به گزارش خبرآنلاین،انتشار فیلم تصادف یک خودروی رولزرویس ریث که یک خودروی گرانقیمت در جهان شناخته می شود؛ آن هم با یک وانت پراید در خیابان‌های تهران، بار دیگر موضوع تردد خودروهای گذرموقت در کشور را بر سر زبان‌ها انداخته و این پرسش مطرح شده که چرا خودروهای لوکس که واردات رسمی آنها ممنوع است، با این ترفند در خیابان‌ها جولان می‌دهند.
جهان صنعت در خبری نوشت:ممنوعیت واردات خودرو به کشور که در دوره ای به دلیل مدیریت منابع ارزی کشور در شرایط تحریم اعمال شد، تشنگان خرید و فروش خودروهای خارجی را ناکام گذاشت و به دنبال آن، کسانی که به دنبال استفاده از این نوع خودروهای لوکس بودند نیز تا مدتها چشم براه تغییر قانون و آزادشدن مجدد واردات ماندند.
اما یک بخشنامه که در تیرماه 1402 از سوی گمرک منتشر شد، امیدها را برای باز شدن مجدد پای خودروهای لوکس و مدرن به خیابان های ایران بیشتر کرد زیرا بر اساس آن تسهیلاتی برای ورود موقت خودروهای سواری درنظر گرفت تا مهلت تردد خودروهای سواری ورود موقت توسط اتباع خارجی و ایرانیان مقیم خارج از کشور از تمام کشورها حداکثر 5 ماه «بدون تمدید» تعیین شود.
همین امر سبب شد تا تبلیغات خرید و فروش خودروهای گذرموقت در فضای مجازی نیز در یکسال گذشته شدت یابد و در همین مدت ساکنان کلانشهرها و بویژه تهران نیز شاهد تردد خودروهایی بوده اند که مدل سال های جدید بوده و حتی برخی از آنان حجم موتور بالا دارند که «رولزرویس ریث» تصادفی که در قیمت جهانی آن بیش از 280 هزار پوند اعلام شده – یعنی مبلغی در حدود 22 میلیارد تومان – از جمله آنهاست.
بخشنامه گمرک
همانگونه که گفته شد، گمرک تیرماه سال گذشته با هدف تسهیل ورود موقت خودروهای سواری به کشور، شفافیت و انحصارزدایی شرایط جدیدی را برای خودروهای وارداتی گذر موقت اعلام کرد که البته با هدف حمایت از گردشگران و سرمایه گذاران خارجی، ایرانیان مقیم خارج از کشور، مسافران غیر مقیم ایران و ساکنان مناطق آزاد نگاشته شده است.
بر اساس این بخشنامه متقاضیان مشمول این تسهیلات می توانند به مدت پنج ماه خودروی سواری را به شیوه ورود موقت وارد کشور کنند. پیش از این مدت زمان یاد شده فقط دو ماه بود و در صورت امکان و موافقت گمرک سه ماه دیگر نیز تمدید می شد اما با تعیین سقف زمان قانونی تعیین شده از ابتدا ضمن از بین رفتن حاشیه فساد احتمالی ، هم اکنون متقاضیان در بدو ورود به کشور می توانند از تسهیلات پنج ماهه ورود موقت خودرو به کشور استفاده نمایند. همچنین با ابلاغ این بخشنامه محدودیت کشورها نیز که قبلاً شامل کشورهای خاصی می شد، برداشته شده است.
در این بخشنامه آمده است، مهلت‌های قانونی اعطا شده غیرقابل تمدید خواهد بود که این امر از سوءاستفاده های احتمالی جلوگیری می‌کند.
خرید و فروش خودروهای وارداتی با پلاک گذر موقت، داستان جدیدی نیست و مدتهاست که شاهد تبلیغات واردات و فروش این گروه از خودروهای وارداتی در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی به خصوص توسط دارندگان نمایشگاه خودرو و همچنین خارج نشینان هستیم که البته در یکسال اخیر این موضوع شدت گرفته است.
هشدار پلیس
تبلیغات اغواکننده معامله این نوع خودروها به حدی است که حتی با قوانین کنونی واردات خودرو نیز همخوانی ندارد و به همین دلیل است که پلیس آن را مصداق تبلیغات غیرواقعی دانسته و به مردم هشدار داده است که این تبلیغات شائبه کلاهبرداری و سوءاستفاده دارد.
مهم‌ترین محدودیت قانونی درباره واردات خودرو که حتی در واردات خودروهای کارکرده نیز دیده شده، به حجم موتور مربوط می‌شود؛ طبق قانون واردات خودروهایی با حجم موتور بیش از 2500 سی‌سی ممنوع است در حالی که در تبلیغات صفحات مجازی خودروهایی که دیده می شود که اغلب قدرت موتور بالایی دارند که می توان به سوپراسپرت‌هایی چون مازاراتی، مرسدس بنز، پورشه، شورولت و بی ام دبیلیوهایی اشاره کرد که برخی از آنان حتی بیش از 4 هزار سی سی حجم موتور دارند.
موضوع فقط به تبلیغات این افراد و شرکت‌ها مبتنی بر توانایی واردات خودروهای لوکس خلاصه نمی شود. عمداً بر مقایسه قیمت این خودروها در کشورهای منطقه با خودروهای داخلی و چینی ساخت و مونتاژ داخل مانورد داده می‌شود که به ادعای آنها خودروهای لوکس به مراتب ارزان‌تر از خودروهای داخلی است.
بُعد دیگر مسئله بهره مندی خودروهای مذکور از امکان پلاک گذر موقت است که به ادعای تبلیغ کنندگان تا چند سال قابل تمدید و تردد راحت در سراسر کشور است. البته باید در تایید این ادعا به افزایش روز افزون این خودروهای در سطح خیابان‌های شهر به خصوص در تهران اشاره کرد که بیش از هر زمان دیگر در معرض دید قرار دارند.
