مردم به طور میانگین 14 بار در روز باد شکم آزاد می کنند که به خروج نیم لیتر تا بیش از دو لیتر گاز در شبانه روز منجر می شود. حدود 99 درصد گاز خارج شده بی بو است، اما گاهی اوقات نیز باد شکم بوی بسیار بدی دارد.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "هلث"، بوی بد باد شکم به واسطه فرآیند تخمیر که توسط باکتری های ساکن روده بزرگ انجام می شود، شکل می گیرد.
بوی بد باد شکم احتمالا با آنچه مصرف کرده اید در ارتباط است و لزوما به مساله ای بد و نگران کننده اشاره ندارد. گاز از محصولات جانبی عادی و سالم گوارش است. در شرایطی که بوی بد باد شکم در موقعیت های اجتماعی موجب خجالت و شرمساری افرد می شود، ممکن است تنها به معنای تغذیه باکتری های روده بزرگ با غذاهای گیاهی سرشار از فیبر باشد.
با این وجود، گاهی اوقات باد شکم بدبو به یک مشکل سلامت جدی‌تر اشاره دارد و برای بررسی دقیق شرایط باید به پزشک مراجعه کنید.
در ادامه با برخی دلایل بوی بد باد شکم بیشتر آشنا می شویم.
باکتری های ساکن روده
طی روند گوارش، باکتری های روده ترکیبات حاوی گوگرد، مانند سولفید هیدروژن تولید می کنند که موجب بوی بد گاز تشکیل شده در دستگاه گوارش می شود. غذاهایی که مصرف می کنید می تواند بر جمیعت باکتری های ساکن روده شما تاثیرگذار باشد و این می تواند شرایط باد شکم را تحت تاثیر قرار دهد. برخی افراد دارای نوعی خاصی از جمعیت باکتریایی هستند که موجب تولید گاز بیشتر و بدبوتر می شود.
غذاهای سرشار از گوگرد
غذاهای سرشار از گوگرد می توانند بویی شبیه به تخم مرغ فاسد به باد شکم ببخشند. سبزی های چلیپایی مانند بروکلی، جوانه های بروکسل، گل کلم، و کلم اغلب مقصران اصلی محسوب می شوند. از دیگر غذاهای سرشار از گوگرد می توان به سیر، پیاز، حبوبات، پنیر چدار، میوه های خشک شده، و مغزدانه ها اشاره کرد. حتی پروتئین های حیوانی مانند تخم مرغ، گوشت قرمز و ماهی نیز حاوی گوگرد زیاد هستند و ممکن است مشکل‌ساز شوند.
عدم تحمل لاکتوز
برخی افراد شیر، بستنی، و پنیر را مقصر بوی بد باد شکم خود می دانند. عدم تحمل لاکتوز که قند طبیعی موجود در محصولات لبنی است، به واسطه سطوح کم آنزیم لاکتاز در بدن که وظیفه گوارش لاکتوز را بر عهده دارد، رخ می دهد.
در افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز، این قند بدون این که جذب شود از روده کوچک عبور کرده و وارد روده بزرگ می شود، جایی که تریلیون ها باکتری یک مهمانی کوچک را ترتیب می دهند! نتیجه این شرایط باد بوی بد شکم است زیرا شیر و برخی انواع پنیر حاوی سطوح بالای گوگرد نیز هستند.
همچنین، افراد می توانند در گوارش قندهای دیگر از جمله ساکارز و فروکتوز نیز ناتوان باشند که این شرایط نیز به تولید باد شکم بدبو منجر می شود.
رافینوز
لوبیاها سرشار از پروتئین، آنتی اکسیدان ها، ویتامین ها و مواد معدنی هستند. اما آنها از شهرت بدی برای تولید باد شکم بدبو نیز برخوردار هستند.
لوبیاها حاوی الیگوساکاریدهای خانواده رافینوز (RFOs) هستند که این گروه از قندها را حداقل می توان مسئول نفخ و گاز تولید شده پس از خوردن یک وعده لوبیا دانست. این شرایط درباره عدس، حبوبات و سبزی های چلیپایی نیز صادق است. دستگاه گوارش انسان فاقد آنزیم مورد نیاز برای شکستن و گوارش این قندها است.
خیس کردن لوبیاهای خشک در آب می تواند بدون از بین بردن ارزش تغذیه ای این ماده غذایی به حذف الیگوساکاریدهای خانواده رافینوز کمک کند. مصرف یک محصول کمک کننده به گوارش مبتنی بر یک آنزیم نیز می تواند به تسکین علائم کمک کند.
الکل قندها
الکل قندهایی مانند سوربیتول و زایلیتول در نوشیدنی های رژیمی، آبنبات های بدون شکر و برخی آدامس ها یافت می شوند و می توانند موجب بوی بد باد شکم شوند. این شیرین کننده ها توسط بدن به خوبی جذب نمی شوند، از این رو، راهی روده بزرگ شده و می توانند موجب تولید گازی بدبو شوند.
داروها
برخی داروهای تجویزی، ویتامین ها و مکمل ها می توانند در تولید باد شکم بدبو نقش داشته باشند.
دلیل تولید باد شکم بدبو به واسطه داروی مصرفی متفاوت است و میزان گاز تولیدی نیز از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
افرادی که داروی کاهش وزن ارلیستات را مصرف می کنند، به طور معمول افزایش تولید گاز را تجربه می کنند. مکمل های آهن نیز به واسطه تولید گاز و نفخ شناخته شده هستند. مکمل های حاوی فیبر نیز می توانند موجب تولید گاز به عنوان یک محصول جانبی شوند. داروی متفورمین که برای درمان دیابت استفاده می شود نیز می تواند موجب افزایش تولید گاز شود.
افزون بر این، داروهای درمان دیابت به نام مهارکننده های آلفا-گلوکوزیداز که سرعت جذب کربوهیدرات ها را کند می کنند نیز می توانند تولید گاز را افزایش دهند.
عفونت یا بیماری
باد شکم بدبو به طور معمول مساله ای نگران کننده نیست. اما اگر همراه با آن نشانه ها و علائم دیگری نیز وجود دارند باید برای بررسی دقیق شرایط به پزشک مراجعه کنید.
در صورت مواجهه با تب، کاهش وزن ناخواسته، مدفوع خون آلود، یا اسهال پایدار همراه با باد شکم بدبو یا اگر سابقه بیماری التهابی روده یا سرطان روده بزرگ دارید با پزشک خود در این زمینه صحبت کنید. هرگونه تغییر در شرایط اجابت مزاج یا شکم دردی که پس از دفع گاز یا مدفوع از بین نمی رود نیز می تواند نشانه ای از بروز مشکل باشد.
انسداد روده، بیماری التهابی روده مانند کولیت زخمی و بیماری کرون، سرطان روده بزرگ، بیماری سلیاک (یک واکنش خودایمنی به گلوتن)، و کلوستریدیوم دیفیسیل (یک عفونت باکتریایی که موجب اسهال می شود) می توانند از دلایل بروز این شرایط باشند.
