Normal
0
false
false
false
EN-US
X-NONE
AR-SA
MicrosoftInternetExplorer4
ایزد
متعال، که از عرش تا فرش را برای رفاه انسان این «اشرف مخلوقات » مزین ساخته، قرآن
را نیز به گونه ای آراسته که جلوه جمال و کمالش به نحو اجمل و اکمل در آن متجلی
شده است. هرکس به قدر سعه وجودی و ظرفیت خود و فراخور سلیقه و حالش از آن فیض
می برد. و از آنجا که روش ملازمان و حاملان ارزشهای دین، بهترین الگوی جوانان
مسلمان است و خط مشی فردی و اجتماعی آنان که دلباخته تعالیم الهی اند، آینه تمام
نمای انسان مطلوب اسلام است، بر آن شدیم تا مصاحبه ای غیر حضوری با قاریان و
حافظان وحی داشته باشیم.
خانم
سپیده مختاری، متولد 1360، دانشجوی دندانپزشکی دانشگاه تهران است که طی سالیان
اخیر موفق به کسب مقام اول مسابقات کشوری در رشته قرائت و نیز رتبه دوم مسابقات
تفسیر دانشجویی در سال 79 شده است.
خانم
فهیمه اسماعیلی، متولد 1359، دانشجوی رشته الهیات، گرایش علوم قرآنی، در مسابقات
ارشاد شرق تهران و جشنواره علوم قرآنی نوجوانان و نیز مسابقات کشوری دانش آموزی و
چهارمین دوره مسابقات بین المللی به عنوان قاری برتر و حائز رتبه اول شناخته شده
است.
خانم
اکرم ستوده، متولد 1358، دانشجوی سال دوم رشته معارف و الهیات گرایش فقه دانشگاه
امام صادق علیه السلام از حافظان عزیز و حائز رتبه اول در حفظ پنج جزء قرآن کریم
در سال 77 و نیز رتبه اول ده جزء سال 78 در سطح دانشگاه امام صادق علیه السلام
می باشد.
مشکوة
النور: انگیزه و هدفتان از یادگیری و رسیدن به این مرحله چه بوده است؟ راهنمای شما
در این جاده الهی کیست ؟
مختاری:
انگیزه ام نزدیکتر شدن به خدا و در صف بندگان خوب و خاص او قرار گرفتن بوده است. و
آیات قرآن راهنمایم بوده اند.
اسماعیلی:
برای روشن شدن انگیزه و هدف، به این حدیث از پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله
استناد می کنم که می فرمایند: « قرآن را با صوت و آهنگ عربی بخوانید.» چرا که در
این صورت زمینه جذب دیگران مساعد می شود. راهنمای من در این راه چیزی جز نور قرآن
نبوده است.
ستوده:
مساله قداست قرآن و فضیلت انس با این کتاب شریف کاملا روشن است. در قرآن هم بارها
بر لزوم تلاوت و انس همیشگی با کلام خدا تاکید شده است. از جمله در سوره مبارکه
مزمل «فاقرؤوا ما تیسر من القرآن »
انگیزه
اصلی من انس بیشتر با قرآن و آشنایی با تعالیم قرآنی بوده است. اولین راهنمایم
دبیر بینش اسلامی دبیرستان سرکار خانم امامی بوده است که شایسته است از زحمات
بی دریغ ایشان تشکر کنم.
علت گرایش
شما به قرائت چه بود؟
مختاری:
بیش از همه، لطف خدا شامل حالم شد و او بود که توفیق داد تا در این راه قدمی
بردارم. آرامش و لذتی که انس با قرآن به من می دهد باعث می شود تا بیش از پیش به
آن گرایش یابم.
اسماعیلی:
شدت علاقه نقش مهمی داشت .
