بنابراین شخص دچار سوءهاضمه میشود و نمیتواند از غذا انرژی کافی آزاد کند. بنابراین خوردن انار با پیه آن به تقویت معده و گوارش کمک میکند. اما بدیهی است که زیادهروی در مصرف این مواد نیز برای بدن مضر است و باعث مشکلاتی چون خشونت صدا، سرفه، یبوست، انقباضهای بیش از حد در عضلات، گرفتگیهای عضلانی و ... میشوند.
مصلح غذاهای قابض
برای رفع ضرر مواد قابض هم خوردن مواد شیرین یا تا حدودی چرب که به نوعی دارای خاصیت لینت بخشی و نرم کنندگی هستند توصیه میشود. انار شیرین و پیه آن همدیگر را خنثی میکنند لذا خواص هردو به بدن رسیده و ضرر نمی رساند.
مصلح غذاهای چرب
برای کم کردن عارضه خوردنیهای چرب، گفته شده که مقداری از ادویهجات و شوریجات (گرم و خشک) مصرف شود و همچنین از مواد قابض استفاده گردد، زیرا ادویهجات و شوریجات، چربیها را میشکنند و رطوبت و سنگینی چربیها را خرد و ضعیف کرده و لذا هضم آنها را راحتتر میکنند (در طب امروز هم صفرا برای هضم چربیها لازم است و صفرا هم گرم و خشک است). مواد قابض هم حالت سستکنندگی چربیها را از بین میبرند.
مصلح غذاهای شیرین
اگر با مصرف این غذاها دچار عارضه شدیم یا جهت پیشگیری از بروز عوارض مصرف زیاد آنها، توصیه میشود مقداری از خوردنیها و نوشیدنیهای به سمت ترش و یا با حالت قابض (جمعکننده) مصرف شوند البته معمولاً چیزهای ترش کمی قابض و جمعکننده هم هستند مثل غوره، سماق، پیه انار (بین دانههای انار)، سرکه و ترشی.
به خاطر همین است که از قدیم کنار آبگوشت که گرم و تر است و غذائیت زیاد دارد، ترشی میخوردند، زیرا اسهال، سستی معده و انسداد کمتر میشود (مواد سنگین، غلیظ چرب یا شیرین را تجزیه میکنند و نمیگذارد در بدن ایجاد غلظت و انسداد کنند). بنابراین در افراد با مزاجهای گرم و تر توصیه میشود از آبغوره یا سرکه رقیق شده در آب جوش، آب زرشک و آب انار استفاده کنند (اگر معده قوی دارند ناشتا و در غیر این صورت در بین وعدهها).
ادویهجات و نمک (گرم و خشک)
این مواد چون گرم و خشک هستند، به رفع بلغم و رطوبتهای زاید بدن و گوارش کمک میکنند، مانع عفونت میشوند (میکروبکشاند) و برای پاکسازی و تمیز کردن در سیستم گوارش به کار میروند، بنابراین قبل و بعد غذا کمی نمک بچشید که هم توصیه دین است و هم طب سنتی؛ حکمت آن همین است.
این گرمیجات نمیگذارند مواد ترش به اعصاب عارضه وارد کنند. همچنین اشتها را تحریک میکنند پس افرادی که اشتها ندارند و دنبال چاق شدن هستند خوبست از این طعم دهنده های افزاینده اشتها استفاده کنند و برعکس، اشخاص چاقی که می خواهند لاغر شوند باید غذاهای بدون طعم مصرف کنند تا اشتهایشان به تدریج کاهش یابد و حالت انزجار از غذا ایجاد شود.
ادویهجات و نمک باعث برش و شکستن مولکولهای بزرگ با ساختار پیچیده شده و به هضم کمک میکنند. زیادهروی در مصرف این مواد، باعث خشکی در سیستم گوارش و کل بدن و پوست و مخاطات، آسیب یا التهاب مخاطات معده و روده، خونریزی مخاطی-گوارشی، تحریکپذیری و عصبی شدن یا کم خوابی میشوند.
مصلح غذاهای ترش
برای کاهش عوارض موارد ترش توصیه شده همراه یا بعد آنها، افراد کمی مواد شیرین، شور یا تند بخورند. همه میدانیم که اگر یک خوردنی ترش (مثل گوجهسبز، ترشی، انار و پرتقال خیلی ترش) بخوریم، برای کاهش ترشی آن میتوان از کمی نمک استفاده کرد تا ترشی آن خنثی شود. گرمی نمک یا تندی، سردی ترشی را خنثی مینماید.
مصلح ادویهجات و نمک
برای رفع عوارض این مواد، افراد میتوانند مقداری مواد چرب و شیرین بخورند تا رطوبت موجود در این مصلح ها، خشکی و برندگی شوریجات و ادویه جات را خنثی نمایند. بدیهی است که اگر مواد شور و تلخ را همراه با مواد قابض بخوریم، خشکی چند برابر و عوارض ناشی از آن دو چندان می شود، بنابراین نباید آنها را با هم خورد، زیرا یبوستهای شدید ایجاد میکنند. پس افراد دچار یبوست نباید از قابضها بخورند، مخصوصا همراه شوریها، تندیها و ... .
مصلح غذاهای بیمزه و بیطعم
برای اصلاح اثرات نامطلوب این مواد هم میتوان از کمی نمک و ادویهجات استفاده کرد. کما اینکه ما دوست داریم کاهو را همراه با سکنجبین (شیرین بخوریم) مصرف کنیم یا به غذاها مخصوصا غذاهای آبکی نمک میزنیم و این از نظر طبی هم درست است.
برای خواندن بخش اول- مزاج طعمها و مزهها- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش دوم- مزاج طعمها و مزهها- اینجا کلیک کنید.