توبه نصوح یعنی چه ؟

نخستین گام برای نجات , توبهء از گناه است توبه ای که از هر نظر خالص و محرّک آن فرمان خدا و ترس از عذاب جهنم باشد, که برای همیشه انسان را از معصیت جدا کند و بازگشتی در آن رخ ندهد.
حقیقت توبه ندامت و پشیمانی از گناه است , ولی چه بسا افرادی توبه می کنند, اما دوباره به گناه آلوده می شوند.این آیه تأکید دارد توبه خالصانه و تصمیم بر تکرار نداشته باشد. از مادهء در اصل به معنای خیرخواهی خالصانه است و لذا به عسل خالص گفته می شود و از آن جا که خیرخواهی واقعی باید توأم بامحکم کاری و دلسوزی باشد, واژهء نُصح و نَصوح به کار برده شده است .
در این که توبهء نصوح چیست , تفسیرهای زیادی برای آن ذکر کرده اند, تا آن جا که بعضی شمار تفسیرهای آن رابالغ بر بیست و سه تفسیر دانسته اند, ولی همهء این تفسیرها تقریباً به یک حقیقت باز می گردد.
از جملهء آن تفسیرها این که : توبهء نصوح باید واجد چهار شرط باشد: پشیمانی قلبی , استغفار زبانی , ترک گناه وتصمیم بر ترک در آینده .
توبهء نصوح آن است که توأم با چشمی گریان و قلبی بیزار از گناه باشد.
این تعبیر لطیف بیانگر این واقعیت است که توبهء نصوح چنان انقلابی در انسان ایجاد می کند که راه بازگشت به گذشته را به کلّی می بندد, همان گونه که بازگشت شیر دوشیده شده به پستان غیر ممکن است .