فیجت اسپینر چیست و چه فایده‌ای دارد؟ آیا ابزاری آرامبخش است که اضطراب را دور می‌کند یا بیشتر باعث حواسپرتی و استرس می‌شود؟ این مطلب فوت‌وفن را بخوانید تا به پاسخ این قبیل پرسش‌های خود برسید.
فیجت اسپینر (Fidget spinners) جذاب‌ترین سرگرمی یا به عبارتی اسباب‌بازی هیجان‌انگیز این روزهاست که در دست همه دیده می‌شود؛ از کودک گرفته تا جوان‌ها و غیره! این اسباب‌بازی جذاب و جالب پادزهر برای آنهاییست که دچار اختلال بیش فعالی ناشی از کمبود توجه، اضطراب و اوتیسم هستند. اما برخی از کشورها استفاده از آن را در کلاس‌های درس ممنوع کرده‌اند.
فیجت اسپینرها کوچک و مدور هستند و کاربران می‌توانند آنها را بین انگشتان خود بچرخانند. مقدار جنبش و تکانه این اسباب‌بازی تجربه حس لذت‌بخشی دارد و چالش چرخاندن و از این طرف به آن طرف منتقل کردن اسپینرها این روزها در سرتاسر دنیا غوغا به پا کرده است و در یوتیوب هم ویدئوهای زیادی از این چالش‌ها وجود دارد.
بسیاری از اسپینرهایی که در بازار وجود دارد برای اشخاصی که اضطراب، اوتیسم و اختلال بیش‌فعالی ناشی از کمبود توجه دارند به فروش می‌رسند. برخی از مدل‌ها نیز برای افزایش تمرکز برای این افراد مناسب هستند و فرصتی عالی برای نشان دادن و بروز خلاقیت‌ها به شمار می‌روند. اما با وجود شواهد علمی مفید بودن آنها، دانشمندان با این نظریه کاملاً مخالف هستند. به عقیده برخی از آنها، استفاده از ابزارهایی مانند اسپینر برای آنهایی که مبتلا به اختلال کم‌توجهی هستند بیشتر باعث حواسپرتی می‌شود تا اینکه برایشان مفید باشد.
گرایشی روبه‌فزونی
فیجت اسپینرها از بهار امسال سر و کله‌شان در بازار پیدا شده است و همه جای دنیا هستند و برای برخی از مردم یا فروشگاه‌های اسباب‌بازی فروشی به سرگرمی واجب و الزامی مبدل شده‌اند. تا قبل از دسامبر سال 2016، در جست‌وجوهای گوگل عبارتی با عنوان فیجت اسپینر اصلاً وجود نداشت اما اکنون معلمان در پست‌های توییتر خود از کلافه شدن و عذابی که از دست دانش‌آموزان فیجت‌به‌دست می‌کشند شکایت می‌کنند.
بیشتر جنجال‌هایی که به پا می‌شود به دلیل استفاده دانش‌آموزان از این ابزار در کلاس‌های درس و تلاش برای ممنوع کردن آن در مدرسه و هنگام تدریس است زیرا معلمان بر این باورند که حواس شاگردان مدرسه پرت می‌شود و برای دانش‌آموزانی که نیازهای خاص برای بیشتر کردن تمرکز و توجه دارند ابزارهای دیگری نیز که مناسب مدرسه باشد وجود دارند.
فواید اسپینر چیست؟
شکی نیست اسباب بازی که اجازه به خود پیچیدن و تاب دادن را می‌دهد برای کودک مبتلا به اوتیسم مفید است. متخصصان کاردرمانی اغلب از ابزارهای حسی مانند دیسک‌های لمسی، توپ‌های شیطونک و حتی گل رس یا شن برای آرام کردن کودکانی که مشکلاتی در پردازش احساسات دارند استفاده می‌کنند. تحقیقات نیز نتیجه مشابهی را نشان می‌دهد و می‌گویند که حرکات تکانشی می‌تواند برای کودکانی که اختلال کم‌توجهی دارند مفید باشد. مطالعات بر روی کودکان 8 تا 12 ساله مبتلا به ADHD یا اختلال بیش‌فعالی ناشی از کم‌توجهی نشان داد کودکانی که در هنگام انجام فعالیت‌ها از موتورهای حرکتی اندام‌های بزرگ خود استفاده می‌کنند و در واقع تحرک بیشتری در انجام فعالیت‌های ذهنی دارند کار خود را نسبت به آنهایی که یک جا ثابت نشسته‌اند بهتر انجام می‌دهند. ورزش کردن هم برای کودکانی که مبتلا به کم‌توجهی هستند بسیار مفید است.
اما با وجود تمامی این نظریات، مطالعات بیشتری باید بر روی فیجت اسپینرها انجام شود زیرا هنوز نمی‌توان با اطمینان گفت که این اسباب بازی برای کودکانی که مبتلا به کم‌توجهی هستند مناسب است یا نه. ابزارهای سرگرمی دستی نمی‌توانند خیلی مفید باشند زیرا این نوع کودکان نیاز به حرکت دادن اندام‌های بزرگ بدنشان دارند که مسئول افزایش فعالیت در بخش‌های پیشانی و جلوی مغز است و توجه را پایدار و ثابت نگه می‌دارد. اسپینرها حواس چشم را هم پرت می‌کند. بنابراین، توجه کودکان را از تخته کلاس یا معلم پرت می‌کند. برای همین معلمان مخالف استفاده از این سرگرمی در کلاس هستند.
به گفته دانشمندان، سوار شدن بر دوچرخه ثابت و رکاب زدن آن در هنگام خواندن یا نشستن روی یک توپ متحرک و کار کردن پشت میز حرکات جنبشی ایجاد می‌کند و در عین حال نیز حواس آنهایی که مبتلا به اختلال بیش‌فعالی ناشی از کم‌توجهی هستند را نیز پرت نمی‌کند.
