پروبیوتیک ها موجودات زنده ای هستند که به حفظ سلامت بدن کمک زیادی می کنند. این موجودات زنده معمولا شامل مخمرها و باکتری ها هستند. باکتری ها و مخمرها، به همراه بسیاری از موجودات زنده دیگر در داخل بدن زندگی می کنند و نقش مهم و اساسی در بهبود عملکرد اندام های درونی بدن دارند. مصرف مکمل های دارای پروبیوتک به تغذیه باکتری هایی که برای روده مفید هستنند کمک می کنند و از بروز بیماری های گوارشی جلوگیری می کنند. همچنین، پروبیوتیک ها نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارند و انواعی از التهابات یا عفونت ها را کاهش می دهند. اما بهترین منابع پروبیوتیک طبیعی کدامند؟ با مصرف کدام منابع غذایی می توان پروبیوتیک مورد نیاز بدن را تأمین کرد؟ در این مقاله به معرفی منابع پروبیوتیک طبیعی می پردازیم.
آشنایی با منابع پروبیوتیک طبیعی
برای تأمین مقادیر مناسب پروبیوتیک بدن خود می توانید از برخی منابع طبیعی و بی ضرر استفاده کنید. البته به غیر از منابع طبیعی، برخی منابع شیمیایی مثل مکمل ها و قرص های مختلف نیز وجود دارند که پروبیوتیک مورد نیاز بدن را تأمین خواهند کرد. از مهم ترین و بهترین منابع طبیعی پروبیوتیک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ماست
ماست یکی از بهترین منابع پروبیوتیک طبیعی است که با داشتن مقادیر زیاد باکتری های مفید برای سلامتی مفید است. همان طور که می دانید ماست از شیر تازه تولید شده که از طریق باکتری های مفید تخمیر می شود. مصرف ماست علاوه بر اینکه پروبیوتیک را تأمین می کند، باعث کاهش فشار خون و بهبود سلامت استخوان ها می شود. علاوه بر این مصرف ماست در کودکان، به کاهش اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک ها کمک می کند. همچنین، این ماده غذایی در تسکین و کاهش نشانه های سندرم روده تحریک پذیر بسیار مؤثر است.
توجه داشته باشید مصرف ماست برای کسانی که نمی توانند لاکتوز مصرف کنند مناسب است. باکتری های موجود در ماست، کمی از لاکتوز را به اسید لاکتیک تبدیل می کنند و این مسئله سبب ایجاد مزه ترش در ماست می شود. به یاد داشته باشید که تمام ماست ها دارای پروبیوتیک های فعال و زنده نیستند. در برخی موارد، باکتری های زنده موجود در ماست در زمان مراحل فرآوری از بین خواهند رفت. به همین خاطر در زمان خرید ماست پروبیوتیک این نکته مهم را به خاطر داشته باشید و پیش از خرید حتما برچسب روی آن را مطالعه کنید.
زیتون سبز
زیتون سبز یکی از مهم ترین منابع پروبیوتیک طبیعی است. این میوه پر خاصیت و خوش طعم که از گذشته تا به امروز نقش مهمی در سفره مردمان مدیترانه داشته، دارای باکتری های مفید لاکتوباسیلوس است که نقش مهمی در سلامت روده و ارتقای سلامت کلی بدن دارند. پروسه تخمیر طبیعی که زیتون ها در آب نمک طی می کنند، یک محیط کاملا ایده آل برای رشد و تکثیر باکتری های پروبیوتیک فراهم می کند. این باکتری های مفید با هضم قندهای موجود در زیتون، باعث تولید اسید لاکتیک می شوند که علاوه بر اینکه طعم خاصی به زیتون می بخشد، به تعادل فلور روده هم کمک می کند.
پنیرهای طبیعی
برخی از پنیرهای نرم، نیمه نرم و کهنه منابع فوق العاده پروبیوتیک محسوب می شوند. این نوع پنیرها که طی روند طولانی تر از تخمیر بافتی نرم و طعمی فوق العاده پیدا می کنند، دارای باکتری های پروبیوتیک گوناگونی هستند که به سلامت روده کمک می کنند. برخی از پنیرهای کهنه و نرم نیز جزو منابع پروبیوتیک طبیعی به شمار می روند. مصرف متعادل محصولات لبنی مثل پنیر خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و پوکی استخوان را تا حد زیادی کاهش می دهد، هم چنین به هضم غذا کمک می کند و موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می شود.
تمپه
تمپه یکی از محصولات و فرآورده های سویا تخمیر شده بوده که مزه و طعم آن به عنوان یک ماده مغذی طبیعی، شبیه قارچ است. در اصل تمپه در اندونزی کشت و تولید می شود اما در حال حاضر به علت دارا بودن مقدار بالای پروتئین به عنوان یک جایگزین مناسب برای گوشت در سراسر دنیا مورد استفاده قرار می گیرد. پروسه تخمیر تمپه در حقیقت تأثیر زیادی بر ارزش غذایی آن دارد و تمپه را به یک ماده مقوی و یکی از بهترین منابع پروبیوتیک طبیعی تبدیل کرده است. معمولا دانه های سویا نیز دارای اسید فیتیک هستند.
