نقاش ماهری که توانایی برگزاری یک نمایشگاه را ندارد، یا شخصی که با وجود داشتن قلم خوب در حد نوشتن نامههای اداری مانده یا شخصی که با وجود تحصیل در دانشگاه معتبر در مصاحبه کاری دست و پایش را گم میکند؛ با زدن این مثالها میخواهیم بگوییم دنیا مملو از انسانهایی است که با وجود تمام استعدادهایشان هنوز در کشمکش پذیرفتن خود و استعدادهایشان هستند. در مقابل انسانهای متوسطی وجود دارند که با داشتن اعتماد به نفس جهان را اداره میکنند. در واقع مشکلات و نابسامانیهای زندگی انسان همه نتیجه رفتارهای خود او است که ریشه در عدم اعتماد به نفس دارد. در این مقاله میخواهیم درباره مفهوم اعتماد به نفس و معرفی انواع آن صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
اعتماد به نفس از نوعی باور و ایمان قلبی به دست میآید که به سه نوع تقسیمبندی میشود:
انواع اعتماد به نفس
اعتماد به نفس درنتیجه باور به توانایی
اولین نوع اعتماد به نفس مربوط به تواناییها و فعالیتهایی است که در خصوص آنها آموزش دیدهاید. برای مثال کسی که استعداد و موفقیتهای زیادی در رشته پزشکی داشته و خودش را در این رشته باور دارد، اما در رشتهای مثل آشپزی هیچ استعدادی ندارد. برای چنین فردی کسب موفقیتهای پی در پی در رشته پزشکی که نتیجه اراده، پشتکار و انضباط او است به این شخص اعتماد به نفسی خواهد داد که او را از هر گونه آسیب در امان میگذارد. اگر چه این موفقیت ممکن است در سالهای طولانی ایجاد شود، اما اعتماد به نفسی که در شخص و ضمیر ناخودآگاه او شکل میگیرد، بهترین نوع اعتماد به نفس است.
برای دستیابی به این اعتماد به نفس، فقط کافی است با پشتکار به تواناییهای خودتان باور داشته باشید تا همین باور بهترین نوع اعتماد به نفس را برایتان به ارمغان آورد.
اعتماد به نفس در نتیجه باور به یادگیری مهارت جدید
این مدل از اعتماد به نفس معمولا برای فعالیتهایی که آموزش ندیدهاید یا مهارت به خصوصی در آنها ندارید بروز میدهد. در چنین شرایطی این سوال برایتان پیش میآید که با نداشتن اطلاعات کافی و مهارت چطور به دنبال راه حلی برای حل مشکل باشید! در چنین شرایطی ندای درونی به شکل گفتههای پدر، مادر، معلم یا حتی دوست ممکن است به شما بگوید نمیتوانید. هر اندازهای که اجازه گسترش به این ندا دهید، به همان اندازه اراده و تصمیم نهاییتان را تحت تاثیر قرار خواهید داد. برای رهایی از این نداهای درونی باید با زیر نظر گرفتن آنها توایی کنترلشان را بالا ببرید. در غیر اینصورت غافلگیر خواهید شد.
تجربه شکستهای گذشته مسئله دیگری است که ممکن است نگرانتان کرده باشد. اما تجربیات ناخوشایند گذشته، شکستی در آینده را پیشبینی نمیکند؛ بلکه ممکن است همان شکستهای گذشته دلیلی بر موفقیت باشد. برای مثال شخصی موفق به ترک سیگار شده است، بارها اقدام به کنار گذاشتن این عادت کرده و با شکست مواجه شده است. اما گذر از این شکستها، موفقیت نهایی را برایش به ارمغان آورده است.
اعتماد به نفس در نتیجه باور به ارزش ذاتی
اما آخرین نوع اعتماد به نفس یا همان اعتماد به نفس در نتیجه باور به ارزش ذاتی! آیا تا به حال به این موضوع فکر کردهاید که عزت نفسمان را از کجا به دست میآوریم؟ حتی کسانی که در حد سالم و مطلوبی برای خودشان ارزش قائلند عزت نفسی استوار ندارند و احتمال فروریختن عزت نفس آنها وجود دارد. سادهترین راه برای دستیابی به این نوع اعتماد به نفس، ویژگیهایی مثل زیبایی ظاهری، پول، شهرت و استعدادهای منحصر مثل نویسندگی یا نقاشی است که تعداد محدودی از افراد به آن دسترسی دارند. در مقابل این ویژگیها، مسائلی مانند محبوبیت میان سایرین، کمک بهدیگران و غیره هستند که دستیابی به عزت نفس با استفاده از آنها اگر چه دشوار خواهد بود، اما مردم بیشتری به آن دسترسی دارند. عزت نفسی که با ویژگیهای اول و دوم به دست آید ممکن است به راحتی از دست برود چون هیچ کدام از این ویژگیها همیشگی نیست. علاوه بر این اعتماد به نفس مثل یک حیوان گرسنه است؛ به این معنی که برای رشد و ثبات، مدام باید تغذیه کند. در غیر اینصورت با مخالفت با اعتماد به نفس به غرور و تکبر تبدیل میشود. غروری که با آن خودمان را متقاعد میکنیم تا ارزش بیشتری از دیگران داریم. در حالی که اعتماد به نفس واقعی فارغ از عوامل بیرونی است و زمانی که به آن دست پیدا کنیم، دیگر با شخص یا چیزی خودمان را مقایسه نمیکنیم.
بیشتر بخوانید:
ده روش برای تقویت سلامت روان با بالا بردن عزت نفس
اما سوالی که ممکن است پیش بیاید این است که چطور به اعتماد به نفس حقیقی دست پیدا کنیم؟ بهترین راه دستیابی به این اعتماد به نفس، عشق ورزیدن به زندگی است. البته عشق ورزیدن نه با ذهنیتی کوچک بلکه با ذهنیتی بزرگ که همه مردم را جدا از مقام و منصبشان به یک اندازه ببیند. به دیگران محبت میکند و برای انجام کارهای خیر دریغ نکند.