عدم انتقال مالکیت
در نقد این تبلیغات موهوم این را هم باید گفت که براساس مواد 50 و 78 قانون گمرکات، خودروهای پلاک گذر موقت شماره‌گذاری دائمی نمی‌شوند، مالکیت خودروهای گذر موقت امکان نقل و انتقال را ندارند و به تبع ، امکان خرید و فروش و واگذاری حتی به‌صورت موقت نیز برای مالکان این خودروها وجود ندارد.
این در حالیست که در تبلیغات فروشندگان این گروه از خودروها به مخاطبان چنین القا می شود که مالکیت خودرو به صورت وکالتی قابل واگذاری است.
ماده 50 قانون گمرک به ورود موقت کالاها اشاره دارد که بر اساس آن کالاهای معینی می تواند تحت شرایطی به طور موقت به قلمرو گمرکی وارد شود. این کالاها باید ظرف مهلت معینی که گمرک ایران تعیین می نماید بدون این که تغییری در آن ایجاد شود خارج شود.
در ماده 78 این قانون نیز بیان شده که مسافران غیرمقیم ایران می توانند وسیله نقلیه شخصی خود را با رعایت مقررات مربوطه طبق رویه ورود موقت به قلمرو گمرکی کشور وارد نمایند. ایرانیان مقیم خارج درصورتی می توانند از مقررات این ماده استفاده نمایند که قبل از ورود به ایران حداقل سه ماه در خارج از کشور اقامت داشته باشند.
از آنجا که معاملات خودرویی باید در سامانه پلیس ثبت شود، برای راستی آزمایی امکان خرید و فروش خودروهای گذر موقت به سراغ معاون عملیات پلیس راهور رفتیم؛ وی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد که «هرگونه خرید و و فروش خودروهای گذرموقت در کشور ممنوع است».
انواع پلاک گذر موقت
سردار محمدباقر سلیمی در این باره توضیح داد: خودروها به 2 صورت با استفاده از پلاک گذر موقت می‌توانند در خیابان‌های کشور تردد کنند. نخست خودروهایی هستند که در کشورهای غیر ایران ثبت و پلاک شدند که در صورت تایید گمرک و طی کردن شرایط خاص، حداکثر به مدت یک ماه اجازه ورود به کشور را دریافت می کنند و بیش از این زمان نیز منوط به تاییدیه‌های مختلف است.
این مقام راهور خاطر نشان کرد: طبق ماده 50 و 78 قانون گمرکات کشور، اجاره و نقل‌وانتقال خودروهای با پلاک گذرموقت حتی برای زمان کوتاه هم امکان پذیر نیست. علاوه بر این خودروی گذرموقت با وجود اینکه می‌توانند در تمام جاده های ایران تردد کند، اما حداکثر مدت زمان قانونی تردد آنها 6 ماه است. البته بسته به نوع خودرو و مبدا خودرو این زمان متغییر است. اما در حال حاضر این مدت زمان سه ماهه است.
وی ادامه داد: شرایط دوم مربوط به خودروهایی است که در مناطق آزاد اقتصادی – تجاری پلاک گذاری شده‌اند و به اصطلاح از پلاک منطقه آزاد بهره‌مند هستند؛ این خودروها نیز هر سال فقط یک بار آن هم به مدت 45 روز می‌توانند وارد مناطق داخلی کشور و غیر تجاری شوند.
معاون عملیات پلیس راهور درباره موضوع خودروهای منطقه آزاد توضیح داد و گفت: متاسفانه در دولت دهم و شورای تامین استان خوزستان تصمیم‌گیری شد که خودروهای با پلاک اروند می‌توانند در کل استان خودزستان تردد کنند که این مسئله بعدها به دیگر استانهای دارای منطقه آزاد تسری یافت.
توقیف خودروهای گذر موقت
سردار سلیمی درباره محدودیت خودروهای گذرموقت توضیح داد و گفت: علاوه بر محدودیت زمانی، خرید و فروش خودروهای گذر موقت نیز در کشور ممنوع است و هیچ مرکز تعویض پلاک اجازه پلاک‌گذاری این خودروها را ندارد.
به گفته او، تمامی خودروهای دارای پلاک گذر موقت باید قبل اتمام اعتبار تعیین شده به مبدا بازگشته و در غیر این صورت در صورت رویت پلیس راهور خودرو توقیف و به گمرک تحویل می شود تا مراحل قانونی خود را طی کند.
معاون عملیات پلیس راهور درباره خودروهای پلاک منطقه آزاد نیز گفت: خرید و فروش خودروهای پلاک منطقه نیز خارج محدوده تعیین شده ممنوع است. این خودروها باید در شهر و مرکز شماره‌گذاری منطقه آزاد مربوطه تعویض پلاک شود.
سردار سلیمی اضافه کرد: خرید و فروش پلاک منطقه نیز باید توسط افراد دارای شهروندی و هویت ساکن در منطقه باشد. به افراد غیربومی یا غیرساکن در منطقه اختصاصی پلاک نباید فروخته شود.
وی ضمن مهمل خواندن تبلیغات در فضای مجازی هشدار داد: باید مردم نسبت به تبلیغات هیجانی و وسوسه کننده خودروهای خارجی هوشیار باشند و به دام افراد سودجو گرفتار نشوند.
معاون پلیس راهور تصریح کرد: یکی از شگردهای این افراد وعده تمدید مادام العمر پلاک گذر موقت است. این موضوع به هیچ عنوان صحت نداشته و فروشندگان و وارد کنندگان بلافاصله بعد از انجام معامله هیچ تعهدی نسبت به خریدار نخواهند داشت.
217