اسید فیتیک یک ترکیب گیاهی است که در جذب مواد معدنی مثل روی و آهن اختلال ایجاد می کند. با این حال در پروسه تخمیر تمپه، میزان اسید فیتیک کاهش پیدا می کند و این موضوع سبب افزایش جذب مواد معدنی ناشی از مصرف تمپه می شود. علاوه بر این پروسه تخمیر تمپه باعث آزاد شدن مقدار زیاد ویتامین B12 می شود. این ویتامین به شکل طبیعی در سویا وجود ندارد. اما می توانید با مصرف تمپه این ویتامین مورد نیاز و ضروری بدن خود را بدون نیاز به مصرف مواد غذایی دیگر دریافت کنید. به همین خاطر تمپه علاوه بر خاصیت پروبیوتیکی، مزایای سلامتی نیز به همراه دارد.
نان خمیر ترش
خمیر ترش، نوعی پیش فرآورده تخمیر شده از آب و آرد است که در تاریخ پخت نان قدمتی دیرینه دارد. این ماده مغذی علاوه بر هضم آسان و سریع، دارای باکتری های مفید است که به سلامت روده کمک می کنند. روند تخمیر خمیر ترش، یک فضای ایده آل برای رشد و تکثیر باکتری های پروبیوتیک مثل استوباکتر اسیدی و لاکتوباسیلوس فراهم می کند. این باکتری های مفید با تجزیه قندهای موجود در آرد، اسید لاکتیک و دیگر ترکیبات مفید تولید می کنند که علاوه بر بهتر شدن طعم، بافت خوبی به نان خمیر ترش می دهند، همچنین به حفظ تعادل فلور روده نیز کمک می کنند.
سرکه سیب
سرکه سیب به عنوان یکی از مهم ترین منابع پروبیوتیک طبیعی شناخته شده است. این چاشنی پر خاصیت و محبوب که از تخمیر سیب ایجاد می شود، دارای باکتری های مفید است که باعث سلامت روده شده و به ارتقای سلامت کلی بدن کمک زیادی می کند. روند تخمیر سرکه سیب، یک محیط ایده آل برای تکثیر و رشد باکتری های پروبیوتیک نظیر لاکتوباسیلوس و استوباکتر اسیدی فراهم می کند. این باکتری های مفید با تجزیه قندهای موجود در سیب، اسید استیک تولید کرده که علاوه بر اینکه طعم ترش به سرکه می بخشد به حفظ تعادل فلور روده هم کمک می کند.
کفیر
کفیر نوعی شیر پروبیوتیکی تخمیر شده است. این ماده با اضافه کردن دانه های کفیر به شیر تازه بز یا گاو تهیه می شود. دانه های کفیر، دانه غلات نیستند، بلکه باکتری های اسید لاکتیک و مخمرهای مشابه گلم کلم هستند. مصرف کفیر به عنوان یکی از منابع پروبیوتیک طبیعی مزیت های زیادی برای سلامتی دارد. کفیر باعث سلامت استخوان ها شده، مشکلات گوارشی را برطرف می کند و از بدن در مقابل عفونت ها محافظت می کند. در صورتی که ماست جزو معروف ترین منابع پروبیوتیک طبیعی به شمار می رود، اما کفیر نسبت به ماست، منبع بهتری برای تأمین پروبیوتیک محسوب می شود.
کفیر دارای باکتری و مخمرهای مفید و فعال بوده که موجب می شوند، این ماده به یک پروبیوتیک مفید و عالی تبدیل شود. کفیر نیز مانند ماست، برای کسانی که نمی توانند لاکتوز را تحمل کنند، گزینه بسیار مناسبی به شمار می رود و آن ها می توانند این ماده را در برنامه غذایی خود قرار دهند.
کلم ترش
کلم ترش یکی دیگر از منابع پروبیوتیک طبیعی است. برای برخورداری از خواص پروبیوتیکی کلم ترش بهتر است از کلم غیر پاستوریزه شده استفاده کنید. زیرا باکتری های زنده و فعال کلم پاستوریزه شده در زمان مراحل فرآوری به طور کامل از بین می روند و با نابودی باکتری ها، دیگر از خواص پروبیوتیکی برخوردار نخواهتد بود. کلم ترش علاوه بر خواص پروبیوتیکی از ورود عفونت به بدن جلوگیری کرده و سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند. به همین خاطر به یاد داشته باشید که برای بهره مندی از فواید بی شمار کلم ترش باید کلم ترش غیر پاستوریزه یا غیرفرآوری شده مصرف کنید.