به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین استان سمنان ،در سرزمین های اسلامی و به خصوص ایران اولین باری که عزاداری برای امام سوم شیعیان مرسوم شد، در سالگشت حادثه عاشورا در زمان حکومت خاندان آل بویه بود. آل بویه از خاندان اصیل ایرانی و شیعی مذهب ساکن منطقه دیلمان ایران بودند که جد آنها ابوشجاعِ بویه پسر فنا خسرو دیلمی است و نسب آنها به بهرام گور ساسانی می‌رسد. تا پیش از آن عصر شیعه قدرت سیاسی را در دست نداشت و با به قدرت رسیدن آل بویه، شیعیان توانستند عزاداری علنی داشته باشد و معزالدوله دیلمی که پایه‌گذار آل بویۀ عراق، خوزستان و کرمان بود، دستور داد در روز عاشورا همه بازارها تعطیل شود و مردم در بیرون از منازل عزاداری کنند. از همین روز تاریخ نگاران معتقدند اولین دسته‌های عزاداری که به طور رسمی در خیابان‌ها با مرثیه خوانی و مقتل خوانی عزاداری کردند، در این دوره بود. این نوع عزاداری تا پایان حکومت آل‌بویه مرسوم بود و با برآمدن سلجوقیان از تخت حکومت تقریباً ضعیف می‌شود. در طول تاریخ عزاداری ها در ایام محرم به روش های متعددی برگزار میشد. در گذشته هایی نه چندان دور معمولا عزاداری ها در مساجد صورت می گرفت؛ اما در چند سال اخیر همزمان با تغییراتی در نوع عزاداری ها، مکان عزاداری ها نیز از مساجد و تکایا به داخل خیابان ها و در قالب موکب ها انجام می شود. سال هاست با شروع محرم در نقاط مختلف شهر موکب هایی برپا می شود و با پخش نذورات و نوحه خوانی، شهر حال و هوای خاصی به خود می گیرد. در این میان اما بایستی در ایجاد این موکب ها تدابیر لازم اندیشیده شود تا شاهد اتفاقات ناگوار در این روزها نباشیم. امسال همانند سال های گذشته با توجه به گرمای هوا، نیازمند اقدام‌ها و تمهیدات پیشگیرانه بیشتری خواهد بود. فضای در نظر گرفته شده جهت تجمع سوگواران حسینی بایستی به گونه‌ای باشد که دسترسی خودروهای آتش‌نشانی به مکان برپایی مراسم امکان‌پذیر باشد، لذا رعایت اصول ایمنی در این مکان‌ها بسیار حائز اهمیت بوده و کوچک‌ترین بی احتیاطی در این زمینه می‌تواند جان عزاداران را به خطر بیندازد. از بحث ایمنی در موکب ها که مهمترین موضوع می باشد گرفته تا بحث ترافیک، که قطعا موضوعی مهم همانند ایمنی از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود.
به یکی از این موکب ها رفته و نظر مردم را در این خصوص جویا شدیم. اخلاقی یکی از افرادی که در این موکب با خانواده حضور داشت از عشق به امام حسین و شور و نشاطی که در ایام محرم بوجود آمده است صحبت می کند. او می گوید: عشق به امام حسین و محرم با هیچ اتفاقی از بین نخواهد رفت. در ایام محرم خصوصا دهه ی اول شور و نشاط خاصی در سطح شهر به وجود می آید که وصف شدنی نیست.
***اخلاقی در خصوص مکان های انتخابی موکب ها گفت: آنچه مسلم است مردم دوست دارند در این موکب ها حضور داشته باشند؛ اما جانمایی بعضی از این موکب ها به گونه ای نیست که بتوان از این شرایط نهایت استفاده را کرد. بحث پارک خودروها که خود یکی از موارد مهم محسوب می شود و قطعا نمی توان در خیابان به مدت زیادی توقف کرد. لذا به نظر بنده نیاز است تا در سال های آینده برای مکان های تعیین شده برای ایجاد موکب با توجه به مسیرهای پرتردد برنامه ریزی شود.
***به یکی از موکب ها در یکی از خیابان های پرتردد می رسیم. این خیابان یکی از مکان هایی است که در حالت عادی نیز ترافیک دارد. با وجود این موکب، اما ترافیک سنگین تری ایجاد می شود. یکی از راننده ها با گلایه می گوید: مردم همیشه عشق و علاقه ی خود را به امام حسین ثابت کرده اند؛ ولی این شرایط مناسبی برای پذیرایی از دوستداران اهل بیت نیست. اینکه بخواهیم با توقف در مکان شلوغ باعث آزار و اذیت شویم، قطعا در شان و منزلت این مردم نخواهد بود. بهتر است مکان هایی که برای موکب ها در نظر گرفته می شود، قدری کارشناسی تر انتخاب شود تا هم مردم بتوانند از این فضای معنوی نهایت استفاده کنند و هم شاهد اتفاقات بد نباشیم.