ستوده:
اولین بار که حفظ قرآن را شروع کردم، قصد ادامه آن را نداشتم; اما به لطف پروردگار
توفیق یافتم که حفظ قرآن را تاکنون ادامه دهم. اما چیزی که باعث شد این امر مقدس
را ترک نکنم، این بود که قرآن را مرهمی بر آلام روحی خود یافتم مگر نه اینکه
خداوند می فرماید: «و هذا ذکر مبارک انزلناه » و در جایی دیگر می فرمایند آرامش
دلها در ذکر نهفته است: «الا بذکرالله تطمئن القلوب »
نقش عشق
را در این مراحل چطور توجیه می کنید؟ توفیقات حضرت حق برای سالکان این طریق چقدر
است و شما تا چه حد از آن بهره مند بوده اید؟
اسماعیلی:
عشق عامل ثبات و پایداری در راه رسیدن به هدف است. یقینا ذات باری تعالی خود
روشنگری مستدام در این طریق است. الحمدلله بی نصیب نبوده ام.
ستوده:
قرآن خود عاشق ساز و عاشق نواز است. کافی است انسان اولین گام را با خلوص نیت و با
عشق و علاقه و به قصد کسب معرفت به سوی این خوان گسترده پروردگار بردارد. هرکس که
با معرفت وارد این وادی شود، عاشق می شود و از برکات این کتاب عظیم بهره مند
می گردد; چرا که عشق حقیقی در آیه آیه قرآن نهفته است. مساله قابل ذکر این است که
خداوند رحمت خود را از هیچ انسانی چه صالح چه فاسق دریغ نمی دارد و این ما هستیم
که باید برای دریافت توفیقات الهی زمینه را در خود ایجاد کنیم. قرآن بارانی است در
حال باریدن; اما ظرفیت وجودی انسانها برای دریافت این باران رحمت الهی متفاوت است.
مختاری:
در حقیقت فقط همان عشق است که انسان را در این مراحل پیش می برد . اگر نیتمان خالص
و برای رضای حق و تقرب به درگاهش باشد، خدا بسیار کمک خواهد کرد: «و الذین جاهدوا
فینا لنهدینهم سبلنا» با اینکه مطمئن هستم اخلاص کامل نداشته ام - البته داشتن آن
هم سخت است با این حال خداوند آنقدر مهربان است که اگر انسان حتی در حد بسیار کمی
اخلاص داشته باشد، او را بسیار کمک خواهد کرد.
هنگام
قرائت و تمرین چه احساسی دارید؟ آیا تا بحال برایتان تداعی شده که در حضور خود
رسول اکرم صلی الله علیه وآله هستید و ایشان ناظر بر کارتان است ؟
ستوده: به
نظر من زیباترین احساسی که انسان در هنگام قرائت دارد همان چیزی است که در خود
قرآن به آن اشاره شده است. یعنی آرامش و رهایی از همه تشویشها و ابتلاءات روحی و
روانی، کسی که عاشقانه قرآن بخواند و حقیقتا قرآن را دوای دردهای خود بداند هیچگاه
نیازمند آرامبخشهای ساخته دست بشر نخواهد شد. قرآن همیشه برای ما تداعی کننده وجود
مبارک حضرت رسول صلی الله علیه وآله است ; چرا که تمام آیات قرآن اول بار بر قلب
شریف آن مخلوق مبارک نازل شده است ; بنابراین کاملا روشن است که هر جا یادی از
قرآن باشد مطمئنا نام آن حضرت نیز خواهد بود و چیزی لذت بخش تر از این نیست که
انسان کلماتی را به زبان آورد که روزی بر زبان بهترین خلق خدا جاری بوده است.
مختاری:
وقتی با تدبر و دقت در معانی، قرآن را تلاوت می کنم، آنچنان آرامش می یابم و آنقدر
لذت می برم که وصف ناشدنی است. نیرو و امید زیادی برای انجام کارهایم می یابم و
بیشتر سعی می کنم خودم را در حضور امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) احساس
کنم.
اسماعیلی:
هر انسانی که با خلوص نیت به تلاوت قرآن بپردازد، بی شک یکی از مستمعین او پیامبر
اکرم صلی الله علیه وآله خواهد بود. خداوند این خلوص را به همه ما عنایت فرماید!
: آیا در
مراحل یادگیری از کتب تفسیر و... هم استفاده می کنید؟
خانم
مختاری: گاهی اوقات استفاده می کنم.
