مطالعات انجام شده در مورد پاتوفیزیولوژی مرض قند نشان می‌دهد که متابولیسم غیرطبیعی هورمون انسولین علت اصلی برای گسترش این سندرم پیچیده است. اگرچه علل و عوامل رهایی از هر سه نوع دیابت باهم متفاوت هستند اما علایم و عوارض آنها شبیه و نزدیک به‌هم هستند.
مرض قند یا همان دیابت یک بیماری مزمن است که در آن بدن از تولید انسولین کافی و یا پاسخ طبیعی به انسولین ناتوان است. معمولا به عنوان یک سندرم، دیابت به سه نوع مختلف تقسیم می‌شود، دیابت نوع اول و دیابت نوع دوم و دیابت بارداری. نتیجه نهایی برای هر سه نوع دیابت قند خون بالا است. پاتوفیزیولوژی مرض قند بسیار پیچیده است و به عنوان یک بیماری مزمن علل مختلفی دارد در حالی که علایم و عوارض مشابهی دارد.
مرض قند: پاتوفیزیولوژی
پاتوفیزیولوژی هر سه نوع دیابت به هورمون انسولین مربوط است که توسط سلولهای بتا در لوزالمعده ترشح می‌شود. در یک فرد سالم انسولین در پاسخ به افزایش سطح گلوکز در جریان خون تولید می‌شود و نقش اصلی آن کنترل غلظت گلوکز در خون است. آنچه که انسولین انجام می‌دهد این است که به سلول‌ها و بافت‌های بدن اجازه می‌دهد تا از گلوکز به عنوان منبع اصلی انرژی استفاده کنند. همچنین این هورمون مسئول تبدیل گلوکز به گلیکوژن برای ذخیره سازی در عضلات و سلولهای کبد است. بدین ترتیب سطح قند در مقدار ثابتی باقی می‌ماند.
در یک فرد دیابتی، یک متابولیسم غیرطبیعی هورمون انسولین وجود دارد. دلیل واقعی برای این نقص با توجه به نوع دیابت متفاوت است. علت هرچه باشد سلول‌ها و بافت‌های بدن از قند موجود در خون استفاده نمی‌کند و در نتیجه قند خون ایجاد می‌شود (رایج ترین نشانه دیابت که ازدیاد قند خون نامیده می‌شود). این وضعیت همچنین باعث تشدید تبدیل گلیکوژن ذخیره شده به گلوکز می‌شود، به‌عنوان‌مثال: افزایش تولید گلوکز کبدی. طی یک دوره زمانی سطح بالای گلوکز در جریان خون می‌تواند باعث عوارض شدید از جمله، اختلالات چشم، بیماری‌های قلبی عروقی، آسیب کلیه و مشکلات عصبی منجر شود.
در دیابت نوع اول لوزالمعده نمی‌تواند به مقداری که بدن نیاز دارد انسولین کافی تولید کند. پاتوفیزیولوژی دیابت نوع اول نشان می‌دهد که یک بیماری خود‌ایمنی وجود دارد که باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن، خود موادی ترشح کند که به سلولهای بتای لوزالمعده حمله کند. در نتیجه لوزالمعده انسولین کمتری ترشح میکند یا کلا نمی‌کند. دیابت نوع اول در میان کودکان و جوانان شایع‌تر است. (حوالی بیست سالگی) از‌آنجا‌که دیابت نوع اول در بین جوانان رایج است برای درمان آن انسولین استفاده می‌شود.، دیابت نوع اول همچنین به عنوان دیابت جوانان یا دیابت وابسته به انسولین نامیده می‌شود. (IDDM)
در مورد دیابت نوع دوم، هورمون انسولین ترشح شده توسط سلولهای بتا طبیعی و یا اندکی کمتر از حد ایده آل است. با‌این‌حال سلولهای بدن فرد دیابتی مثل یک فرد سالم به انسولین پاسخ نمی‌دهند. از‌آنجا‌که سلول‌ها و بافت‌های بدن در برابر انسولین مقاوم هستند، آنها گلوکز را جذب نمی‌کنند و به‌جای آن گلوکز در خون باقی می‌ماند. بنابراین دیابت نوع دوم نیز توسط قنند خون شناسایی می‌شود و معمولا در افراد میانسال (بالای چهل سال) مشاهده می‌شود. چون برای درمان این نوع از دیابت به انسولین نیازی نیست به‌آن دیابت مستقل از انسولین (NIIDM) یا دیابت بزرگسالان می‌گویند.
دیابت نوع سوم، دیابت بارداری نامیده می‌شود. همانطور که از اسمش پیداست این نوع دیابت در میان زنان باردار دیده می‌شود. در این نوع سطح بالای قند خون به‌وسیله نوسانات هورمونی در دوران بارداری ایجاد می‌شود. معمولا پس از زایمان غلظت قند خون به حالت طبیعی بر‌می‌گردد. با‌این‌حال مواردی دیده شده است که حتی پس از زایمان هم سطح قند خون بالا باقی مانده است. این نشان می‌دهد که خطر ابتلا به دیابت در آینده افزایش می‌یابد.
همانطور که قبلا ذکر شده، علایم و اثرات هر سه نوع دیابت مشابه هم هستند. علایم قابل توجه شامل، افزایش تشنگی (عطش بیش از حد) تکرر ادرار (ادرار زیاد) و افزایش اشتها (پرخوری) است. سایر علایم و نشانه های دیابت شامل، خستگی بیش از حد، حضور قند در ادرار (گلیکوزوری)، التهاب بدن، کاهش وزن بدون علت و کم شدن آب بدن است. قند خون و گلیکوزوری با هم مرتبط هستند؛ زمانی که مقدار قند در خون به طور غیرطبیعی بالا می‌رود جذب ثانوی توسط توبول حلقوی نزدیک کاهش می‌یابد و در نتیجه مقداری قند در ادرار نگه داشته می‌شود.
مرض قند: تشخیص و درمان
با توجه به تعریف دیابت، افرادی که قند ناشتای آنها بالای 126 میلی گرم در دسی باشد، مبتلا به بیماری دیابت هستند. با توجه به آمارها، دیابت نوع دوم شایع‌ترین نوع دیابت است که در مقایسه با سایر دیابت ها رخ می‌دهد. تشخیص زودهنگام و صحیح دیابت باعث می‌شود تا از عوارض جدی آن بر سلامتی جلوگیری شود. بعد از تشخیص با توجه به نوع دیابت پزشک انسولین های تزریقی یا خوراکی برای درمان دیابت تجویز میکند. .
علاوه بر درمان،توصیه می‌شود تا زندگی به سبک سالم بخصوص از نظر رژیم غذایی و ورزش تغییر یابد تا دیابت و علایم آن مدیریت شوند. از آنجایکه این یک مسئله بهداشت جهانی است، مطالعات پاتوفیزیولوژی مرض قند در حال حاضر در حال پیشرفت است تا اثرات بهداشتی و سلامتی مرتبط با آن به حداقل برسد و به طور موثر درمان شود.