آرزوهای دور و دراز چه رابطهای با خود فریبی دارد؟

 کسانیکه عمر خود را در آرزوها سپری مینمایند، چنان نیست که مشاعر و اندیشه و هشیاریهای خود را بکلّی از دست بدهند، اگرچه از امتیازات طبیعی آنها خود را محروم میسازند، این اشخاص با آن عوامل درک واقعیّات اگرچه بطور ناقص میفهمند که آرزوهای آنان بر پایة منطقی واقعیّات استوار نیست، مخصوصاً آن اشخاص که بارها با شکست آرزوها و پوچی آنها رویاروی شدهاند، بنابراین، تکیه بر آرزوها با فرض توجّه به بیپایگی آنها و به مواجه شدن آنها با شکست، از آشکارترین موارد خود فریبیها است که موجب محرومیّت از زندگی با خود حقیقی میباشد. امیرالمؤمنین علیهالسّلام در مواردی از سخنانش پدیدة آرزوگرائی را مطرح و با بیانات گوناگون مردم را از این پدیده بر حذر داشته است. ما برخی از این موارد را متذکّر میشویم:
1ـ «مَنْ أَطالَ اٌلْأَمَلَ أَساءَ اٌلْعَمَلَ» (نهج‌البلاغه، کلمات قصار/36) [کسی که آرزوی دراز در سر بپروراند، عمل او بد خواهد گشت].
2ـ «عِبادَ اٌللهِ، إِنَّکُمْ وَما تَأْمُلُونَ مِنْ هذِهِ اٌلدُّنْیا أَثْوِیاءُ مُؤَجَّلُونَ» (همان خ/129) [ای بندگان خدا، شما و آنچه را که از این دنیا آرزو میکنید مهمانان موقّت هستید].
فریب سیاهی انبوه مردم در پیرامونت را مخور در صورتیکه کسانی را پیش از خود دیدی که مال جمع کردند و از قناعت به اندک اجتناب نمودند و بجهت آرزوی دراز و دور شمردن پایان زندگی از عواقب ناشایست و ناگوار آنها خود را در امن دیدند.