***یکی دیگر از افراد می گوید: پسرم علاقه ی زیادی برای حضور در این ایستگاه ها دارد؛ اما در برخی از این موکب ها امکان توقف نیست و یا پارکینگی برای پارک خودرو وجود ندارد.
***یکی دیگر از شهروندان گفت: در ایام محرم، برپایی موکب ها موجب شور و نشاط در خیابان های شهر می شود و عاشقان حسینی با پخش نذورات، دین خود را در این ایام ادا می کنند. اما توزیع نذورات و خدمت رسانی به عزاداران حسینی از طریق موکب ها نباید موجب خطر و اذیت و آزار برای موکب داران، عزاداران و رهگذران گردد.
این شهروند افزود: هیچ کس مخالف برپایی این موکب ها نیست. بسیاری از این موکب ها در این ایام اقدام به توزیع چای و غذای گرم می کنند و از وسایل گازسوز استفاده می کنند. آیا تدابیر امنیتی آن رعایت شده است که خدای ناکرده اتفاق ناگواری رخ ندهد؟ آیا مکانی که برای این کار در نظر گرفته می شود و سطحی از پیاده رو و خیابان را اشغال می کند، استاندارد و دارای مجوز است؟ گاها سطح اشغال شده ی این موکب ها به حدی است که تردد را با مشکل روبرو می کند و باعث ترافیک و ایجاد تصادف می شود.
وی گفت: جانمایی بعضی از این موکب ها در کنار خانه های مسکونی می باشد که تا پاسی از شب اقدام به پخش نوحه و روشن کردن لامپ ها می کنند که این اقدامات باعث می شود موجبات مزاحمت مردم فراهم شود. بحث دیگر موضوع ترافیک است که اگر در این شرایط، خانواده ای مریض داشته باشند، با این ترافیک معلوم نیست چه اتفاقاتی خواهد افتاد.
این شهروند در پایان گفت: با این حال حضور این موکب ها در سطح شهر بسیار خوب است؛ اما نباید موجبات مزاحمت را فراهم کند. لذا بایستی در این خصوص تمهیدات اساسی اندیشیده شود تا بر اساس آن قاعده و قانونی ایجاد و بحث خطرات احتمالی و مشکلات ترافیکی و مزاحمت ها برای مردم برطرف گردد.
***رضا خادمیان رئیس سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری سمنان در این خصوص گفت: متأسفانه به رغم هشدارهای آتش‌نشانی، قبل از ماه محرم در مورد ایمنی اماکن مذهبی، رعایت نکردن نکات ایمنی گاهی باعث آتش‌سوزی و بروز مشکلات می شود. باید یادآوری کنیم که هر فیوز بایستی استاندارد باشد و از به کار بردن فیوزهای تقویتی و غیر استاندارد خودداری نمایند. قبل از استفاده از دستگاه های حرارتی نسبت به باز بودن مسیر دودکش ها اطمینان حاصل شود.
خادمیان با بیان اینکه دودکش ها نباید در مجاورت پرده، چادربرزنتی و مواد قابل اشتعال قرار گیرد گفت: این کار باید با ایمنی انجام شود و از نگهداری مواد نفتی در این اماکن خودداری شود. در خصوص محل طبخ غذا حتما به اندازه ی کافی کپسول های آتش نشانی سیار موجود باشد و افراد در آن مکان باید نحوه ی استفاده ی آن را یاد بگیرند.
رییس سازمان آتش نشانی، رعایت فاصله ی مناسب سیم ها، اتصالات و ادوات برقی از مواد و مصالح اشتعال زا مانند پرچم، پلاکارد، پرده، فرش و تابلو و ... را از موضوعات مهم دانست و گفت: در فضاهای تجمعی پرتردد مانند زیارتگاه ها،مساجد، تکیه ها و حسینیه ها به ازای 50 تا 300 نفر دو راه خروج، از 300 تا 1000 نفر سه راه خروج و بیشتر از 1000 نفر چهار راه خروجی دور از هم که همواره باز و فاقد هر گونه مانع باشند لازم و ضروری است.
وی تصریح کرد: گرفتن انشعابات متعدد از یک پریز برق و وارد آوردن بار بیش از ظرفیت، موجب آتش سوزی الکتریکی می شود. همچنین استفاده از لامپ های برق با ولتاژ بالا، بدون حباب و حفاظ مناسب خطرآفرین و خسارت بار است.
