خوردن مال حرام چه ربطی به قساوت قلب و اثر نکردن موعظه دارد؟

  آنچه در روایات از عوامل قساوت قلب شمرده شده، از قرار زیر است:
1- پر خوری : مَن کثر طعامه سقم بدنه و قسا قلبه؛هر کس زیاد بخور د، بدنش بیمار و قلبش سخت می شود.
2- گوشت خوردن فراوان: مَن أکل اللحم أربعین صباحاً قساقلبه؛ هر کس چهل روز به طور مداوم گوشت بخورد، قلبش سخت می شود.
3- غفلت و کناره گیری از یاد خدا : ترک ذکری یقسی القلوب؛یاد خدا نکردن قلب را قساوت می بخشد.
4- خوردن خون: الدّم یقسی القلب؛ خوردن خون قلب را قساوت می بخشد.
5- زیاد سخن گفتن: فإنّ کثرهْْ الکلام بغیر ذکر الله یقسی القلب؛ زیاد گفتن به غیر ذکر خدا قلب را سخت می کند.
6- نگاه کردن و همنشینی با آدم بخیل: النظر إلی البخیل یقسی القلب؛ نگاه کردن به آدم بخیل باعث قساوت قلب می شود.
7- آرزوهای طولانی در سر پروراندن: لا تطوّل فی الدنیا آملک فیقسو قلبک؛ آرزوهای دنیایی خود را زیاد نکن،چون قلبت را قسی می کند.
8- نوشیدن خمر (شراب) : الخمر تورث قساوهْْ القلب؛ نوشیدن خمر باعث قساوت قلب میشود.
9- مال اندوزی و ثروتمندی: کثرهْْ المال مفسدهْْ للدین مقساهْْ للقلب؛ ثروت زیاد باعث خراب کردن دین انسان و قساوت قلب می شود.
عوامل دیگری مانند تکبر وجاه طلبی، ماندن زیاد در مکه نیز باعث قساوت قلب می شود. در بین عوامل، خوردن مال مردم یافت نشد. البته خوردن مال مردم اگر از مصادیق گناه و نافرمانی خدا باشد، باعث تجرّی و ایستادگی در برابر خدا و خواه هاخواه باعث دوری از خدا و عناد و لجاجت می شود، ولی اگر از مصادیق گناه نباشد، مثلاً از مغازه جنسی را می خریم، ولی نمی دانیم دزدی است و مال مردم است، در این صورت خوردن آن باعث قساوت قلب نمی شود. اما خوردن خون و گوشت خوک و شراب و نجاسات و محرّمات، به خاطر گناه بودن یا به خاطر داشتن آثار وضعی روی قلب، باعث قساوت قلب می شود. البته بعضی از قساوت ها به معنای دوری از خدا و غفلت است، مثلاً ماندن در مکه، یا پرخوری یا نگاه کردن به بخیل یا ثروت اندوزی . این گونه قساوت ها نه به خاطر گناه بودن این کارها است، بلکه به معنای کم توجهی و غفلت قلب است. بنابراین قساوت قلب به واسطة انجام دادن گناه است یا دوری و غفلت از خدا و معنویات.