شیر گاو که بخشی جدانشدنی از صبحانه محسوب می‌شد امروزه با کاهش شدید آمار مصرف روبه‌روست. سؤال اینجاست، آیا این کاهش مصرف دلالت بر عدم نیاز انسان به نوشیدن شیر گاو دارد؟ برای پاسخ به این سؤال با بنیتا همراه باشید.
بر طبق آمار میزان مصرف سالانه‌ی شیر گاو برای هر فرد به‌طور متوسط 144 پیمانه است که 40٪ آن همراه با کورن فلکس مصرف می‌شود و 60٪ این جامعه‌ی آماری را کودکان تشکیل می‌دهند؛ اما در سال‌های اخیر این ماده‌ی غذایی که زمانی به عنوان منبع بی‌همتای انواع مواد مغذی و ویتامین‌ها به شمار می‌رفت جایگاه خود را در بین مردم از دست داده است و 37٪ مردم شیر کمتری نسبت به چهار دهه‌ی قبل می‌نوشند و مصرف آن طی دو دهه‌ی اخیر تا بیش از 30٪ کاهش یافته است.
شیر امروزه با تبلیغات منفی بسیاری روبه‌روست. همان‌گونه که حساسیت به گلوتن باعث کاهش مصرف نان شد حساسیت به لاکتوز نیز سرنوشتی یکسان برای شیر رقم زد. وبلاگی در پست جدید خود نوشت: «شاید بسیاری از ما شیر مصرف نمی‌کنیم چون برایمان سمی مهلک است.»
راه‌حل
لاکتوز بخش قندی شیر و سایر محصولات لبنی است که توسط آنزیم لاکتاز تجزیه می‌شود. بدون لاکتاز مورد نیاز، لاکتوز توسط باکتری‌ها در روده‌ی کوچک تجزیه می‌شود که باعث نفخ و گرفتگی عضلات شکم، حالت تهوع و اسهال خواهد شد. تولید آنزیم لاکتاز در 70٪ افراد پس از پایان دوره‌ی شیرخوارگی متوقف می‌شود و به صورت ژنتیکی کودکان به شیر نیاز دارند و بزرگ‌سالان چندان نیازمند مصرف آن نیستند اما مردم در اروپای شمالی از هزاران سال پیش به دلیل داشتن پیشه‌ی پرورش گاو به مصرف شیر آن عادت کردند و جهش ژنتیکی در آن‌ها باعث شد تنها 2 تا 15 درصد مردم با سطوحی از کمبود آنزیم لاکتاز روبه‌رو شوند. این سطح کمبود لاکتاز در اروپای مرکزی به 23٪ و در آسیا به 95٪ می‌رسد.
با این وصف، آیا می‌توان گفت که کمبود لاکتاز امری عادی تلقی می‌شود؟ در واقع خیر. زمانی نوشیدن شیر برای ما امری لازم و عاقلانه بود که باعث شد خود را با این روش تغذیه سازگار کنیم. شیر گاو ماده‌ای بسیار مغذی و حاوی کلسیم، ویتامین‌های آ و دی و ریبوفلاوین بوده و همچنین علی‌رغم داشتن کالری بسیار کم حاوی پروتئین است. دکتر میراندا لامر، مشاور تغذیه و گوارش در مؤسسه‌ی سنت توماس عنوان می‌کند که بدن انسان توانایی جذب مقدار بیشتری کلسیم را از شیر گاو نسبت به انواع گیاهی جایگزین آن مانند شیر بادام و نارگیل دارد.
او همچنین اذعان می‌کند که کمبود آنزیم لاکتاز لزوماً به معنای حساسیت به لاکتوز موجود در شیر نیست و حتی افرادی که به لاکتوز حساسیت دارند می‌توانند تا 50 میلی‌لیتر از آن را در قهوه یا چای و 250 تا 375 میلی‌لیتر آن را همراه با کورن فلکس مصرف کنند. شما می‌توانید از پزشکتان بخواهید آزمایشی تنفسی به منظور اندازه‌گیری میزان آنزیم لاکتاز بدن برایتان انجام دهد اما دکتر لامر همچنان نوشیدن یک لیوان بزرگ شیر را به عنوان بهترین آزمایش پیشنهاد می‌کند. اگر تا 24 ساعت پس از نوشیدن یک لیوان شیر احساس نفخ یا تهوع کردید واضح است که به لاکتوز حساسیت دارید اما می‌توانید از آن همراه با شیر، قهوه و کورن فلکس استفاده کنید.