رضا خادمیان در پایان از شهروندان و هیئت داران خواست تا با رعایت نکات ایمنی این ایام را به بهترین شکل برگزار کرده تا مردم بتوانند با خیالی آسوده به عزاداری بپردازند.
*** سرهنگ کبیری رئیس پلیس راهور استان سمنان در این خصوص گفت: ایام محرم همواره یکی از مهمترین مراسمات مذهبی در کشور به شمار می رود و بی شک از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در این خصوص قبل از شروع این ایام برنامه ریزی هایی مختلفی با هیئت ها و دستگاه های ذیربط انجام شده است.
پلیس راهور استان با بیان اینکه در سطح شهر شاهد برپایی موکب ها هستیم گفت: در این برنامه ریزی ها تاکید شده است که جانمایی موکب ها به گونه ای باشد تا برای مردم ایجاد مزاحمت نکند و پیاده روها و خیابان اشغال نشود. هرچند در دهه ی اول محرم با تمام برنامه ریزی ها شاهد ترافیک در سطح شهر هستیم که این همکاری مردم و موکب داران و هیئتی ها را می طلبد.
وی در خصوص امکانات در این ایام افزود: تمام امکانات و توان خود را برای بهتر برگزار شدن این مراسمات به کار گرفته ایم؛ اما باید یادآوری کنم که تنها بخش ترافیک در این ایام به عهده ی پلیس راهور است و پلیس راهور نیز تمام تلاش خود را به کار گرفته تا این موضوع قابل حل باشد. لذا در این مورد نیاز به همکاری و کمک دستگاه های دیگر وجود دارد.
کبیری با بیان اینکه موضوع مدیریت ترافیک نخستین امری است که در دستور کار در سراسر استان سمنان قرار گرفته است، گفت: همچنین برای پارک خودروها نیز تدابیر لازم اندیشیده شده، اما مردم نیز باید در این زمینه همکاری داشته و در محل ایمنی خودروهایشان را پارک و سپس به مساجد بروند. تمهیدات ترافیکی خاص در ایام محرم با توجه به حضور هیئت ها و دسته‌های عزاداری و ارادتمندان سرور و سالار شهیدان در سطح معابر و میادین شهری اندیشیده شده است که همه ی این موارد همکاری و کمک مردم و هیئتی ها را می طلبد. شرایط ترافیکی و محدودیت‌های متفاوتی در سطح معابر شهری برقرار خواهد شد که این طرح‌ها متناسب با شرایط هیئت‌های عزاداری انجام می‌گردد؛ چرا که با اجرای مراسم در فضای باز و شبکه معابر بخشی از معابر، میادین و سطح معابر به مراسم عزاداری تعلق خواهد گرفت.
وی افزود: دیدن و دیده شدن در این ایام بسیار حائز اهمیت است. چرا که با توجه به رنگ و لباس تیره عزاداران حسینی و تاریکی هوا و محدودیت دید رانندگان در شب‌ها، ممکن است برخی رانندگان متوجه حضور عابرین پیاده نشوند و باعث بروز حوادث ناخواسته‌ای گردند. عابرین پیاده حتماً از خط‌کشی عابرپیاده، پیاده‌روها، پل‌های عابر پیاده تردد کنند تا شاهد اتفاقات تلخ در این ایام نباشیم.
وی با اشاره به اثر جانمایی مناسب موکب‌ها در کاهش ترافیک محدوده و آرامش عزاداران، از رؤسای هیئت های عزاداری و اجرا کنندگان مراسم خواست که با جانمایی و چینش درست موکب‌ها، تخصیص جای پارک مناسب برای خودروها و همچنین تأمین روشنایی مناسب در ارتقاء ایمنی عزاداران اهتمام ورزند. همچنین با توجه به تردد عزاداران حسینی و ادامه مراسم آئینی محرم، از تردد کامیون‌ها در ساعات برگزاری مراسم و محل‌ها و محدوده‌های آن جلوگیری به عمل می‌آید.
سرهنگ کبیری تصریح کرد: پلیس راهور در ایام محرم امسال به ویژه در تاسوعا و عاشورای حسینی طرح‌های ترافیکی ویژه و محدودیت‌های خاصی خواهد داشت و در تمامی معابر با حضور صد درصدی و چشمگیر در تسهیل ترددها و روان سازی ترافیک و برقراری ایمنی عبور و مرور اقدام و بهترین شرایط را برای ترددی ایمن و امن برای شهروندان فراهم خواهد ساخت. در خصوص برنامه های دسته جات که معمولا از شب ششم محرم آغاز خواهد شد از مردم می خواهیم تا خودروی خود را در مسیر دسته جات پارک نکنند و همچنین از هیئت ها نیز تقاضا داریم تا در ساعت تعیین شده و طبق برنامه ریزی که شده است، نسبت به شروع برنامه خود اقدام کنند تا تداخل ایجاد نشود و بی نظمی اتفاق نیفتد.
