شاید یکی از جالب‌ترین سؤالاتی که افراد بینا در مورد نابینایان می‌پرسند درباره خواب دیدن نابینایان است؛ اینکه آیا نابینایان خواب می‌بینند؟ آیا در خواب رنگ‌ها را هم می‌بینند؟ در ادامه با بنیتا همراه باشید تا جواب سؤال‌های خود را پیدا کنید.
(رویایی که توسط یک نابینا دیده می‌شود شامل انعکاس تجربیات حسی بسته به سن شروع نابینایی او است.)
آیا به نظر شما نابینایان نیز مانند سایر افراد بینا به هنگام خواب رویاهایی را می‌بینند؟ ممکن است برخی از شما این‌گونه استدلال کنید که افراد نابینا به دلیل آنکه در طول بیداری از نعمت چشم بی‌بهره‌اند پس به هنگام خواب نیز فعل دیدن در مورد آن‌ها صدق نمی‌کند در نگاه اول این مسئله درست به نظر می‌رسد اما اگر لحظه‌ای در آن ژرف بی اندیشید متوجه می‌شوید که این تنها برداشتی سطحی از مقوله‌ی دیدن است.
شاید تعجب کنید که افراد نابینا هم قادر به دیدن رؤیا هستند. مطمئنا در ذهن شما سوالات زیر به وجود می‌آید:
اگر رؤیا می‌بینند، چه چیزی را دررؤیای خود می‌بینند؟ آیا آن‌ها در خواب می‌توانند ببینند؟ رؤیای آن‌ها چقدر با افراد بینا
تفاوت دارد؟
اطلاعات مهمی درباره‌ی رؤیاهای نابینایان به دست آمده است که ممکن است شما را درباره‌ی ماهیت آن شگفت‌زده کند.
رؤیای افراد نابینا
اول از همه باید به این مسئله اشاره کنیم که افراد نابینا هم دارای رؤیا هستند. رؤیا در خواب وابسته به مرحله‌ای از خواب با نام حرکت سریع چشم (آر.آی.ام) است. این حالت کارکرد عمیق مغز است. از آنجا که این حالت عملکردی از مغز محسوب می‌شود نه چشم‌ها، پس افراد نابینا به اندازه افراد بینا قادر به دیدن رؤیا هستند. مهم نیست که علت نابینایی چیست، این حالت سالم باقی می‌ماند؛ اما جالب است بدانید که طول مدت نابینایی به هر حال محتوای رؤیاها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
افراد نابینا چه چیزهایی در رؤیا می‌بینند
وقتی اکثر افراد درباره‌ی رؤیا می‌اندیشند تشخیص آن‌ها انبوهی از تصورات ذهنی است که بخش‌های رؤیا را می‌سازد. برای خیلی‌ها رؤیا مانند پخش شدن و یا شرکت در فیلمی است که درون سر اجرا می‌شود. عناصر دیگری بسته به تجربیات حسی مانند صداها، لمس کردن‌ها، مزه‌ها، بوها، حرکت‌ها و حتی ترس‌ها در این امر دخالت دارند. با این وجود تجربیات ناشی از دیدن اساسی‌ترین نقش را ایفا می‌کند. به‌عنوان نتیجه، این امری شگفت‌آور است که افراد نابینا می‌توانند در رؤیای خود قادر به دیدن باشند.
تحقیقات، تجربیات حسی نابینایان را در حین رؤیا دیدن برای دهه‌ها ارزیابی کرده است. این یافته‌ها با محتویات رؤیاهای افراد بینا بررسی شده است. این کاری مفید است که محتویات تمام رؤیاها را در نظر بگیریم تا بتوانیم قسمت‌های متفاوت رؤیای نابینایان را بهتر درک کنیم.
بیشتر رؤیاها شامل مقوله‌ی دیداری و جنبشی (مربوط به حرکت) است. بیشتر از نصف رؤیاها شامل عنصر شنیداری (مربوط به صداها) است. دیگر تجربیات حسی مانند بو (مربوط به حس بویایی) و مزه‌ها (مربوط به حس چشایی) و درد، در رؤیاها خیلی کمیاب است. این‌طور تخمین زده می‌شود که سه عنصر آخر ذکر شده در کمتر از 1 درصد رؤیاها اتفاق می‌افتد. جالب است بدانید که بیشتر در مورد زن‌ها است که بوها و مزه‌ها در رؤیا گزارش شده است درحالی‌که در رؤیای مردها بیشتر صدا و درد گزارش شده است. در رؤیاهای افراد نابینا حس‌های بویایی و چشایی و لمس بیشتر از افراد بینا گزارش شده است. این امر متوجه تجربیات بیداری آن‌هاست که تکیه بیشتر بر این حس‌ها را می‌رساند. آن‌ها در مورد محتوای رؤیاها تفاوت دراماتیکی با افراد بینا ندارند فقط اینکه آن‌ها در رؤیاهایشان پرخاشگری کمتری دارند.
افراد نابینا در رؤیاهایشان قادر به دیدن هستند
علی‌رغم این تفاوت‌های ظریفیتی آیا افراد نابینا می‌توانند در هنگام رؤیا ببینند؟ بعضی از افراد نابینا در حقیقت می‌توانند در رؤیاهایشان ببینند بسته به اینکه چه زمانی بینایی خود را از دست داده‌اند. افرادی که نابینا متولد شده‌اند یا در سنین ابتدایی معمولاً 4 یا 5 سالگی بینایی خود را از دست داده‌اند تصورات دیداری در روهایشان ندارند. این امر توسط مطالعات دقیق آزمایشگاهی که رؤیاها را بدون گزارش عنصر دیداری ثبت کرده است، تائید شده است؛ به عبارت دیگر افرادی که پس از سنین 5 یا 6 سالگی نابینا شده‌اند می‌توانند در رؤیاهای خود ببینند؛ بنابراین به نظر می‌رسد که ناحیه‌ای در هنگام گسترش مغز ایجاد می‌شود که مسئول ساختن رؤیاهای دیداری و مربوط به مشاهدات است.
اگر داده‌های دیداری موجود باشد فرد قادر است در رؤیاهای خود ببیند علی رغم اینکه بینایی‌اش را از دست داده باشد. برای کسانی که از سنین ابتدایی قادر به دیدن نبوده‌اند رؤیا همچنان اتفاق می‌افتد اما داده‌های حسی دیگر شاید نقش اساسی‌تر را در رؤیاها ایفا می‌کنند. جدای از محتوای منحصربه‌فرد رؤیا، بعضی افراد نابینا قادر به تشخیص نور نیستند. برای مثال فرض کنید که شما را در محیطی کاملا تاریک قرار دهند منطقی است که شما نمی توانید اطراف خود را ببینید.اما با روشن کردن یک چراغ قوه یا شمع به راحتی می توانید اطرافتان را ببینید حال فرض کنید شما را در محیطی روشن قرار دهند در این حالت نیازی به روشن کردن شمع یا چراغ قوه نیست در مثال بالا عضو بینایی شما یا همان چشم هیچ مشکلی ندارد و تنها شرایط حاکم بر این دو محیط موجب دیدن یا عدم دیدن شما شده است در محیط اول تاریکی عاملی است که مانع دیدن و در محیط دوم روشنایی عاملی است که موجب دیدن می شود. و این می‌تواند منجر به اختلال ویژه با نام نان انتریند سیرکادیان ریتم (nonentrained circadian rhythm) شود.
اگر این خبر را جالب دیدید، یک سری هم به «14 حقیقت حیرت انگیز درباره چشم شما» بزنید.