توصیه های دکتر کوشان فر به همه کودکان
اگر قرار است تابستان امسال دختر یا پسر کوچولوی شما یک شناگر حرفه ای شود به شما توصیه می کنیم این مقاله را بخوانید. به هرحال شنا از آن دست ورزش های پرهیجان و دوست داشتنی است که با تمام جذابیتش خطراتی هم به همراه دارد به خصوص وقتی پای کودکان درمیان باشد. خطراتی که با کمی آگاهی شما پدرومادرها به سادگی قابل پیشگیری اند. دکتر «اکبرکوشان فر» متخصص کودکان دراین مقاله زوایای مختلف شنای کودکان را ازدیدگاه پزشکی مورد بررسی قرار می دهد.
می توانم شنا کنم؟
پرسش اساسی بسیاری از پدرمادرهای جوان، سن مناسب آموزش شنا به کودکان است. البته شاید مربیان شنا با توجه به تجربه ای که در بحث آموزش دارند. نگاه ریز بینانه تری به این موضوع داشته باشند؛ اما از نظر علم پزشکی بهترین سن برای شروع آموزش های ورزشی وبه خصوص شنا، 4 سالگی است ؛ با این توجیه که ، کودکان تا پیش ازاین سن از نظر قوای ذهنی وحرکات اندام ها آمادگی لازم برای آموزش ورزش های مختلف وبه ویژه ورزش مورد نظر ما یعنی شنا را ندارند. بنابراین از دیدگاه ذهنی و جسمی کودک اجازه رشد کافی بدهیم وبعد از این مرحله او را وارد آموزش های مختلف ورزشی کنیم. به طور کلی از 4 سالگی به بعد انجام هر نوع ورزشی برای رشد دهنی وقوای بدنی کودکان بسیار مفید است. با این حال باید دقت کرد آموزش های ورزشی متناسب با شرایط سنی آنها باشد.
آثارمثبت شنا، روی جسم وروان کودک
درمیان آموزش ورزش های مختلف به کودکان، آموزش شنا جایگاه ویژه ای دارد. شنا جدای از این که همزمان تقویت تمام اندام ها وعضلات کودک می شود وبه رشد استخوان بندی او کمک می کند. هماهنگی حرکات دست وپا وتقویت ماهیچه های درحال رشد کودکان را هم به دنبال دارد. این ویژگی را باید به امکان تنفس بهتر کودکان اضافه کرد چرا که شنا باعث افزایش حجم ریه می شود. دفع سموم بدن به دلیل حرکت مداوم نیز یکی دیگر از مزایای شنای کودکان است. درکنار تمام این موارد الگوی خواب شبانه کودکانی که شنا می کنند نیز بسیار منظم می شود وبالاخره اینکه نخستین چیزی که بعد از مدتی شنا می توانید درکودک خود مشاهده کنید، اعتماد به نفس واحساس استقلانی است که دراو رشد پیدا کرده است.
در انتخاب استخر دقت کنید.
انتخاب استخر برای سپردن کودک به آن بسیار مهم است. به دلیل حساسیت بیشتر کودکان، من به پدر ومادرهای عزیز توصیه می کنم تاحد امکان کودکان خود را به استخر هایی بسپارند که ویژه کودکان است (بین کودکان و بزرگسالان مشترک نیست) واز سلامت آب آن اطمینان دارند در ضمن برای حفظ بهداشت و جلوگیری از بروز بیماری ها، به کودکان تأکید کنید دوش گرفتن قبل وبعد از شنا کردن نباید فراموش شود.
همچنین اهمیت استفاده از لوازم شخصی (حوله، کلاه و...) را به آنها یادآوری کنید، تا مشکلات بهداشتی به حداقل برسد.
مراقب چشمان تان باشید.
حساسیت های چشمی یکی دیگر از مواردی است که گاهی کودکان شناگر به آن دچار می شوند. چشم های کودکان به دلیل حساسیتی که دارد گاهی به کلر یا حتی باکتری های احتمالی موجود درآب استخر واکنش نشان می دهد. باکتری های موجود درآب می توانند قرنیه را ملتهب کنند و چشم کودک را قرمز و متورم کنند. دراین شرایط کودک حتماً باید به چشم پزشک مراجعه کند وتحت درمان قرار بگیرد. بهتراست این کودکان هم تا درمان کامل از رفتن به استخر خودداری کنند.
اگر کودک شما گوش درد دارد.