سرهنگ کبیری در پایان با بیان اینکه این ایام از اهمیت بالایی برخوردار است گفت: بی شک همکاری مردم و هیئت ها با پلیس می تواند به بهتر برگزارشدن این مراسمات کمک شایانی نماید.
***علی رضا قنبری مدیرکل تبلیغات اسلامی استان سمنان گفت: مواکب و ایستگاه‌های صلواتی یکی از مهم ترین پایگاه های تقویت شعائر حسینی به شمار می روند. گسترش فرهنگ برپایی ایستگاه های صلواتی در ایام مختلف مذهبی در سطح استان در کنار نقش های فرهنگی و اجتماعی که ایفا می کند، ملاحظاتی را نیز به همراه دارد که برای هر چه بهتر برپا شدن این ایستگاه ها باید مد نظر قرار گیرد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی در خصوص ایجاد موکب های پذیرایی در ایام محرم گفت: امسال در ایام محرم مواکب و ایستگاه‌های صلواتی داخل شهر که نذورات مردمی را توزیع می‌کنند، همانند سال‌های گذشته به صورت پرشور فعال می باشند.
وی افزود: برپایی مواکب جدای از ایجاد شور حسینی در سطح شهر و تقویت شعائر حسینی، تعمیق فرهنگ حسینی و تعالی سبک زندگی اسلامی را نیز به دنبال خواهد داشت. وی با تاکید بر جلوگیری از رفع مزاحمت و مشکل برای مردم در اثر ایجاد این موکب و ایستگاه ها تصریح کرد: هرچند ملت ما ملت امام حسینی بوده و همیشه از این گونه مراسمات استقبال کرده‌اند؛ اما ما نیز باید تدابیری بیندیشیم که این مردم دچار مشکل نشوند.
یکی از تدابیری که در این خصوص اندیشیده شده فرآیند اخذ مجوز برای برپایی ایستگاه‌های صلواتی بوده، به طوری که مسئولان انتظامی و راهور در اعطای این مجوز ورود داشته باشند.
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان در پایان با بیان اینکه رعایت قانون در برپایی مواکب باید رعایت گردد افزود: صدور مجوز برای ایجاد مواکب باید به صورت قانونی صورت بگیرد و هیئات و مجموعه های مردمی صرفا با هماهنگی سازمان تبلیغات اسلامی اقدام به ایجاد این ایستگاه‌های صلواتی نمایند.
آنچه مسلم است این ایام از اهمیت بالایی برخوردار است. از ماه محرم و عاشورا به عنوان محور ارزش ها و باورهای دینی نباید غفلت کرد. آنچه حائز اهمیت است، اینکه این مراسمات بایستی به گونه ای انجام شود که شور و نشاط اجتماعی را برای همه ی مردم به دنبال داشته باشد نه اینکه خدای ناکرده باعث شود تا شاهد ایجاد نارضایتی و اتفاقات تلخ باشیم. یادمان نرود در این روزها و شب ها و شرکت در مراسمات محرم پاکبانان شهرمان را فراموش نکنیم. نکته ای که در پخش نذری باید توجه داشت و نباید به فراموشی سپرده شود ظروف نذری است. ظروفی که از جنس پلاستیک است که علاوه بر تخریب محیط زیست برای انسان نیز ضررهایی دارد. هیچ فکر کرده ایم که پاکبانان عزیزمان باید تا صبح بیدار بمانند و ظروف یک‌بار مصرف حاصل از نذری هایمان را جمع کنند تا مبادا فردای آن روز عزاداران با چهره آلوده و ناپسند شهر روبه رو شوند؟
شاید برخی از ما هیچ گاه به جمع آوری، حمل و دفن زباله ها که توسط کارگران شهرداری انجام می شود، فکر نکنیم. اما یک لحظه تصور کنید که شاید رفتگران شهرداری با دیدن وضعیت خیابان ها و یاد کردن از زحمتی که فردای این مراسم متحمل می شوند، خم به ابرو بیاورند. هرچند که آنها هم برای اینکه در ثواب برگزاری مراسم شریک باشند چیزی نمی گویند اما به فکرشان باشیم که این نیز نوعی حق الناس است.
»صدیقه رهایی
46