سیمایی، افزون بر داشتن چهرۀ مقبول دانشگاهی، فردی پاک نهاد، پاک دست و پاک دل است. سابقۀ کار اجرایی در وزارت علوم، سابقۀ ارتباط وثیق با مجلس و آشنایی با کار در هیات دولت، بیانگر پشتوانه و تجربۀ سودمند در این مسئولیت جدید است.
آشنایی اینجانب با دکتر سیمایی به بیش از 40 سال، یعنی به دوران نوجوانی، باز می‌گردد. شرکت در جلسات تفسیر قرآن و نهج‌البلاغه در خانۀ شهید حاج کاظم تدین و شرکت در جلسات معارف و اخلاق مرحوم آیت ا... میرزا علی فلسفی در دوران نوجوانی و جوانی در مشهد دو عامل آشنایی با ایشان و پاگرفتن دوستی همیشگی شد. ایشان در آن زمان افزون بر تحصیل در دبیرستان، تحصیل در حوزه علمیه را نیز آغاز کرده بودند. در ادامه نیز، هر دو راه را تا مدارج عالی در دانشگاههای معتبر و حوزه های مشهد و قم ادامه دادند. دو جنبه ای بودن ایشان نکته¬ای مهم است که باید به آن تاکید شود.
به هر حال، امروزه تفاهم و تعامل با تصمیم گیرندگان دربارۀ دانشگاه ها، برای مثال شورای انقلاب فرهنگی، نیازمند ذهن و زبانی است که هم دانشگاهی – به معنی واقعی کلمه - باشد و هم حوزوی، و دکتر سیمایی این ویژگی کمیاب را دارد.
در این یادداشت، مجال آن نیست که به طور گسترده به چالشهای پیش روی دانشگاهها و نقش دکتر سیمایی و مسئولیت ایشان بپردازم، ولی، با چشم پوشی از مشکلات دیگر، مایلم به چهار چالش جدی فعلی دانشگاهها – خیلی کوتاه - اشاره کنم، و ایشان را به تامل دربارۀ این چالش‌ها و برنامه ریزی برای رفع آنها، فرا بخوانم.
- گسترش بی‌رویه دانشگاهها و موسسه های آموزش عالی (دولتی و غیردولتی)، و در نتیجه کاهش سطح کیفی آموزش عالی، چالشی ریشه‌دار و متاسفانه فراگیر است و نیازمند توجه جدی است.
- دانشگاههای ما نیاز به ارتباطات بین المللی و منطقه‌ای پویا دارند. ولی این ارتباطات، به جز برخی جرقه‌های گذرا، سال به سال کمتر و ضعیف تر و محدودتر شده است.
- آموزش در قرن 21 به طور روز افزون به سمت آموزشهای رسانه‌محور در حرکت است. چنانچه به این موضوع (از سه جنبۀ سخت افزاری، نرم افزاری و فرهنگی) توجه جدی و کافی نشود، آموزش کشور به طور عام، و آموزش عالی به طور خاص، از قافلۀ دانش جا خواهد ماند.
- چهارم (و چه چهارمی!) که کاملا در تخصص علمی دکتر سیمایی است، و انتظارات در این زمینه بیشتر است عبارت است از چالش بازیابی هویت دانشگاه ها، و به طور خاص: تمرکز زدایی و بازگرداندن اختیارات دانشگاهها در امور مختلف علمی و آموزشی و اجرایی، حذف قوانین دست و پاگیر و حذف جعبه های سیاه تصمیم گیری، شناسایی و ارتقای جایگاه دانشگاه به عنوان یک جامعۀ علمی-فرهنگی (و نه صرفا یک مرکز تولید دانش تجربی و تکنولوژی)، حفظ حقوق دانشجویان و تاکید بر استقلال دانشگاهها.
در پایان، گفتنی است که گرچه تحصیل و تدریس و تحقیق اینجانب در حوزه های ریاضی، آمار و احتمال و سیستمهای هوشمند است، ولی به واقع باور دارم که مشکل آموزش عالی، بیشتر از آنکه مسائل تخصصی علمی باشد، مسائل مدیریتی و فرهنگی، درک درست از علم، فهم صحیح از توسعه، آزاداندیشی، تقویت اعتماد دوسویۀ مسئولان نظام و دانشگاهیان به یکدیگر، و حفظ شان و کرامت دانشگاه است.
آرزومندیم که با رای موافق مجلس شورای اسلامی به دکتر سیمایی، افقی روشن و امیدوارانه پیش روی فرهنگ و آموزش عالی این سرزمین قرار گیرد.
* استاد تمام دانشکدۀ فنی دانشگاه تهران
27215