اگر کودکی که قرار است شناگر شود سابقه بیماری برونشیت یا گوش درد دارد باید در شنا کردن کمی محتاط تر عمل کند. این کودک نباید شیرجه توی آب برود. استفاده از دماغ گیر هم برای او ضروری است چون این پنس ها مانع ورود احتمالی آب از راه مجاری بینی به سینوس های اوو تحریک احتمالی آنها می شوند. درمورد سابقه گوش درد درکودکان که معمولاً از 3 سالگی به بعد شاهد آن هستیم نیز شنا کردن شرایط خاصی را می طلبد. این کودکان باید با احتیاط بیشتری آموزش ببیند وقبل از ورود به استخر با پنبه ای آغشته به روغن مجرای خارجی گوش شان را چرب کنند تا آب در صورت داخل شدن درگوش آنها باقی نماند. این کودکان بعد از پایان شنا باید حتماً گوش شان را کاملاً خشک کنند وتحت هیچ شرایطی موهای شان را خیس نگذارند.
شنای نوزادان
تحقیقات علمی ثابت کرده شنا در نوزادان موجب افزایش هوش، تمرکز حواس، هوشیاری وپیشرفت در روابط اجتماعی آینده آنها می شود. شنا هم از نظر حسی وهم از نظر فیزیکی تأثیرات مثبتی بر روح و روان نوزادان دارد. همین تحقیقات نشان داده نوزادانی که درماه های اولیه زندگی یعنی حدود 6 تا 10 ماهگی شنا می کنند، احساس امنیت وآسایش و آرامش بیشتری دارند. اما باید دقت کرد که منظور از شنای کودکان در دوران نوزادی، فراهم کردن فرصت غوطه ور شدن آنها در آب تحت مراقبت های کاملاً ویژه است. دربحث شنای نوزدان به دلیل آماده نبودن قوای ذهنی وجسمی آنها، آموزشی درکار نیست. صرفاً فراهم کردن فرصتی برای تجربه حضور آنها درمحیط متفاوتی مثل آب است ونوزادان به علت کم بودن جادبه آب مطرح دراین محیط آزادی عمل بیشتری بدست می آورند واز آنجایی که دراین دوره سنی ترسی هم درمیان نیست حرکات دست وپای آنها هر چند بدون نظم؛ اما بسیار سریع تر ازبچه های بزرگ تر است؛ همین باعث می شود به سادگی روی آب شناور بماند.
این نکته را به یاد داشته باشید که کودکان 6 تا 10 ماهه، می توانند به مدت 5 دقیقه زیر آب دست وپا بزنند ونفس خود را نگهدارند؛ اما ماندن کودک در آب بیش از این زمان با احتمال وارد شدن آب به ریه او همراه است. چون بعد از این زمان او به طور غریزی شروع به نفس کشیدن می کند وهمین ممکن است آب را وارد ریه کودک کند. بنابراین شناور شدن نوزادان در آب باید با مراقبت های ویژه وهمه جانبه پدر ومادر همراه باشد.
استخرهای روباز وخطرات آفتاب
معمولاً گرمای تابستان به وسوسه استخرهای رو باز همراه است استخرهای رو باز به دلیل قرار گرفتن درمعرض آفتاب وخاصیت ضد عفونی کنندگی نور خورشید انتخاب مناسبی هستند اما به شرطی که مراقب آفتاب سوختگی های ناشی از قرار گرفتن درمعرض آفتاب هم باشیم.
پوست ظریف وحساس کودکان نباید درمدت زمان طولانی درمعرض نور مستقیم آفتاب قرار بگیرد. توصیه می شود کودکان بیشتر از 15 دقیقه درمقابل آفتاب قرار نگیرند تا از خطر آفتاب سوختگی درامان بمانند. این تأکید از آن روست که نور مستقیم آفتاب نه تنها روی پوست کودکان بلکه روی چشم آنها نیز در دراز مدت آثار سو باقی می گذارد. بنابراین بهتراست بیشترین زمان آموزش را در داخل آب بگذرانند.
قابل پیش بینی یا پیشگیری !
یکی ازاتفاقات قابل پیش بینی اما غیر قابل پیشگیری در استخرهای شنا ابتلای کودکان به بیماری های ویروسی است. به هرحال استخرهای شنا محیط های اجتماعی هستند که به علت تماس مستقیم بچه ها با یکدیگر باید احتمال ابتلای آنها را به بیماری های ویروسی داد. توصیه به پدران ومادران این است که چنانچه فرزند آن ها تب دارد یا احتمالاً سرفه می کند یعنی حالات سرما خوردگی دارد، از فرستادن او به استخر تا بهبود کامل خودداری کنند زیرا شنا کردن دراین شرایط هم برای خود آنها مضر است هم برای کودکان. چون این بیماری ها اغلب واگیردار هستند ودر محیط استخر به علت تماس مستقیم بچه هابا یکدیگر به سرعت منتشر می شوند.
منبع:نشریه شهرزاد، شماره 22.