اسماعیلی:
تا به حال خیر، اما با توجه به اقتضای رشته تحصیلی از این به بعد از تفاسیر نیز
بهره خواهم برد.
ستوده:
بطور مستمر خیر، اما گاهی برای فهم بهتر آیات استفاده می کنم.
فکر
می کنید تا چه حد موفق به عمل به این کتاب مقدس شده اید؟ آیا برزندگی و روابط
اجتماعیتان مؤثر بوده است؟
اسماعیلی:
امیدوارم خداوند توفیق عمل هرچه بیشتر به این کتاب انسان ساز را عطا فرماید. خدا
را شاکرم که اطرافیان به احترام این مصحف شریف با من برخورد بسیار محبت آمیزی
دارند.
ستوده:
مطمئنا حفظ و قرائت قرآن زمانی باعث تقرب و تعالی فرد می شود که همراه با
رعایت حدود آن باشد در پاسخ به این سؤال تنها می توانم بگویم «رب ارحمنی من تکلف
ما لا یغنینی » کسی که قرآن را بخواند و به آن عمل کند مطمئنا در روابط اجتماعی
فرد موفقی خواهد بود. چرا که کاملترین قوانین اجتماعی در این کتاب مطرح شده است.
مختاری:
نمی توانم بگویم تا چه حد، فقط این را می دانم که تا رسیدن به آن انسان کامل الهی
که خلیفه واقعی خداوند بر روی زمین باشد، راه زیادی در پیش دارم. قرآن به تمام
کارهای انسان جهت و هدف می دهد. در بسیاری از مسایل زندگی که از تصمیم گیری باز
می مانیم، قرآن راه را نشان می دهد.
: نقش
خانواده و اساتید و دوستان در شکل گیری علایق شما تا چقدر بوده است؟
مختاری:
نقش خانواده و دوستانم بسیار زیاد بوده است. همیشه خداوند را بخاطر داشتن دوستان
خوب و قرآنی ام شکر می گویم. چه بهتر که انسان با کسانی همنشین باشد که با قرآن
انس دارند.
اسماعیلی:
با راهنماییها و تشویقهایشان همواره مرا در این راه همیاری کرده اند.
ستوده: در
تمام مدتی که مشغول حفظ قرآن بوده ام، خانواده ام خصوصا مادر مهربانم، برخی از
اساتید محترم و دوستان عزیزم با اعمال و گفتار و تشویقهای خود، مرا مورد لطف قرار
داده اند.
: به نظر
شما معارف عمیق قرآن را چطور می توان به قلوب انسانها وارد کرد؟
ستوده: به
نظر من بهترین و مؤثرترین راه، عمل به آیات قرآن است ; یعنی با عمل خود تعریف
درستی از معارف قرآنی به دیگران ارائه دهیم.
مختاری:
«فطرة الله التی فطر الناس علیها»; بنابر این اگر ما نفس خودمان را به گناه آلوده
نکنیم، این معارف حتما در دلهای ما وارد خواهد شد. دوری ما از معارف قرآن در اثر
گناهان است که حجاب بین ما و معرفت الله است. اگر هم برخی مردم از قرآن استقبال
نمی کنند ممکن است به علت این باشد که معارف واقعی قرآن مطرح نشده و با افراط و
تفریط همراه بوده است. قرآن باید بیش از پیش وارد زندگی ما شود. شب و روزمان با
قرآن باشد، هر کاری که می کنیم با در نظر گرفتن آیات قرآن باشد. اما متاسفانه قرآن
بیش از همه در بین خود مؤمنان و افراد مذهبی جامعه مهجور است. قال الرسول صلی الله
علیه وآله: «یا رب ان قومی اتخذوا هذا القرآن مهجورا».
اسماعیلی:
گام اول متوجه مسؤولین جامعه و اعضای خانواده می باشد و گام بعدی آشنایی هرچه
بیشتر برای کسب معرفت است. طبق فرموده مقام معظم رهبری: «هدایت قرآن زمانی نصیب
مؤمنان می گردد و تمسک به رشته نجات بخش خدا هنگامی ممکن، عمل به قرآن آن گاه
مقدور، اجرای احکام آن در جامعه، زمانی میسور و توفیق فهم آن، وقتی حاصل می شود که
فضای ذهن و دل انسانها مشحون از نغمه کلام الهی باشد.
