار تومان با گارانتی قابل ابتیاع است. قیمت جهانی این اسمارت‌فون هم 700 دلار تعیین شده است. در بازاری که همه پرچمداران شرکتهای موبایل‌ساز با گامهای بلند به بازه قیمتی بالای هزار دلار نزدیک می‌شوند، این شیوه قیمت گذاری می‌تواند برگ برنده‌ای برای سونی باشد.
اگر به دنبال آخرین محصول غول‌های اسمارت‌فون ساز باشید، اکس زد وان در رده قیمت میانی قرار می‌گیرد که همراهی قابلیتهای جذابی چون 3D Creator و سوپر اسلوموشن در کنار بهره‌گیری از اندروید 8 می‌تواند آن را به انتخابی شیرین تبدیل کند. اما بر احساس اینکه باز هم یک ظاهر یکسان با دیگر موبایلهای سونی روبرو هستیم، تاثیر چندانی نخواهد داشت. علاوه بر این به گمانم اکنون اندکی دیر است که سونی بخواهد استفاده از دو دوربین عقب یا نمایشگرهای بدون حاشیه را برای آینده بگذارد.
در کنار این استفاده از اندروید 8 اوریو نمی‌تواند تکیه‌گاه چندان طولانی مدتی برای امید فروش سونی باشد. زیرا به زودی دیگر محصولات بازار هم به این نسخه از اندروید مجهز خواهد شد. و شاید به همین دلیل احتمالا این محصول سونی به زودی تنها در دست طرفداران سفت‌وسخت این شرکت قابل مشاهده باشد و توان چندانی برای جذب کاربران دیگر شرکتها ندارد.