غزال زیاری: سال‌ها پیش و هنگامی‌که انسان‌ها به سطح ماه سفر کردند، پرچم آمریکا را بر روی ماه برافراشتند و اشیایی را هم در آنجا جا گذاشتند؛ خیلی خوب می‌شد اگر می‌توانستیم با بهره‌گیری از یک تلسکوپ، نگاهی به سطح ماه بیندازیم و اوضاع و شرایط پرچم و این اشیا را بررسی کنیم؛ اما متأسفانه این موضوع امکان‌پذیر نیست.
رابرت ریوز، عکاس نجومی دراین‌باره توضیح داده: «ماه حدود 400 هزار کیلومتر از زمین دورتر است ولی کوچک‌ترین اجرام روی ماه که با بزرگ‌ترین تلسکوپ تحقیقاتی قابل‌مشاهده هستند، باید دست‌کم 1.6 کیلومتر عرض داشته باشند ولی از آنجاکه پرچم‌های نصب‌شده در سطح ماه، عرضی 1.2 متری دارند، حتی با تلسکوپ فضایی قدرتمند هابل نیز قابل‌رؤیت نیستند؛ چرا که هزار برابر کوچک‌تر از آن چیزی است که ما می‌توانیم از زمین ببینیم.»
پاسخگویی به سؤالات با مدارگرد شناسایی ماه
خوشبختانه، ناسا راه‌حل مفیدی برای حل این ابهام دارد: مدارگرد شناسایی ماه (LRO).
این فضاپیما به دور ماه می‌چرخد و آن را زیر نظر دارد و درنتیجه می‌تواند سایه‌هایی که توسط این پرچم‌ها روی سطح ماه ایجاد می‌شوند را تشخیص دهد.
طبق گفته ناسا، با بهره‌گیری از عکس‌های ثبت‌شده توسط LRO در سال‌های اخیر، می‌توان فهمید که پرچم‌های به‌جامانده از مأموریت‌های آپولو 12، 16 و 17 همچنان پابرجا هستند. البته برای دیدن آن‌ها باید کمی با دقت به تصاویر نگاه کرد (که با فلش نشان داده‌شده‌اند.)
هرچند که این خبر خوبی درباره اولین پرچم افراشته شده در سطح ماه در مأموریت آپولو 11 نیست. باز آلدرین، فضانورد صاحب‌نام و قدیمی در این‌باره گفته که او در هنگام برخاستن فضاپیما، سرنگون شدن پرچم را دیده بود.
اما در مورد اشیایی که در جریان مأموریت‌های آپولو 14 و 15 روی سطح ماه باقی‌مانده‌اند، گزارش خاصی رؤیت نمی‌کنیم و LRO قادر به ارائه جزئیات چندانی درباره آن‌ها نیست. البته چندان عجیب هم نیست که پرچمی که در جریان مأموریت آپولو 14 در ماه برافراشته شده بود نیز سرنگون‌شده باشد؛ چرا که در هنگام برخاستن فضاپیما، دود زیادی از اگزوز خارج می‌شود که ممکن است منجر به سرنگون شدن پرچم شود.
به هر ترتیب، چیزهای زیادی از سفر انسان به ماه، روی سطح آن باقی‌مانده‌اندکه تا زمانی که انسان‌ها به ماه بازنگردند، نمی‌توان از سرنوشت آن‌ها مطلع شد؛ چراکه این اشیا آن‌قدر کوچک هستند که به‌راحتی نمی‌توان آن‌ها را مشاهده کرد؛ مثلاً مشخص نیست که چه اتفاقی برای 96 کیسه‌زباله انسانی رهاشده در ماه افتاده است؛ گرچه اگر بتوان آن‌ها را پیداکرده و برای تجزیه‌وتحلیل به زمین بازگرداند، قطعاً آزمایش‌های عجیبی را پیش رو خواهیم داشت.
درهرحال، دانشمندان می‌توانند حدس‌های دقیقی درباره دیگر اشیای باقی‌مانده روی سطح ماه داشته باشند؛ مثلاً عکس دسته‌جمعی‌ای که چارلز دوک فضانورد آپولو 16 بر روی سطح ماه باقی گذاشت را تصور کنید؛ احتمالاً این تصویر بعد از 52 سال قرار گرفتن در معرض خورشید، حتماً سفید شده است.
دراین‌بین، این بحث که آیا چنین یادگاری‌ها، پرچم‌ها و مدفوع باید در سطح ماه باقی می‌ماندند و در سفرهای بعدی نیز باید روی ماه گذاشته شوند یا خیر، بحث دیگری است.
منبع: iflscience
227227