: آیا
برای اوضاع فعلی جامعه، مصادیقی در قرآن وجود دارد؟ راه حل آن چه می باشد؟
اسماعیلی:
بله! از اعجاز این کتاب خواندنی آن است که چاره ساز تمامی مشکلات در اعصار مختلف
است. و انسان با مؤانست با آن به اعجازش پی می برد.
مختاری:
«ظهر الفساد فی البر و البحر بما کسبت ایدی الناس » راه حل آن: 1- «و... منکم امة
یدعون الی الخیر و یامرون بالمعروف و ینهون عن المنکر» و 2- «فاظهر اللهم لنا ولیک
و ابن بنت نبیک المسمی باسم رسولک ».
ستوده:
یکی از جنبه های اعجاز قرآن همین است که آیات آن قابل انطباق با تمام جوامع در طول
تاریخ می باشد و اختصاص به زمان، مکان و فرد خاص ندارد ; با توجه به وضع کنونی
جامعه و مشکلاتی که در داخل و خارج کشور است و کیان اسلام و مقدسات دین از جمله
اصل «ولایت فقیه » را مورد هدف قرار داده است. من به یک آیه بسیار زیبا و امیدبخش
اشاره می کنم تا مؤید قول یکی از اساتید محترم باشد که فرمودند: مملکت ما صاحب
دیگری دارد بگذارید دیگران هرچه می خواهند بگویند. «یریدون ان یطفؤوا نورالله
بافواههم و یابی الله الا ان یتم نوره و لو کره الکافرون »(توبه، 32). «می خواهند
نور خدا را با دهان خود خاموش کنند و خدا جز به کمال رساندن نور خود نمی خواهد،
هرچند کافران را خوش نیاید».
پیشنهاد
شما برای افراد مبتدی و علاقمند چیست ؟
مختاری:
استمداد از خدا برای موفق شدن و توجه به آیه مبارک: «...والذین جاهدوا فینا
لنهدینهم سبلنا...» و در درجه بعد شرکت هرچه بیشتر در محافل و مجالس قرآنی و
مسابقات قرآنی و گوش کردن نوار و تلاوت قاریان بزرگ، تمرین و پشتکار .
اسماعیلی:
امام صادق علیه السلام در کتاب جامع الاخبار می فرمایند: «قرآن پیمان خدا با خلق
اوست، بنابراین برای شخص مسلمان سزاوار است که به عهد و پیمانش بنگرد و هر روز
پنجاه آیه از آن بخواند.» و چه خوب است که حتما به معانی هم توجه شود چرا که تنها
از این طریق است که می توان به وسع خدا اصول کاربردی زندگی را از متن مقدس قرآن
کریم دریافت کرد.
ستوده:
عزیزانی که بتازگی حفظ قرآن را شروع کرده اید و کسانی که قصد دارید حفظ قرآن را
شروع کنید، قدر این نعمت عظمی را بدانید به خدا توکل کنید و اعتماد به نفس داشته
باشید، نیت خود را برای رضای پروردگار خالص کنید و نتیجه کار را به او بسپارید!
«فاذا عزمت فتوکل علی الله ان الله یحب المتوکلین » در امر حفظ قرآن مهمترین مساله
توکل به خدا و استمداد از خود قرآن و بعد اراده و برنامه ریزی صحیح برای شروع کار
است. اگر ابتدای کار مشکل بود ناامید نشوید و بدانید هرکس در این راه سختی بیشتری
بکشد، اجرش مضاعف است. امام صادق علیه السلام می فرمایند: «ان الذی یعالج القرآن و
یحفظه بمشقة منه له اجران »; کسی که برای حفظ کردن قرآن خود را به زحمت می اندازد
و با مشقت قرآن را حفظ می کند اجرش مضاعف است.
: از شما
که قبول زحمت نموده و وقتتان را در اختیارمان گذاردید بسیار متشکریم.
«اللهم
فحبب الینا حسن تلاوته و حفظ آیاته »